Vipassana – nghĩa là thấy sự việc đúng như thật – là một trong những phương pháp thiền cổ xưa nhất tại Ấn độ. Truyền thống thiền này được Đức Phật Gotama tái phát hiện cách đây hơn 2500 năm; và được Ngài giảng dạy như một liều thuốc chung chữa trị những bệnh chung của nhân loại – một Nghệ Thuật Sống. Phương pháp không tông phái này nhằm tới việc diệt trừ những bất tịnh tinh thần và đưa đến hạnh phúc cao cả nhất của việc hoàn toàn giải thoát.
Vipassana là con đường tự thay đổi bằng cách tự quan sát. Phương pháp thiền này chú trọng đến tương quan mật thiết giữa tâm và thân. Mối tương quan này có thể kinh nghiệm được trực tiếp bằng cách chú tâm thận trọng đến những cảm giác thực sự trên thân, những cảm giác luôn luôn đan xen và tạo ra các khuôn mẫu cho tâm. Hành trình quan sát và tự khám phá này đi vào cái gốc rễ chung của tâm và thân, từ đó xóa bỏ những bất tịnh tinh thần, mang đến một tâm quân bình tràn đầy tình thương và lòng từ bi.
Những định luật khoa học vốn chi phối ý nghĩ, cảm xúc, sự phán xét, và cảm giác của con người trở nên rõ ràng, dễ hiểu. Thông qua những trải nghiệm trực tiếp, ta hiểu được sự tiến bộ hay thụt lùi của bản thân diễn ra như thế nào, việc bản thân tạo ra những khổ đau hay việc tự giải thoát mình khỏi khổ đau diễn ra ra sao. Cuộc sống của ta gia tăng hiểu biết, không còn ảo tưởng, tràn ngập tự chủ và an lạc
Mục tiêu của thiền Vipassana là giúp bạn:
Làm dịu tâm trí để sống an yên hơn
Tập trung vào hiện tại
Biết chấp nhận bản chất của sự vật, sự việc
Giảm bớt sự hối tiếc bằng cách nghĩ ít hơn về quá khứ
Bớt lo lắng cho tương lai
Biết cách ứng phó với các tình huống trên thực tế, thay vì lo lắng.
Thực hành thiền Vipassana thường xuyên có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe:
Tương tự như các kỹ thuật thiền khác, thiền Vipassana có thể giúp bạn dịu đi những căng thẳng và lo lắng trong tâm lý.
Trong một nghiên cứu của Roberta A Szekeres và Eleanor H Wertheim với những người tham gia khóa thiền Vipassana trong vòng 6 tháng cho thấy: những người học thiền Vipassana có mức độ căng thẳng thấp hơn so với những người không tham gia khóa học.
Trong một nghiên cứu của Chuan-Chih Yang và cộng sự năm 2019, 14 người tham gia đã hoàn thành khóa học thiền kéo dài 40 ngày, trong đó có thiền Vipassana. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mức độ lo lắng và trầm cảm của họ đã thấp hơn sau khi kết thúc khóa thiền.
Thiền Vipassana cũng có thể giúp bạn giảm các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh, cụ thể như sau:
Theo nghiên cứu của Min-Kyu Sung và cộng sự cho thấy: Việc thực hành các liệu pháp tâm trí và thể chất, chẳng hạn như: thiền, yoga và thái cực quyền,... có thể làm giảm các triệu chứng mãn kinh như: đau đầu vận mạch (tình trạng đau nửa đầu có mạch đập), các vấn đề liên quan đến tâm trạng, giấc ngủ và đau cơ xương.
Thực hành thiền định, bao gồm cả thiền Vipassana, có thể giúp tăng tính linh hoạt của não bộ.
Tính linh hoạt của não được hiểu đơn giản là khả năng tái cấu trúc bên trong não bộ để xử lý vấn đề khi nhận thấy có sự thay đổi từ môi trường bên ngoài.
Một nghiên cứu của Anna Lardone và cộng sự năm 2018 cho thấy rằng thực hành thiền Vipassana thường xuyên có thể giúp thúc đẩy tính linh hoạt của não. Để đi đến kết luận này, các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp quét hình ảnh thần kinh để kiểm tra mạng lưới não bộ của những người hành thiền Vipassana.
.