Clotrimazol là thuốc chống nấm được dùng phổ biến rộng rãi để điều trị tại chỗ các trường hợp bệnh ngoài da do nhiễm các loài nấm gây bệnh khác nhau như: nấm candida ở miệng, họng; bệnh nấm da, bệnh nấm candida ngoài da, nấm kẽ ngón tay, kẽ chân… cũng như bệnh nấm candida ở âm hộ, âm đạo, lang ben, viêm móng và quanh móng.
Trong điều trị các bệnh này thuốc có thể được dùng đơn độc hay phối hợp với các thuốc khác như các corticoid (cốc-ti-cô-ít) để tăng tác dụng điều trị.
Tác dụng của thuốc là liên kết với các phospholipid trong màng tế bào nấm, làm thay đổi tính thấm của màng, gây mất các chất thiết yếu nội bào dẫn đến tiêu hủy tế bào nấm.
Do tổn thương nấm có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể nên các nhà sản xuất cũng đã bào chế ra nhiều dạng thuốc thuận tiện cho người bệnh khi dùng.
Ví dụ: dạng viên ngậm (dùng điều trị nấm candida miệng, họng), dạng kem bôi, dung dịch dùng (điều trị nấm ngoài da), viên đặt âm đạo (điều trị nấm candida âm đạo).
Cách dùng: Dùng đường miệng để điều trị tại chỗ: ngậm viên thuốc cho tới khi tan hoàn toàn, mất khoảng 15 – 30 phút. Nuốt nước bọt trong khi ngậm. Không nhai hoặc nuốt cả viên. Mỗi ngày dùng 5 lần, trong 14 ngày liền.
Thuốc chống nấm Clotrimazol
Dùng ngoài da: bôi nhẹ một lượng thuốc vừa đủ lên vùng da bị bệnh 2 lần/ngày. Nếu bệnh không đỡ sau 4 tuần điều trị cần phải xem lại chẩn đoán. Bệnh thường đỡ trong vòng 1 tuần, có khi phải điều trị đến 8 tuần.
Điều trị nấm âm đạo: đặt một viên 100mg vào âm đạo mỗi tối trước khi đi ngủ, dùng liền trong 7 ngày hoặc 1 viên 500mg chỉ một lần. Dạng kem dùng 5 lần/ngày trong 7 – 14 ngày.
Tuy nhiên trong quá trình dùng thuốc có thể xảy ra các tác dụng không mong muốn. Dùng đường miệng thường gặp như kích ứng, rối loạn tiêu hóa, nôn và buồn nôn.
Dùng tại chỗ, có thể gặp kích ứng: cảm giác bỏng nhẹ, viêm da dị ứng do tiếp xúc, đau rát vùng bôi thuốc ở da hoặc âm đạo…
Khi gặp các biểu hiện: đỏ, ngứa, bỏng, mụn nước, sưng… đây là những dấu hiệu của sự kích ứng hay mẫn cảm với thuốc của người bệnh thì cần phải ngừng thuốc và báo với thầy thuốc để có hướng xử trí kịp thời, thích hợp.
Đối với thời kỳ mang thai, chưa có đủ các số liệu nghiên cứu trên người mang thai trong 3 tháng đầu, nên chỉ được dùng trong thời gian này khi có chỉ định rõ ràng của bác sĩ.
Không dùng thuốc này để điều trị nhiễm nấm toàn thân, không dùng đường miệng cho trẻ dưới 3 tuổi, vì chưa xác định hiệu quả và độ an toàn.
Phải điều trị thuốc đủ thời gian mặc dù các triệu chứng có thuyên giảm. Sau 4 tuần điều trị, nếu không đỡ cần khám lại.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
