ĐẠI CƯƠNG
Hẹp khúc nối bể thận- niệu quản (BT-NQ) là dị tật bẩm sinh mà nguyên nhân do giải phẫu hoặc chức năng gây chít hẹp khúc nối làm cản trở lưu thông nước tiểu từ bể thận xuống niệu quản gây nên hiện tượng ứ nước thận.
Phương pháp phẫu thuật nội soi cắt trong niệu quản điều trị hẹp khúc nối BT-NQ đươc thực hiện đầu tiên năm 1985 bởi Bagley đến nay vẫn được phổ biến rộng rãi.
CHỈ ĐỊNH
Hẹp khúc nối BT-NQ tái phát sau tạo hình BT-NQ thất bại
Hẹp khúc nối BT-NQ tái phát sau mổ sỏi
Hẹp khúc nối BT-NQ mà tình trạng toàn thân không cho phép mổ tạo hình BT-NQ (nội soi hoặc mở)
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Hẹp khúc nối BT-NQ có biến chứng nhiễm khuẩn niệu cấp tính
Hẹp khúc nối BT-NQ có chức năng thận bệnh lý < 15% ( xạ hình thận)
Bệnh nội khoa nặng đang tiến triển (tim mạch, phổi, nhiễm khuẩn,…) không cho phép phẫu thuật
Hẹp khúc nối BT-NQ có mạch máu bất thường bắt chéo NQ.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện kĩ thuật:
Bác sỹ chuyên khoa II, bác sỹ chuyên khoa tiết niệu.
Phương tiện
Phòng mổ và bàn mổ niệu khoa đường dưới thông thường.
Dụng cụ phẫu thuật nội soi niệu quản đường dưới
Dụng cụ cắt trong niệu quản (thường sử dụng laser)
Sonde double J 6 hoặc 7 F, guide
Bộ dụng cụ mổ mở dự phòng
Người bệnh:
Chụp niệu đồ tĩnh mạch ( UIV), cắt lớp vi tính, xét nghiệm đánh giá chức năng thận
Điều trị hết nhiễm khuẩn niệu hoặc các bệnh toàn thân nếu có.
Hồ sơ bệnh án: thực hiện theo quy định.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Kiểm tra hồ sơ:
Biên bản hội chẩn, cam kết phẫu thuật, biên bản duyệt mổ, biên bản khám tiền phẫu và tiền mê.
Kiểm tra người bệnh:
Đúng người bệnh, đúng bên thương tổn đã đánh dấu.
Thực hiện kỹ thuật
Vô cảm: gây mê nội khí quản (NKQ), tê tủy sống, tê ngoài màng cứng.
Tư thế người bệnh: sản khoa
Luồn guide dẫn đường và ống soi NQ đến vị trí khúc nối hẹp
Dùng laser hoặc dụng cụ cắt trong cắt mở rộng khúc nối hẹp, luồn ống soi NQ và guide lên bể thận
Đặt ống thông double J làm nòng
Kiểm tra tổng thể, rút máy, đặt thông tiểu
THEO DÕI
Thủng NQ: trong quá trình phẫu thuật cần nhẹ nhàng thận trọng xác định chính xác đoạn hẹp, rạch đoạn NQ hẹp vừa đủ.
Chảy máu NQ: xác định xem có mạch máu bất thường, chuyển mở nếu cần thiết.
XỬ TRÍ TAI BIẾN
Rò nước tiểu sau mổ: phải đặt ống thông NQ bằng sonde double J
Nhiễm khuẩn niệu: điều trị KS
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh