✴️ Triệu chứng bệnh kiết lỵ, phân biệt tiêu chảy do kiết lỵ và tiêu chảy thông thường

Có nhiều triệu chứng bệnh kiết lỵ mà bạn có thể nhận biết trong đó tiêu chảy là một dấu hiệu phổ biến nhất. Tuy nhiên, cũng có nhiều nguyên nhân gây ra tiêu chảy và nó rất dễ nhầm lẫn giữa hai loại này. Vậy làm thế nào để phân biệt? 

• Kiết lỵ là một bệnh nhiễm trùng ảnh hưởng đến đường ruột
• Dấu hiệu đầu tiên của bệnh kiết lỵ là đau bụng và tiêu chảy
• Nếu không được điều trị, nó có thể nguy hiểm đến tính mạng
• Một cách dễ dàng để điều trị bệnh kiết lỵ là uống nhiều nước

Các triệu chứng bệnh kiết lỵ

Kiết lỵ là một bệnh nhiễm trùng trong ruột gây ra máu và chất nhầy khi đi ngoài phân sống. 

Các triệu chứng bệnh kiết lỵ khác nhau từ nhẹ đến nặng. Căn bệnh này là do chất lượng vệ sinh không đảm bảo. 

Các triệu chứng của bệnh kiết lỵ có thể nhẹ và gây tử vong, nhưng điều trị sớm có thể giúp giảm đau và giúp bạn hoạt động bình thường trở lại. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến nhận biết bệnh kiết lỵ:

• Đau bụng, co rút bụng
• Tiêu chảy
• Chán ăn
• Sốt cao từ 38 độ trở lên
• Đau bụng dữ dội ngay cả khi chạm nhẹ
• Đầy hơi chướng bụng
• Giảm cân
• Đau đầu, mệt mỏi

Có những triệu chứng nguy hiểm khác mà người nhiễm bệnh có thể gặp phải khi chưa điều trị y tế. 

Các triệu chứng này bao gồm sốt cao và đau quặn bụng và có thể kéo dài đến 4 đến 8 ngày. Những trường hợp nặng có thể kéo dài từ 6 đến 8 tuần và người bệnh sẽ không thể chịu đựng được nữa. Đôi khi một người có thể chỉ mất 3 ngày để khỏi và bệnh nhân sẽ hồi phục trong vòng một tuần.

Có hai loại bệnh lỵ như bệnh lỵ amip và bệnh lỵ trực khuẩn. Mỗi loại đều có tác dụng riêng đối với một cá nhân. Dưới đây là một số loại kiết lỵ cùng với tác dụng của chúng.

• Bệnh kiết lỵ do amip:

Bệnh lỵ amip thường do ăn thức ăn hoặc nước uống bị say và các triệu chứng có thể rất đau đớn. Một số triệu chứng:

• Đau dữ dội ở bụng
• Buồn nôn và ói mửa
• Phân có máu kèm theo chất nhầy
• Mệt mỏi

• Bệnh kiết lỵ trực khuẩn

Bệnh lỵ trực khuẩn có thể rất nguy hiểm và nó có thể xuất hiện trong một hoặc 3 ngày, một khi một người bị nhiễm bệnh. Dấu hiệu đầu tiên của bệnh lỵ trực khuẩn là tiêu chảy. Dưới đây là một số triệu chứng của bệnh lỵ trực khuẩn.

• Có máu trong khi đi vệ sinh
• Đau dữ dội ở bụng
• Sốt cao
• Buồn nôn và ói mửa

Lưu ý:  Đôi khi các triệu chứng của bệnh lỵ trực khuẩn rất nhẹ nên có thể tự điều trị tại nhà.

Triệu chứng bệnh kiết lỵ phổ biến nhất là tiêu chảy

Phân biệt bệnh kiết lỵ và tiêu chảy

Tiêu chảy và kiết lỵ là những tình trạng ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa và thải chất thải bên trong đường ruột. Tiêu chảy là tình trạng phân lỏng được thải ra từ trực tràng khi đi vệ sinh. Đây là một tình trạng rất phổ biến và có thể do một số nguyên nhân. 

Bệnh kiết lỵ không phải do vi rút gây ra. Đây là một triệu chứng tiến triển của tiêu chảy do vi khuẩn.

Hai tình trạng sức khỏe này có các triệu chứng tương tự nhau. Kiết lỵ là tình trạng nghiêm trọng hơn trong hai tình trạng này, nhưng tiêu chảy cũng có thể trở thành một vấn đề sức khỏe. Cả hai đều là chứng rối loạn đường ruột nhưng do những lý do khác nhau. 

Phân biệt khái niệm

• Tiêu chảy là gì?

Tiêu chảy là phân lỏng, có nước, xảy ra hơn ba lần trong một ngày. Tiêu chảy kéo dài bao lâu tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Một số trường hợp cấp tính sẽ nhanh chóng giải quyết, trong khi các trường hợp khác do virus hoặc ký sinh trùng gây ra, có thể lâu hơn rất nhiều. Nếu mắc phải chứng bệnh này hơn hai ngày, hãy đến bác sĩ kiểm tra.

• Bệnh kiết lỵ là gì?

Kiết lỵ là phân lỏng, nhiều nước và có lẫn máu. Kiết lỵ là do ăn phải một số vi khuẩn, phổ biến nhất là Shigella.

Các triệu chứng của tiêu chảy và kiết lỵ 

Tiêu chảy và kiết lỵ có các triệu chứng tương tự nhau, do đó rất dễ nhầm lẫn bệnh này với nhau nếu không biết. Dấu hiệu chính của bệnh kiết lỵ là phân lỏng, chảy nước và có máu.

• Các triệu chứng tiêu chảy

Hầu hết mọi người đã từng bị tiêu chảy một lúc nào đó trong đời. Các triệu chứng thường gặp là:

• Một sự thôi thúc đột ngột làm rỗng ruột (cảm giác cần phải đi vệ sinh ngay)
• Phân lỏng, chảy nước
• Thường xuyên đi vệ sinh để làm sạch ruột
• Buồn nôn
• Co thắt bụng

• Triệu chứng kiết lỵ

Các triệu chứng kiết lỵ cũng giống như tiêu chảy. Tuy nhiên, các triệu chứng bổ sung phát sinh nếu mắc bệnh. Các triệu chứng của bạn cũng có thể bao gồm:

• Đột ngột muốn làm rỗng ruột (cần phải đi vệ sinh ngay)
• Phân lỏng, chảy nước
• Thường xuyên đi vệ sinh để làm sạch ruột
• Nôn mửa
• Đau bụng
• Sốt
• Chuột rút cơ bắp

Tiêu chảy thông thường không gây sốt nhưng kiết lỵ thì có

Nguyên nhân của tiêu chảy và kiết lỵ

Một số yếu tố có thể gây tiêu chảy và một số vi khuẩn có thể gây ra bệnh kiết lỵ. Biết những gì có thể gây ra từng tình trạng có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm nguy cơ mắc bệnh.

• Nguyên nhân của tiêu chảy

Ở một số bệnh nhân, bác sĩ không hoàn toàn chắc chắn tại sao lại xảy ra tiêu chảy. Tuy nhiên, một số nguyên nhân tiêu chảy đã biết là:

• Dị ứng thực phẩm
• Một số loại thuốc
• Rượu đường
• Các vấn đề về đường tiêu hóa
• Nhiễm virus
• Nhiễm ký sinh trùng
• Hội chứng ruột kích thích
• Phẫu thuật bụng

• Nguyên nhân của bệnh kiết lỵ

Nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra bệnh kiết lỵ. Vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa khi ăn phải thức ăn hoặc chất lỏng bị ô nhiễm. Các vi khuẩn phổ biến nhất gây ra bệnh kiết lỵ là:

• Shigella
• Salmonella
• Escherichia coli
• Campylobacter

Cách chẩn đoán tiêu chảy và kiết lỵ

• Chẩn đoán tiêu chảy

Thông qua tìm hiểu về các loại thức ăn đã ăn gần thời điểm khám, các loại thuốc lấy mẫu phân để xét nghiệm. 

• Chẩn đoán bệnh kiết lỵ

Chẩn đoán bệnh kiết lỵ tương tự như tiêu chảy, nhưng bác sĩ sẽ lấy mẫu phân xét nghiệm để tìm vi khuẩn.

Điều trị tiêu chảy và kiết lỵ

Để điều trị tiêu chảy và kiết lỵ, các bác sĩ áp dụng nhiều cách tiếp cận khác nhau. Có thể điều trị tiêu chảy bằng cách uống nhiều chất lỏng và ăn thức ăn đặc. Uống nước chứa chất điện giải bù nước hoặc Pedialyte. 

• Điều trị tiêu chảy

Nếu bị tiêu chảy, các bác sĩ khuyên bệnh nhân nên ăn uống bình thường khi cảm giác thèm ăn trở lại. Tránh các loại thực phẩm và đồ uống sau đây khi trở lại chế độ ăn uống bình thường để bệnh tiêu chảy không tái phát:

• Đồ uống có cồn
• Đồ uống, thực phẩm hoặc chất bổ sung có chứa caffeine
• Sữa, kem hoặc các sản phẩm từ sữa khác
• Thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ hoặc nhiều gia vị
• Các loại nước ép trái cây
• Lê, táo và đào
• Đồ uống, đồ ăn nhẹ hoặc đồ ngọt có chất làm ngọt nhân tạo như mannitol, sorbitol và xylitol
• Phương pháp điều trị bệnh kiết lỵ

Nếu bị kiết lỵ, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh như ciprofloxacin hoặc azithromycin để điều trị nhiễm trùng đường ruột. 

Cùng với thuốc kháng sinh, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân uống một lượng lớn chất lỏng để thải độc cơ thể và tăng cường chất điện giải. Tương tự như phương pháp điều trị tiêu chảy, Pedialyte hoặc nước uống bù nước sẽ có tác dụng.

Tiêu chảy hay kiết lỵ đều phải chú trọng bù nước

Thông tin cần biết về bệnh kiết lỵ

Nguyên nhân của bệnh kiết lỵ

Kiết lỵ thường do nhiễm vi khuẩn như Shigella, E.Coli, Campylobacter và Salmonella. Đây là những vi khuẩn có hại khác nhau được tìm thấy trong ruột và có thể lây lan nhanh chóng từ bên trong.

Các biến chứng do bệnh kiết lỵ gây ra

Nếu bệnh kiết lỵ không được điều trị, nó có thể gây ra các biến chứng khác và có thể dẫn đến tử vong. Cần lưu ý rằng Bệnh kiết lỵ là một bệnh truyền nhiễm và nó dễ dàng lây lan khi vừa tiếp xúc. Cần đề phòng căn bệnh này vì nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Dưới đây là một số bệnh mà bệnh kiết lỵ có thể gây ra.

• Mất nước:  Khi mất nước, người bệnh có thể bị nôn mửa, tiêu chảy và nếu trường hợp này xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi, nó có thể rất nguy hiểm đến tính mạng.
• Viêm khớp do nhiễm trùng: Kiết lỵ có thể gây ra viêm khớp sau nhiễm trùng và cơn đau đi kèm với bệnh này có thể không thể chịu đựng được, đặc biệt là ở các khớp.
• Hội chứng urê huyết tán huyết: Vi khuẩn shigella gây ra bệnh kiết lỵ có thể gây ra hội chứng urê huyết tán huyết. Tại đây, vi khuẩn có thể chặn các tế bào hồng cầu xâm nhập vào thận. Điều này có thể gây thiếu máu, suy thận hoặc giảm số lượng tiểu cầu. Người mắc bệnh có thể đối mặt với các cơn co giật ngay cả khi đã điều trị. Đây là triệu chứng cực đoan của bệnh kiết lỵ.

Điều trị bệnh kiết lỵ

Những người bị shigellosis nhẹ thường được điều trị bằng uống nhiều chất lỏng. Ngược lại, những người bị shigellosis nặng thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh, nhưng có những lúc vi khuẩn đã quen với thuốc kháng sinh nên gây ra tình trạng kháng thuốc. Nếu bệnh nhân được kê đơn thuốc kháng sinh mà các triệu chứng vẫn không giảm dù đã qua 6 ngày thì cần phải hỏi ý kiến ​​bác sĩ và làm xét nghiệm máu ngay lập tức.

Bệnh kiết lỵ do amip thường được điều trị bằng các loại thuốc như metronidazole và tinidazole được sản xuất để tiêu diệt ký sinh trùng. Nếu tình trạng nghiêm trọng, bác sĩ có thể cho bệnh nhân truyền qua tĩnh mạch để thay thế lượng thức ăn dạng lỏng. Điều này sẽ ngăn ngừa tình trạng mất nước.

Các biện pháp khắc phục tại nhà để điều trị bệnh kiết lỵ

Dưới đây là danh sách các phương pháp điều trị đơn giản tại nhà bảo vệ bản thân và gia đình khỏi căn bệnh đáng sợ này.

• Thêm muối vào sữa bơ khi sử dụng
• Uống ít nhất hai ly nước cam tươi mỗi ngày
• Uống nước chanh tươi hàng ngày
• Ăn nhiều chuối. Điều này sẽ giúp phân mềm và chuẩn khuôn
• Uống hỗn hợp sữa, mật ong và chanh với nhau 
• Uống trà đen
• Uống nước khoáng hoặc nước sôi trong 10 đến 15 phút
• Ngoài ra, hãy đảm bảo thực phẩm đã được nấu chín kỹ
• Rửa tay bằng xà phòng hoặc sử dụng chất rửa tay, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh

Rửa tay sạch thường xuyên và giữ gìn vệ sinh để phòng bệnh kiết lỵ

Nguyên nhân chính của bệnh kiết lỵ là do vệ sinh kém. Bệnh kiết lỵ có thể lây theo cách mà nó có thể lây lan khi tiếp xúc. Điều này xảy ra khi một người bình thường tiếp xúc với một người bị nhiễm bệnh. Vì vậy biện pháp phòng ngừa hàng đầu là đảm bảo vệ sinh môi trường sống, vệ sinh tay và hạn chế tiếp xúc tay trực tiếp khi không sạch sẽ.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp