✴️ Nội soi đại tràng gây mê: quy trình và ưu nhược điểm

Thế nào là nội soi đại tràng gây mê?

Đây là phương pháp người bệnh được chỉ định sử dụng thuốc gây mê trong quá trình nội soi đại tràng. Quá trình này diễn ra trong giấc ngủ, khoảng tầm 30 – 45 phút.  Bác sĩ sẽ dùng ống nội soi mềm, nhỏ bằng ngón tay trỏ, chiều dài khoảng 130 cm với camera gắn ở đầu ống nội soi đi qua đường hậu môn, vào trực tràng, đại tràng.

Phương pháp này giúp quan sát, ghi hình, chẩn đoán chính xác những tổn thương ở đại tràng, từ đó có thể tầm soát tiền ung thư hay điều trị hiệu quả những bệnh lý đại tràng

Ưu điểm của phương pháp nội soi đại tràng gây mê

• Không đau, không khó chịu, không mất sức, phục hồi nhanh sau khi nội soi.
• Giảm áp lực tâm lý, bớt lo lắng, sợ hãi, tạo tinh thần thoải mái cho người bệnh.
• An toàn, không ảnh hưởng đến sức khỏe, trí nhớ của người bệnh.
• Sử dụng ống nội soi mềm nên không gây tổn thương niêm mạc đại tràng.
• Bệnh nhân nằm im trong quá trình nội soi, giúp cho hình ảnh chính xác hơn, hiệu quả chẩn đoán cao hơn. Nếu có phải thực hiện các thủ thuật khác như: cắt polyp, sinh thiết…. cũng sẽ dễ dàng và hiệu quả cao hơn.

Nội soi đại tràng gây mê

Thuốc gây mê được sử dụng khi nội soi

Propofol là thuốc gây mê được chỉ định dùng trong quá trình nội soi đại tràng gây mê. Đây là thuốc gây mê có tác dụng ngắn, có ưu điểm là tương đối nhanh, rất phù hợp với thời gian để nội soi xong đại tràng. Thuốc được truyền qua đường tĩnh mạch của người bệnh, sau 5 phút, bệnh nhân sẽ chìm vào giấc ngủ và thủ thuật nội soi đại tràng được tiến hành.

Việc sử dụng thuốc như thế nào, liều lượng ra sao phải hoàn toàn tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ gây mê. Sau khi nội soi xong chỉ mất 10-15 phút bệnh nhân sẽ tỉnh lại bình thường. Theo thống kê của trung tâm y tế Yale thuộc đại học Yale Mỹ thì 95% số lượng bệnh nhân dung nạp Propofol tốt, chỉ còn 5% còn lại rơi vào những bệnh nhân có tiền sử huyết áp, tim mạch, hô hấp sẽ được khuyến cáo, tư vấn cụ thể.

Kinh nghiệm gây mê đối với bệnh nhân nội soi

Vì mục đích an toàn cho bệnh nhân trong quá trình gây mê, bác sĩ sẽ có những yêu cầu nghiêm ngặt, bệnh nhân phải tuân thủ theo:

• Thực phẩm ăn uống: Trước khi nội soi đại tràng, người bệnh được hướng dẫn ăn thức ăn lỏng như cháo, súp, tránh chất xơ. Nhịn ăn ít nhất 6 -8 tiếng trước khi tiến hành nội soi, ngừng uống nước trước 2 tiếng trước khi nội soi để tránh tình trạng sặc nước lên phổi, gây nguy hiểm.
• Thăm khám tiền mê với bác sĩ gây mê để lường trước những biến chứng có thể gặp phải trong quá trình gây mê. Nếu người bệnh có tiền sử bệnh lý, đang dùng thuốc… thì bác sĩ sẽ điều chỉnh phương pháp và thời gian gây mê
• Sau quá trình xét nghiệm, thăm khám ban đầu, người bệnh có đủ sức khỏe tốt, tim mạch và huyết áp ổn định thì bác sĩ sẽ tiến hành gây mê để nội soi. Thuốc gây mê được truyền vào tĩnh mạch, sau đó người bệnh sẽ mê toàn thân và quá trình nội soi được diễn ra.
• Tình trạng hô hấp, huyết áp, nồng độ oxy, chức năng thận và các dấu hiệu quan trọng khác sẽ được theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ gây mê.

Bệnh nhân nên thăm khám và nhận tư vấn của bác sĩ trước khi tiến hành nội soi

Đối tượng không nên nội soi đại tràng gây mê

• Người có bệnh lý tim mạch, hô hấp, chức năng tim phổi không bình thường.
• Người cao huyết áp, thiếu máu não, có bệnh động mạch vành.
• Người bị bệnh trĩ ở giai đoạn nặng
• Người có bệnh viêm màng bụng, viêm đường tiêu hóa do trúng độc cấp tính (kiết lị), viêm loét kết tràng do trúng độc
• Xuất huyết cấp tính phía dưới đường tiêu hóa, tụ huyết quá nhiều ở đường ruột gây trở ngại cho việc quan sát.
• Người mới qua phẫu thuật đường ruột trong thời kỳ gần đây hoặc người mới sử dụng phóng xạ vùng ổ bụng và vùng khoang chậu trong thời gian gần đây.
• Người đã phẫu thuật hoặc bị viêm do phẫu thuật và chứng viêm làm dính niêm mạch ruột có chỗ bị cứng
• Trong ruột có chỗ bị co thắt thì không nên cố luồn ống nội soi qua đoạn co thắt để quan sát. Người bị hẹp hậu môn và xung quanh hậu môn bị viêm cấp tính cũng không nên nội soi 1 cách miễn cưỡng
• Người có bệnh động kinh, thần kinh, không đồng ý nội soi

Quy trình và lưu ý khi tiến hành nội soi gây mê

Quy trình nội soi đại tràng gây mê

Bước 1: Thăm khám cơ bản, đánh giá bệnh lý, chỉ định nội soi và yêu cầu thực hiện các xét nghiệm cần thiết trước nội soi. Để đảm bảo an toàn tối đa, người bệnh nên nên thông báo với bác sỹ những loại thuốc mình đang dùng, tiền sử bệnh lý có cao huyết áp, tim mạch hay đang có thai hay không?

Bước 2: Xét nghiệm công thức máu, đông máu cơ bản, HIV, beta HCG (đối với nữ)

Bước 3: Khám tiền mê, giải thích thủ thuật nội soi. Ký cam kết gây mê và làm thủ thuật

Bước 4: Uống thuốc làm sạch đại trực tràng.

Bước 5: Chuẩn bị gây mê và gây mê

Bước 6: Tiến hành nội soi đại tràng. Trong quá trình nội soi, những hình ảnh tổn thương của đại tràng được thu lại qua camera ở đầu ống nội soi, giúp bác sỹ quan sát, chẩn đoán chính xác bệnh lý về đại tràng, đặc biệt là ung thư đại tràng.

Bước 7: Nghỉ ngơi, hồi phục sau nội soi

Bước 8: Tư vấn kết quả và hướng điều trị bệnh lý

Lưu ý khi tiến hành nội soi gây mê

Trước khi nội soi đại tràng, người bệnh được hướng dẫn ăn thức ăn lỏng như cháo, súp, tránh chất xơ. Nhịn ăn ít nhất 6 -8 tiếng trước khi tiến hành nội soi, ngừng uống nước trước 2 tiếng trước khi nội soi để tránh tình trạng sặc nước lên phổi, gây nguy hiểm

Sau khi nội soi xong tránh lái xe, điều khiển máy móc trong vài giờ đầu tiên

Nội soi xong bệnh nhân có cảm giác đầy hơi, quặn bụng do hơi. Trong trường hợp có lấy mẫu sinh thiết hay cắt bỏ polyp thì có thể thấy những dải máu nhỏ trong phân.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp