8 dấu hiệu cảnh báo vấn đề sức khỏe ở người cao tuổi

Khi cha mẹ bạn già đi, bạn có chắc chắn rằng họ có thể tự chăm sóc bản thân và có một sức khỏe tốt không? Khi bạn đến thăm cha mẹ của mình, hãy chú ý những câu hỏi sau:

Cha mẹ bạn có thể tự chăm sóc cho bản thân không?

Chú ý tới hình dáng bên ngoài của cha mẹ. Nếu họ không thể duy trì các thói quen hàng ngày như tắm hay đánh răng, có thể họ có tình trạng mất trí nhớ hay trầm cảm, suy giảm trí nhớ.

Chú ý cả tới ngôi nhà của họ. Đèn có sáng không? Bếp có hoạt động không? Nhà cửa có được quét dọn không? Bất cứ những thay đổi gì trong việc chăm sóc ngôi nhà của họ cũng có thể chỉ ra những vấn đề sức khỏe. Ví dụ như nồi cháy xém có nghĩa là cha mẹ bạn đã quên thức ăn nấu trên bếp. Việc nhà bị sao nhãng có thể là một dấu hiệu của trầm cảm, mất trí nhớ hoặc các vấn đề khác.

Cha mẹ bạn có giảm trí nhớ không?

Trí nhớ của bất kì ai cũng giảm dần theo thời gian. Giảm trí nhớ là vấn đề rất hay gặp ở người già, đôi khi là do tác dụng phụ của thuốc hoặc một tình trạng bệnh lí nào đó.

Tuy nhiên có sự khác biệt giữa những thay đổi bình thường của trí nhớ và bệnh Alzheimer cũng như các bệnh mất trí nhớ khác. Những thay đổi thông thường về trí nhớ như hay để quên kính, quên một cuộc hẹn nào đó. Hay là những thay đổi lớn hơn như là quên những từ phổ biến khi nói, đi lạc trong một khi phố quen thuộc hoặc không thể làm theo chỉ dẫn.

Cha mẹ bạn có an toàn khi ở nhà?

Hãy quan sát xung quanh ngôi nhà, để ý tới những dấu hiệu như cha mẹ của bạn có khó khăn khi leo cầu thang không? họ có bị ngã gần đây không? họ có thể đọc được hướng dẫn sử dụng thuốc không?

Cha mẹ bạn có an toàn khi đi trên đường không?

Lái xe có thể khó khăn đối với người già. Nếu cha mẹ của bạn không tập trung khi lái xe hoặc bạn lo lắng về vấn đề an toàn của họ khi lái xe thì bạn không nên để họ tự lái nữa.

Cha mẹ bạn có bị sụt cân không?

Sụt cân có thể là một dấu hiệu bất thường, liên quan đến nhiều yếu tố như:

Khó khăn trong việc nấu ăn: cha mẹ bạn có thể gặp khó khăn trong việc tìm thực phẩm để nấu ăn, cầm nắm các dụng cụ nấu ăn, đọc hướng dẫn sử dụng trên bao bì thực phẩm.
Giảm vị giác và khứu giác: cha mẹ của bạn có thể không quan tâm đến việc ăn uống nếu như họ không cảm nhận được mùi vị của thức ăn.
Đôi khi giảm cân lại là dấu hiệu của bệnh lí như các vấn đề về dinh dưỡng, mất trí nhớ, trầm cảm hay ung thư.

Cha mẹ của bạn có tinh thần tốt không?

Hãy chú ý tới tâm trạng của cha mẹ và hỏi xem họ đang cảm thấy như thế nào? Những dấu hiệu khác nhau về tinh thần có thể chỉ ra vấn đề về trầm cảm hay các tình trạng bệnh lí có liên quan.

Cha mẹ của bạn có tham gia các hoạt động xã hội không?

Hãy hỏi về các hoạt động của họ: họ có còn liên lạc với bạn bè không, họ còn hứng thú với những sở thích cũ hay các hoạt động hàng ngày khác không?, họ có còn tham gia các câu lạc bộ hay các tổ chức không?. Nếu cha mẹ bạn không còn các hoạt động trên cũng cho thấy đang có vấn đề.

Cha mẹ bạn có thể di chuyển không?

Hãy chú ý đến dáng đi của họ. Họ miễn cưỡng hoặc không thể đi được một khoảng cách thông thường? Họ có bị ngã gần đây không? Có phải viêm khớp gối hay viêm khớp háng làm họ khó di chuyển không? Họ có cần sử dụng gậy hay khung tập đi không?

Các vấn đề về yếu cơ và đau khớp có thể làm cho việc đi lại gặp khó khăn. Nếu cha mẹ bạn không thể đứng vững trên đôi chân của mình, họ sẽ có nguy cơ bị té ngã – đây là nguyên nhân chính gây tàn tật ở người già.

Hãy hành động

Có nhiều cách để bạnh có thể đảm bảo sức khỏe của họ, kể cả khi bạn không ở gần cha mẹ:

Thể hiện sự quan tâm với cha mẹ như nói chuyện, khuyến khích họ đi khám sức khỏe, gặp gỡ người thân, bạn bè…
Khuyến khích họ đi kiểm tra sức khỏe định kì: nếu bạn lo lắng rằng ba mẹ bạn đang bị sụt cân, trầm cảm, mất trí nhớ hay có các dấu hiệu khác, hãy khuyến khích họ đi khám bác sĩ.
Chú ý các vấn đề an toàn: ví dụ như sử dụng các thiết bị hỗ trợ khi cha mẹ bạn lấy đồ trên cao, nhà vệ sinh có chỗ ngồi cao hơn hoặc tay vịn trong phòng tắm có thể giúp ngăn ngừa té ngã. Nếu cha mẹ bạn không còn có thể lái xe an toàn, hãy lựa chọn xe buýt hoặc thuê người lái xe.
Sử dụng các thiết bị chăm sóc y tế tại nhà
Liên lạc với bác sĩ để được hướng dẫn
Tìm kiếm sự giúp đỡ từ các tổ chức xã hội ở người già.

Thi thoảng cha mẹ của bạn không thừa nhận rằng họ đang cần giúp đỡ và những người khác thì cũng không nhận ra rằng họ cần được hỗ trợ. Hãy chắc chắn rằng cha mẹ của bạn hiểu được các vấn đề và giải pháp mà bạn đưa ra, để họ hiểu rằng bạn quan tâm đến họ và bạn muốn giúp họ khỏe mạnh, hạnh phúc cả hiện tại cũng như trong những năm sắp tới.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP