Lịch sử về việc điều trị cai nghiện
Ngày nay, đơn cử nhất là việc sử dụng thuốc lá vẫn phổ biến, và nhiều người sẵn sàng nói có khi thử một điếu thuốc. Hình thức tiêu thụ chất gây nghiện và các chất gây nghiện của hiện tại có thể đã thay đổi, nhưng bản chất - chúng ta vẫn đang tuân theo quy luật truyền thống từ xa xưa là sử dụng chất gây nghiện.
Việc điều trị sự phụ thuộc vào thuốc gây nghiện từ xưa đến nay là kết quả của một quá trình lâu dài, với rất nhiều năm phát triển và biến đổi tiến hóa. Theo quan điểm của các nhà khoa học, một số người có thể không coi các phương pháp được sử dụng trong thế kỷ 19 là đúng. Tuy nhiên, không thể phủ nhận những phương pháp này đã đặt nền móng cho các cơ sở điều trị nghiện theo phương pháp hiện đại ngày nay.
Thời cổ đại
Loài người bắt đầu sử dụng các chất kích thích thần kinh từ những giai đoạn đầu tiên của nền văn minh nhân loại. Nhiều quá trình thuần hóa khác nhau vào những năm 12000 trước Công nguyên đã mang đến một khám phá rất quan trọng: khi một số cây bị nghiền nát, chúng tỏa ra một mùi hương dễ chịu khi sử dụng. Ví dụ điển hình nhất là một số loài cây như papaver và anh túc.
Nhiều người ở Trung Đông bắt đầu sử dụng cây thuốc phiện cho mục đích y tế. Người ta tin rằng người Ai Cập đánh giá cao tác dụng của cây thuốc phiện ngay từ những năm 1500 trước Công nguyên. Sau một thời gian, họ phát hiện ra tác dụng an thần của thuốc phiện vì nó giúp cơ thể xử lý cơn đau và điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Sau đó, mọi người cũng bắt đầu sử dụng thuốc phiện để thưởng thức.
Ngoài ra, người Hy Lạp cổ đại cũng đã sử dụng thuốc phiện trộn với rượu và nước cho các mục đích y tế. Nó được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh, bao gồm cả các vấn đề về đường ruột và dạ dày. Các cuộc khám phá tìm ra công dụng mới của thuốc phiện tiếp tục cho đến thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên khi nó đến Trung Quốc và Ấn Độ thông qua các con đường thương mại và chiến tranh.
Tính hiện đại của sự “nghiện”
Các phương pháp điều trị nghiện thay đổi theo thời gian, cùng với những khám phá về các loại chất khác nhau mà mọi người đã sử dụng cho các mục đích khác nhau trong suốt lịch sử. Từ những năm 1500 trước Công nguyên cho đến tận thế kỷ 19, tâm trí con người đã trải qua những thay đổi sâu sắc.
Đầu tiên là từ khu vực Tiểu Á đến khu vực Tây Âu và Nam Mỹ: người ta nghĩ rằng nó có thể chữa bệnh hoặc thậm chí là nguồn năng lượng khi chiến đấu. Đặc biệt, chứng nghiện rượu lần đầu tiên được mô tả một cách đáng ngạc nhiên vào năm 1852. Trong khi rượu vang đã được đề cập sớm nhất từ 4000 năm trước Công nguyên, nghiện rượu chỉ được Magnus Huss xác định cách đây 170 năm trong ấn phẩm một ấn phẩm có tên "Alcolismus Chronicus".
Các phương pháp chống lại tình trạng lạm dụng rượu trong thế kỷ 19 không đạt được kết quả đáng kể. Ở thời điểm đó, nhân loại không biết cách đối phó với chứng nghiện chất kích thích. Các phương pháp điều trị có hiệu quả khi đó chủ yếu là các giải pháp cục bộ hơn là các giải pháp có giá trị toàn cầu.
Câu hỏi được đặt ra là: Có thể cai rượu hoàn toàn được không? Làm thế nào để cai rượu một lần và mãi mãi? Đa phần khi đó mọi người không chỉ cảm thấy thiếu kiến thức về nghiện chất kích thích mà còn đang phải vật lộn với việc điều trị nó nhưng không đầy đủ. Những nỗ lực ban đầu nhằm phục hồi sự phụ thuộc vào ma túy có thể bắt nguồn từ Trung Quốc và Ecuador, nơi Ayahuasca – một loại cây được tổng hợp làm trà đã được sử dụng để chữa các bệnh như động kinh và nôn mửa.
Kỷ nguyên “cấm” (1920 - 1933)
Kỷ nguyên cấm được coi là một trong những thử nghiệm thất bại nhất trong việc ngăn chặn lạm dụng rượu, không chỉ ở Mỹ mà còn trên toàn thế giới. Thật vậy, việc cấm đoán ngược lại lại làm gia tăng sản xuất và tiêu thụ rượu. Điều này cũng giống như tuyên bố của một số đối tượng chống lại cuộc chiến chống ma túy, rằng những nơi càng cấm chất ma túy – thì càng nhiều chất ma túy được tìm thấy.
Đầu tiên phải kể đến sự có sẵn. Ở châu Âu, sự sẵn có trên thị trường của các chất tác động thần kinh hợp pháp đã được chứng minh là một yếu tố quan trọng trong việc gia tăng sử dụng chúng, nhưng không phải theo cách mà người ta có thể mong đợi. Việc lạm dụng chất gây nghiện thực sự ít xảy ra hơn nếu một loại thuốc nhất định được hợp pháp hóa và phổ biến rộng rãi.
Thứ hai, có thể lập luận rằng việc cấm đoán chắc chắn sẽ thất bại vì nó dựa trên cách đưa ra thông tin sai lệch. Cách tiếp cận theo chủ nghĩa nghiêm cấm dựa trên một quy tắc đạo đức đơn giản: mô tả việc sử dụng ma túy là vi phạm lợi ích cao cấp của loài người.
Thứ ba, ở cấp độ cơ bản hơn, điều quan trọng là phải xem xét việc cấm đoán góp phần như thế nào đối với thái độ cho rằng ma túy là tệ nạn. Hầu hết những người sử dụng ma túy bất hợp pháp thực sự làm như vậy vì họ tò mò và tìm kiếm niềm vui, nhưng sợ bị trừng phạt khiến họ phải kìm nén những ham muốn đó.
Do đó, sự cấm đoán là làm cho các cá nhân cảm thấy tội lỗi về những gì họ đang làm và buộc họ phải làm trái với mong muốn của họ. Tuy nhiên, nếu các loại thuốc có hại lại được bác sĩ kê đơn và được sử dụng trong các cơ sở y tế do các chuyên gia y tế kiểm soát, và vấn đề này có thể được thảo luận với mục đích loại bỏ bất kỳ câu hỏi nào về vi phạm đạo đức hoặc cái được gọi là điều ác.
Tổng kết
Các chất kích thích thần kinh đã có từ nhiều thế kỷ trước. Con người đôi khi cần các chất gây nghiện và rượu để giải tỏa tâm trạng và cải thiện tâm trí của họ, và sử dụng chúng một cách có giới hạn có thể không phải là điều đáng lo ngại. Tuy nhiên, lạm dụng chất kích thích là một điều rất phổ biến hiện nay và những người trở thành con mồi của chứng nghiện ngập đáng được giúp đỡ để thoát khỏi nó.
Thế kỷ 21 thay đổi cách chúng ta tiếp cận với chứng nghiện theo hướng tốt hơn. Các chuyên gia đã bắt đầu xem xét các nguyên nhân tâm lý và môi trường của chứng nghiện, cố gắng giúp đỡ những người nghiện ngập thay vì coi chúng là nguồn gốc của mọi tệ nạn cần phải loại bỏ khỏi xã hội. Rõ ràng, nền văn minh nhân loại sẽ trở nên nên nhân ái hơn và hiểu được những khía cạnh thiếu sót của con người, và khi đó việc điều trị nghiện sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
