Biết rằng khi đã làm cha làm mẹ mới hiểu được cảnh dạy con như thế nào? Sẽ có những hành động của con khiến bạn không thể kiềm chế được bản thân và buông ra lời la mắng xối xả. Nhưng sau đó là hậu quả mà không phải ai cũng lường trước được.
Tác giả bài viết là một người sống trong khu nhà ở mà nơi đó bà có thể nghe tiếng các bậc phụ huynh la mắng con hằng ngày. Và kết cục sau đó là sự van nài của những đứa trẻ nhưng không biết rằng tâm hồn và trí óc của chúng đã bị tổn thương như thế nào?
Cứ đúng vào giờ đó, hàng xóm trên lầu của tôi lại la mắng một đứa trẻ. Dù cách cả vài miếng bê tông cốt thép nhưng tôi vẫn nghe được rõ mồn một từng lời của họ. Tôi bị đánh thức vào giữa đêm sau một ngày làm việc mệt mỏi, tâm trạng lúc này thật sự rất xấu. Cộng thêm đó là tiếng la hét mãnh liệt của một bà mẹ đang gầm gừ với đứa con bé bỏng của mình. Bỗng âm thanh nhỏ dần lại, tôi nghe tiếng đứa bé khóc lóc và xin lỗi: “Mẹ ơi con sai rồi, sau này con không dám nữa”.
Sau câu nói đó, giọng nói trên lầu có vẻ nhỏ dần đi. Tôi chỉ muốn chìm vào giấc ngủ như lúc ban đầu nhưng tiếng ồn đó khiến tôi không thể chợp mắt được. Mặc dù không tận mắt nhìn thấy mọi thứ, nhưng tôi biết không chỉ đơn giản là những lời la mắng thông thường mà chắn chắn có cả những trận đòn roi khốc liệt. Tự trấn an bản thân mình, tôi nghĩ: “Đứa bé đó đáng thương quá. Không lẽ đó là bà mẹ kế”. Sau đó tôi nghĩ rằng cũng không hẳn vì trên thực tế cũng có nhiều cha mẹ ruột cũng đối xử với con đẻ của mình như thế.
Ai làm cha làm mẹ rồi cũng không tránh khỏi việc la mắng con trẻ. Các chuyên gia giáo dục từng nói cha mẹ đừng la mắng chúng, hãy nói chuyện nhỏ nhẹ để chúng hiểu. Nhưng cuối cùng thì có những tình huống không thể cưỡng lại được và buông lời la mắng xối xả. Điều này đã trở thành đề tài nghiên cứu cho các nhà khoa học.
Thường xuyên mắng chửi trẻ con, bộ não của chúng sẽ phát triển một cách bất lợi
Một nghiên cứu tại trường đại học Harvard cho biết, việc thường xuyên la mắng con trẻ sẽ khiến não chúng bị tổn thương. Bộ não của trẻ trong quá trình phát triển đối với ngôn ngữ rất nhạy cảm, chúng có năng lực điều tiết và xử lý tốt hơn cả người lớn. Nếu cha mẹ la mắng trẻ con thường xuyên sẽ tác động trực tiếp vào não bộ. Khu vực này chịu trách nhiệm về động lực chuyển giao giữa các bán cầu não, xử lý cảm giác và nhận thức. Khi não của trẻ tiếp nhận những kích thích bất lợi từ bên ngoài, bộ não sẽ tiến hành điều chỉnh chuyển sang trạng thái “cần sống sót”. Cứ như vậy, việc la mắng nếu lặp đi lặp lại thì não bộ cũng sẽ tự điều chỉnh trạng thái đó. Sau cùng, đứa trẻ đó trở nên tự ti và yếu đuối trong cuộc sống này để tránh những sai lầm mà chúng bị cha mẹ la mắng.
Một học sinh cũ của tôi gần đây đã tiếp nhận điều trị từ bệnh viện tâm thần. Cô ấy có một công việc không thuận lợi, đường tình duyên lận đận, cuối cùng được biết do nguyên nhân tự thấy mình tệ hại, không xứng đáng với bất cứ điều gì trên đời này. Cô ấy nhớ lại, từ bé hay bị cha mẹ la mắng, chỉ cần làm điều gì đó không đúng ý bố mẹ thì mẹ sẽ chỉ thẳng vào mặt mà quát: “Sao con lại ngu ngốc như thế, tệ hại hết sức”.
Dần dần, cô đồng ý với cách nghĩ của bố mẹ, hơn nữa luôn cho mình là ngu ngốc. Cô lo lắng về những sai lầm của mình, không biết làm sao để khắc phục, chỉ luôn nghĩ mình quá tệ để làm những việc như vậy. Phản ứng đối với những việc xung quanh cũng chậm chạp hơn, vì nếu phản ứng nhanh sẽ bị sai và sẽ bị mắng. Chính vì quan điểm này nên đã khiến cô phải tìm đến bác sĩ tâm lý để giải tỏa.
Nhiều bậc phụ huynh nên biết rằng, la mắng và đánh con trẻ đều có nỗi đau như nhau. Nên hãy cứ kiềm chế hết mức có thể. Sinh chúng ra thì đơn giản nhưng dạy dỗ chúng là cả một quá trình mà cha mẹ nào cũng phải học. Cuộc đời của con còn rất dài, nếu từ bé chúng đã phải chịu sự tổn thương thì cuộc sống sau này sẽ rất đau khổ. Vậy nên, cha mẹ hãy cân nhắc trước khi hành động điều gì với các con!
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh