5 vitamin & khoáng chất cho người trên 50 tuổi

1. Multivitamin tốt cho người cao niên

Theo các chuyên gia Văn phòng Truyền thông, Khoa học và Y học thuộc NIH, tuy các nghiên cứu chưa chứng minh được tác dụng của multivitamin (vitamin tổng hợp hay thuốc bổ đa sinh tố) giúp con người khỏe mạnh hơn, nhưng nó có thể khỏa lấp khoảng trống thiếu hụt dinh dưỡng mà con người thường gặp.

Theo NIH, nhu cầu dinh dưỡng dao động theo tuổi tác, giới tính và từng giai đoạn cuộc đời. Ví dụ, RDA (định lượng dinh dưỡng cần thiết để đáp ứng nhu cầu cho một người bình thường mỗi ngày) về vitamin D tăng lên theo độ tuổi.

Phụ nữ mãn kinh không cần nhiều sắt như phụ nữ trẻ. Giới chuyên môn đồng ý, multivitamin tốt cho nhóm người cao niên bởi nó giúp cân bằng sức khỏe thể chất, tinh thần, và cân bằng ngay cho chính các nhóm dưỡng chất của cơ thể khi người ta về già, nhất là nhóm người ăn uống kém, hoặc sống trong môi trường thiếu thốn.

2. Vitamin B12

Vitamin B12 rất hữu ích cho sức khỏe, như cho quá trình trao đổi chất, hình thành tế bào máu đỏ, chức năng thần kinh, và tổng hợp DNA. Nếu thiếu hụt nghiêm trọng, có thể gây thiếu máu, mệt mỏi, suy nhược, và đau thần kinh ngoại vi. Nhiều người cao tuổi gặp khó khăn về hấp thụ vitamin B12 có trong thực phẩm, nhưng lại không nhận thức đầy đủ về vấn đề này.

Theo khuyến cáo của NIH, tất cả những người trên 50 nên bổ sung vitamin B12 qua nguồn thực phẩm (như ngũ cốc dùng cho ăn sáng) hoặc bổ sung qua chế độ ăn kiêng. Mức RDA vitamin B12 của nhóm người cao niên là rất nhỏ, vì vậy bổ sung vitamin tổng hợp thường xuyên được xem là giải pháp tối ưu.

3. Canxi

Theo NIH, đến nay đã có rất nhiều nghiên cứu về tác dụng của canxi đối với sức khỏe xương, nhưng kết quả cụ thể vẫn chưa phân khúc rõ ràng. Ví dụ, mới đây, qua phân tích kết quả 26 thử nghiệm lâm sàng cho thấy canxi nếu kết hợp hoặc không kết hợp với vitamin D có khả năng làm giảm nguy cơ gãy xương đốt sống, nhưng lại không làm rủi ro gãy xương hông hoặc xương cánh tay.

Điều này, các nhà khoa học vẫn chưa hiểu ngọn ngành, nhất là lý do tại sao?. Canxi là chất dinh dưỡng vô cùng đa dạng, do đó không thể có một khoáng chất dạng vitamin tổng hợp lại có chứa hàm lượng canxi vượt ngưỡng 30% RDA.

Vì lý do nói trên, mỗi người nên tư vấn bác sĩ để quyết định mức cụ thể cần phải bổ sung theo nhu cầu của cá nhân. Thông thường, người cao tuổi cần uống viên canxi dưới hai hình thức mang lại hiệu quả là canxi carbonate và canxi citrate. Canxi cacbonat có chứa hàm lượng canxi cao, hấp thụ tốt nhất là uống trong ăn. Ngược lại, calcium citrate có thể được hấp thụ tốt khi dạ dày trống rỗng, và những người có vấn đề về tiêu hóa thường hấp thụ citrate tốt hơn người bình thường. (Nên cung cấp đủ định lượng như quy định trong RDA. Quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và sỏi thận).

4. Vitamin D

Tại Mỹ, có trên 1/4 nhóm người độ tuổi từ 50 - 71 không tiếp nhận đủ vitamin D cần thiết giúp cho việc hấp thụ canxi. Vitamin D không chỉ tốt cho xương, mà còn làm giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ, hen suyễn, dị ứng và viêm nhiễm. Chưa hết, nếu vitamin D không đủ, quá thấp có thể gia tăng một loạt bệnh như hen suyễn, loãng xương, tiểu đường, cao huyết áp, hạ đường huyết, viêm khớp dạng thấp, và trầm cảm.

Vì tác dụng to lớn như vậy, NIH khuyến cáo, những người trên 50 tuổi nên bổ sung 600 IU (đơn vị quốc tế) mỗi ngày và tăng lên 800 IU đối với nhóm trên 70.

5. Sử dụng công thức AREDS để nâng cao sức khỏe mắt

AREDS là chữ viết tắt của chương trình nghiên cứu mang tên The Age-Related Eye Disease Study (Nghiên cứu về bệnh mắt liên quan đến tuổi tác), với hai giai đoạn AREDS1 và AREDS 2, do Viện Mắt Quốc gia Mỹ tài trợ. Trong nghiên cứu, người ta phát hiện thấy một công thức dưỡng chất tổng quát dùng cho nhóm trung cao niên, mang tên AREDS.

Chương trình nghiên cứu này phát hiện thấy dùng kết hợp vitamin C, vitamin E, lutein, zeaxanthin, và kẽm có thể làm chậm hình thành căn bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác (gọi tắt là AMD). Đặc biệt là phòng ngừa đục thủy tinh thể, giảm nguy cơ mù lòa ở nhóm người cao niên.

Nếu vào các hiệu thuốc địa phương, người dùng sẽ bắt gặp nhiều chất bổ sung được quảng bá “tốt cho sức khỏe mắt”, hay nhắc đến “công thức AREDS” hoặc “Nghiên cứu AREDS”, nhưng không được NIH hoặc Cơ quan Quản lý Thực-Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt, vì vậy khi mua nên tư vấn bác sĩ nhãn khoa để mua thuốc thứ thiệt do NIH cung cấp, hoặc dược phẩm đã được FDA phê duyệt. Trước khi sử dụng nên đọc kỹ nhãn mác, so sánh với các công thức thương mại.

Một số cảnh báo khi mua và dùng thuốc bổ

Nhiều hơn không có nghĩa là tốt hơn: rất nhiều người có quan niệm dùng càng nhiều thuốc bổ càng tốt, điều này hoàn toàn sai lầm. Khoa học đã nghiên cứu kỹ và thiết lập ra định mức RDA cho phép, quá mức này cơ thể sẽ không hấp thụ được, thậm chí cả từ thức ăn. Thực tế, hầu hết vitamin và khoáng chất có thể dùng vượt giới hạn trên, nhưng như vậy sẽ không tốt cho sức khỏe, nhất là dùng dài kỳ. Ví dụ như sắt chẳng hạn, có thể gây tử vong nếu dùng quá nhiều.

Chú ý khi mua: ngay cả ở Mỹ, FDA cảnh báo có rất nhiều sản phẩm kém chất lượng, pha trộn nhiều hợp phần vô bổ, không đúng như quảng cáo hoặc thành phần ghi trên nhãn. Vì vậy, khi mua chọn những hãng có uy tín, sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được phê duyệt, cấp phép của các cơ quan chức năng, tránh mua hàng trôi nổi, quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng khi chưa được kiểm duyệt, cấp phép.

Nên nhớ, tự nhiên không có nghĩa là an toàn: phần lớn các loại thuốc bổ sung hay quen gọi là thuốc bổ thường được dán nhãn hay quảng cáo là “tự nhiên”. Điều này không có nghĩa là an toàn, hay không thể tương tác với các thuốc khác.

Ví dụ, vitamin K, có thể gây trở ngại cho các chất làm loãng máu như Coumadin. Hay Wort St. John có thể tương tác với thuốc chống trầm cảm và thuốc tránh thai.

Gingko (bạch quả) và vitamin E có xu hướng làm loãng máu, vì vậy trước khi phẫu thuật một vài tuần nên tránh dùng hai loại dưỡng chất này. Đây là lý do tại sao khi sử dụng thuốc bổ, cho dù dạng gì cũng nên thảo luận với bác sĩ và thực hiện tốt khuyến cáo của chuyên môn.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP