Hiện nay tỷ lệ người bị thiếu máu não ngày càng gia tăng và phổ biến ở giới trẻ. Dù là thiếu máu não thoáng qua nhưng nếu người bệnh xử trí không đúng cách có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Cùng tìm hiểu ngay về căn bệnh thiếu máu não, tác hại và cách xử trí đúng để tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Não là cơ quan quan trọng, cần được cung cấp đủ máu, oxy và các chất dinh dưỡng để hoạt động bình thường. Hàng ngày, máu trong cơ thể chúng ta được lưu thông liên tục giữa các cơ quan, trong đó có não.
Bị thiếu máu não xảy ra khi lưu lượng máu (dòng máu) lưu thông lên não bị thiếu hụt dẫn tới thiếu hụt oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết cho não bộ hoạt động ổn định. Thiếu máu não còn được gọi là thiểu năng tuần hoàn não.
Cơ chế gây thiếu máu não chủ yếu là do động mạch mang máu đến nuôi não bị xơ vữa do một số nguyên nhân khác nhau. Các mảng xơ vữa trên thành mạch vón cục lâu ngày gây xơ cứng và cản trở (chèn ép) dòng máu lưu thông lên não, dẫn tới bị thiếu máu não.
Trong thời gian ngắn nếu não không được cung cấp đủ máu, oxy và các chất dinh dưỡng, các tế bào não sẽ bị tổn thương không hồi phục, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Biểu hiện thiếu máu não rất đa dạng, phụ thuộc vào mức độ nặng – nhẹ của bệnh và thể trạng của người bệnh mà mỗi người sẽ có các biểu hiện lâm sàng khác nhau. Sau đây là một số dấu hiệu của người thiếu máu não thể hiện qua thăm khám lâm sàng:
Cơn đau đầu do bị thiếu máu não thường âm ỉ, ban đầu đau nhẹ xong sau đó cơn đau tăng lên, đau thường tập trung ở phần đỉnh đầu sau đó lan tỏa ra khắp đầu. Khi làm việc, suy nghĩ căng thẳng hoặc thay đổi tư thế đột ngột, cơn đau đầu có xu hướng tăng lên dữ dội hơn.
Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua hay thiếu máu não cục bộ khiến người bệnh có biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, ù tai (tai nghe như có tiếng ve kêu) dù đang ở trong không gian yên tĩnh không có gió. Triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, ù tai tăng lên khi người bệnh thay đổi tư thế đột ngột (ngồi xuống đứng lên đột ngột) khiến người bệnh mất cân bằng và có thể té ngã.
Người bị thiếu máu não thường có biểu hiện rối loạn giấc ngủ, điển hình nhất là chứng mất ngủ. Người bệnh chỉ có thể ngủ được 3-4 tiếng mỗi đêm, trằn chọc khó đi vào giấc ngủ, ngủ thường mơ thấy ác mộng và hay bị tỉnh giấc giữa đêm và khó ngủ lại được.
Thiếu máu não khiến người bệnh thường xuyên có cảm giác buồn nôn và nôn.
Người bị thiếu máu não da thường nhợt nhạt, xanh xao, gầy yếu và hay ốm mặt. Người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi, không có tinh thần làm việc. Chán ăn và tính khí thất thường, dễ cáu gắt, thờ ơ với mọi người xung quanh.
Khi máu, oxy và các chất dinh dưỡng không được cung cấp đầy đủ lên não sẽ khiến não hoạt kém hoạt động, khả năng tập trung và chú ý giảm, người bệnh nhanh quên khiến kết quả học tập và làm việc bị suy giảm.
Ngoài ra, người bị thiếu máu não còn hay cảm thấy tê bì, nhức mỏi chân tay, đôi lúc cảm thấy dưới da râm ran như kiến bò, có cảm giác tê ở đầu ngón tay.
Biểu hiện thiếu máu não rất dễ khiến người bệnh lầm tưởng mắc nhiều bệnh lý khác tương tự như rối loạn tiền đình. Việc tự chẩn đoán bệnh khi không có đầy đủ kiến thức chuyên môn, rất dễ dẫn tới sai lầm và tự chuốc họa vào thân.
Việc tự chẩn đoán hoặc nghe theo kinh nghiệm từ người khác mà không đi thăm khám bác sĩ rồi tự ý mua và sử dụng thuốc, kể cả thuốc tuần hoàn não cũng rất nguy hiểm. Vì điều này sẽ chỉ làm trì hoãn thời gian điều trị, khiến bệnh nặng hơn, tỷ lệ biến chứng nguy hiểm như đột quỵ (tai biến mạch máu não), teo não, … cao hơn.
Ngoài ra, sự thờ ơ hoặc chủ quan trước biểu hiện thiếu máu não thoáng qua cũng là nguyên nhân khiến nhiều người bị thiếu máu não có nguy cơ gặp phải cơn đột quỵ não trong tương lai. Mặc dù thiếu máu não thoáng qua có các dấu hiệu xuất hiện và biến mất trước 24h nhưng nếu không được xử trí hiệu quả nguyên nhân gây thiếu máu não cục bộ vẫn tiềm ẩn và cơn đột quỵ vẫn “chực chờ” xảy ra bất cứ lúc nào.
Vì vậy, bạn không nên: thờ ơ, chủ quan, tự ý sử dụng thuốc khi có biểu hiện thiếu máu não mà nên ngay khi có biểu hiện thiếu máu não hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán đúng và có biện pháp điều trị cũng như tư vấn cách phòng ngừa hiệu quả.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh