Thể dục được biết đến với vai trò vô cùng quan trọng cho cơ thể. Tuy nhiên, những thói quen như ăn uống, đặc biệt là giấc ngủ mới là điều cốt yếu để cơ thể vận hành tốt. Và giấc ngủ chính là nhân tố làm cho việc tập thể dục trở nên có hiệu quả nhất.
Bác sĩ Christopher Winter, một chuyên gia về thần kinh và giấc ngủ cho biết: chúng ta tập thể dục với mục đích tăng cường sức khỏe hệ tim mạch để tăng khối cơ nạc, tăng cường khả năng chịu đựng và nhiều hơn thế nữa. Theo nghĩa này, nếu cơ thể thiếu ngủ, tập thể dục sẽ không thể mang lại lợi ích như chúng ta mong muốn.
Giấc ngủ đem đến cho cơ thể thời gian phục hồi, duy trì năng lượng và xây dựng lại khối cơ đã làm việc trong suốt thời gian tập luyện. Khi bạn ngủ đủ, cơ thể sẽ sản xuất hormone tăng trưởng, loại hormone này vô cùng quan trọng trong giai đoạn niên thiếu cũng như về già sau này.
Hiện tại vấn đề khi nhắc đến giấc ngủ rất nhiều người đang mắc phải là thiếu ngủ. Rất ít người trưởng thành ngủ đủ giấc (7 đến 8 tiếng mỗi ngày) theo khuyến cáo của cơ quan Y tế.
Câu hỏi được đặt ra là tập thể dục có giúp ích gì cho giấc ngủ không? Chắc chắn là có. Nếu bạn đã từng trải qua giấc ngủ li bì sau một ngày leo núi mệt mỏi và hồi phục sau khi tỉnh giấc bạn sẽ kiểm chứng được. Và hiện tại có rất nhiều kết quả nghiên cứu đã chứng minh được tác dụng này.
Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Y học giấc ngủ tiến hành thử nghiệm trên những cá nhân có thời gian ngủ dưới 6,5 tiếng mỗi ngày cho biết: việc tập luyện với cường độ vừa phải bốn lần một tuần trong sáu tuần đã tăng thời gian ngủ thêm 75 phút mỗi đêm sau thử nghiệm. Kết quả này khả quan hơn bất kỳ loại thuốc nào hiện đang được phân phối để sử dụng trên thị trường hiện tại.
Tập thể dục thực sự có tác dụng hóa học lên não. Hoạt động thể chất tạo ra nhiều adenosine trong não, làm cho chúng ta cảm thấy buồn ngủ. Càng làm việc chăm chỉ, chúng ta càng có nhiều chất hóa học để ngủ.
Hoạt động thể chất cũng giúp chúng ta duy trì nhịp sinh học (còn gọi là đồng hồ sinh học). Tập thể dục giúp cơ thể bạn hiểu lịch trình của nó. Thể dục buổi sáng giúp cơ thể ngủ ngon hơn vào ban đêm.
Vậy thể dục vào cuối ngày có tác dụng gì? Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Y học về giấc ngủ: những người tập luyện trước khi ngủ thực sự là những người ngủ ngon hơn, thiếp đi nhanh hơn, ngủ sâu hơn và thức dậy ít hơn trong đêm.
Lại một lần nữa, câu trả lời là có. Càng nghỉ ngơi tốt hơn, chức năng thể chất và tinh thần càng hoạt động tốt hơn, bao gồm cả tập luyện. Khoa học đã chứng minh ngủ đủ giấc có thể giúp chúng ta tăng cường khả năng xây dựng kế hoạch tập luyện cho những ngày tiếp theo tốt hơn.
Mặt khác, ngủ không đủ giấc thực sự có thể khiến cho việc tập thể dục cảm thấy khó khăn hơn. Thiếu ngủ sẽ không ảnh hưởng đến phản ứng của hệ tim mạch và hô hấp của bạn khi tập thể dục, cũng như sức mạnh cơ bắp, hoạt động hiếu khí và kỵ khí. Về mặt sinh học, điều đó có nghĩa là giấc ngủ sẽ không làm giảm khả năng thể chất của bạn. Tuy nhiên khi bạn mệt mỏi, ngủ ít hơn, cơ thể sẽ khó khăn để làm ra hiệu suất tối đa trong công việc.
Điều này không thể khẳng định rằng đột nhiên ngủ đủ giấc (7-8 tiếng mỗi ngày) sẽ khiến bạn trở thành một siêu nhân tốc độ trong hoạt động. Ngủ thêm không nhất thiết sẽ làm bạn nhanh hơn, mạnh hơn hoặc cải thiện thời gian hoặc hiệu suất của bạn. Thay vào đó, mấy ngủ có liên quan đến các phản ứng sinh lý như sự mất cân bằng hệ thần kinh tự trị, từ đó ức chế hoạt động của bạn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh