Thông thường, không khí qua miệng, đi vào vùng họng hầu, xuống khí quản, tới những đường dẫn khí nhỏ, và cuối cùng là đến các phế nang. Các phế nang là những cấu trúc nhỏ, phồng, hình bóng, nơi mà oxy được trao đổi với carbon dioxide, và từ đó duy trì sự sống. Sự trao đổi này bị gián đoạn khi có bất kỳ sự tắc nghẽn nào dọc theo con đường này. Nguyên nhân gây tắc nghẽn đường thở bao gồm việc sản xuất dịch quá mức ở niêm mạc, co thắt cơ trơn, viêm và phá hủy đường thở. COPD là một thuật ngữ để chỉ nhóm bệnh này.
Sáng kiến toàn cầu về bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính - GOLD -, định nghĩa thêm COPD là những hạn chế mạn tính đường thở do tắc nghẽn, có thể hồi phục được và có thể tiến triển nặng hơn một cách tự nhiên. Hen suyễn, khí phế thũng, và viêm phế quản mãn tính đều được xem là bệnh tắc nghẽn mãn tính. Bệnh nhân có thể bị bệnh nhẹ đến nặng, đôi khi các triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn hoặc nặng hơn. Bệnh nhân COPD ổn định có thể nhanh chóng chuyển sang không ổn định do nhiễm trùng, dị ứng, tập thể dục, căng thẳng, tiếp xúc với hóa chất hoặc chấn thương. Đây là lúc cần phải sử dụng các thuốc cấp cứu như Albuterol để giảm bớt các triệu chứng trong thời gian này. Các triệu chứng có thể bao gồm, khó thở, thở khò khè, ho, ứ carbon dioxide, và một số triệu chứng khác.
Cơ chế hoạt động của Albuterol
Albuterol thuộc nhóm thuốc chủ vận beta. Mặc dù các thuốc khác cũng được sử dụng trong việc giảm COPD, nhưng mỗi loại thuốc đều có tác dụng khác nhau. Vai trò chính của chủ vận beta là làm giảm tắc nghẽn phổi do co thắt cơ trơn. Cơ chế hoạt động của các loại thuốc này ở mức độ tế bào. Albuterol kết hợp với thụ thể beta2-adrenergic trong hệ thống phổi, làm cho cơ trơn giãn ra và cho phép đường thở, khí và phế nang mở ra. Điều này cho phép không khí không bị cản trở dẫn đến một sự giảm nhẹ của các triệu chứng.
Kết hợp với các thuốc khác, thuốc chủ vận beta có tác dụng ngăn ngừa việc giải phóng các sản phẩm viêm, tăng cường sự làm sạch của chất nhầy và ngăn chặn sự rò rỉ các tế bào đáp ứng miễn dịch vào đường thở.
Điều trị bệnh bằng Albuterol
Đưa thuốc đến phổi càng hiệu quả càng tốt là điều vô cùng quan trọng. Thuốc chủ vận beta có các chế phẩm khác nhau. Albuterol có thể có dưới dạng đường uống hoặc qua đường hô hấp (dạng hít).
Thời gian đáp ứng của bệnh nhân cũng nên được cân nhắc khi sử dụng thuốc. Khi bệnh nhân COPD đang cần cấp cứu khẩn cấp, họ cần một loại thuốc có thời gian đáp ứng nhanh. Albuterol có tác dụng giúp làm giảm các triệu chứng chỉ trong vài phút.
Albuterol có thể lưu lại trong máu trong 8 giờ. Do đó, nó được xem là một loại thuốc tác dụng ngắn được sử dụng trong kiểm soát COPD ngắn hạn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh