1. Dấu hiệu cảnh báo hen phế quản
Cơn hen phế quản là một đợt ho, khò khè, khó thở hay đau tức ngực. Các triệu chứng bệnh thường xảy ra vào ban đêm hoặc khi người bệnh gặp các yếu tố kích thích (các yếu tố khởi phát hen). Hầu hết các cơn hen phế quản xảy ra ngắn. Nhưng cơn hen phế quản nặng không xử trí kịp thời có thể gây tử vong.
Những dấu hiệu báo trước một cơn hen phế quản sắp xuất hiện là ngứa họng, ngứa mũi, hắt hơi, ho, chảy nước mắt, nước mũi… Sau những dấu hiệu đó, cơn hen phế quản xuất hiện với các triệu chứng: khò khè nặng cả khi bệnh nhân hít vào lẫn thở ra, ho liên tục, thở rất nhanh. Nếu nhận biết và điều trị kịp thời triệu chứng khó thở sẽ cải thiện sau vài phút đến vài giờ. Nếu chậm trễ, các triệu chứng nặng hơn như: đau ngực, nặng ngực, nói khó, cảm giác lo âu, bất an, mặt nhợt nhạt, vã mồ hôi, tím môi và đầu chi. Tình trạng trên nếu kéo dài, bệnh nhân sẽ bị giảm oxy máu, dẫn đến thiếu máu não và bị ngất, mất ý thức… có thể tử vong.
2. Cách xử trí hen phế quản tại nhà
Nhằm ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm do hen phế quản gây ra hoặc tử vong do cơn hen phế quản, người bệnh cần xử trí đúng cơn hen phế quản ngay từ đầu.
Ngay khi xuất hiện các dấu hiệu đầu tiên của cơn hen, người bệnh cần tránh xa những yếu tố làm khởi phát cơn hen như phấn hoa, lông thú vật, mùi khói thuốc lá, hóa chất… Sử dụng thuốc tùy theo mức độ cơn hen.
Nếu cơn hen phế quản nhẹ hoặc vừa (các triệu chứng chỉ có khi hoạt động, khi gắng sức): dùng ngay thuốc giãn phế quản tác dụng nhanh (theo chỉ định của bác sĩ)
Nếu cơn hen phế quản nặng (các triệu chứng không giảm hoặc nặng hơn sau khi hít thuốc giãn phế quản, khó thở cả khi nghỉ ngơi, không thể nói hết câu): cần đưa người bệnh tới bệnh viện để bác sĩ thăm khám.
Nếu cơn hen phế quản là rất nặng (tím môi, lú lẫn, tháo mồ hôi, không thể đứng, không thể nói): đưa tới bệnh viện càng sớm càng tốt.
Người bệnh cần phải mang theo thuốc cắt cơn dạng ống hít bên mình mọi lúc mọi nơi dù bệnh hen đã được kiểm soát hoàn toàn hay chưa để tránh những sự cố đáng tiếc có thể xảy ra. Tuy nhiên, người bệnh tuyệt đối không nên lạm dụng thuốc cắt cơn.
Trong trường hợp người bệnh có cơn hen phế quản nhiều lần trong một tuần có nghĩa là bệnh hen chưa được kiểm soát, khi đó nên đến bác sĩ chuyên khoa để được khám, tư vấn và chỉnh liều thuốc điều trị duy trì phù hợp.
Bên cạnh việc tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cần kiểm soát tốt cơn hen bằng cách bảo vệ mình khỏi những dị nguyên gây bệnh. Tăng cường sức đề kháng qua chế độ ăn hàng ngày. Vận động thể dục thể thao hợp lý…
Đồng thời, theo dõi tiến triển tình trạng sức khỏe và tái khám định kỳ theo đúng lịch hẹn của bác sĩ. Có như vậy mới giúp kiểm soát và loại bỏ sớm hen phế quản.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh