Trẻ em bị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) cần sức khỏe tốt như bao đứa trẻ khác. Thực phẩm chưa qua chế biến có chất lượng tốt như trái cây hay rau quả là một sự lựa chọn tuyệt vời. Chế độ ăn uống này tốt cho mọi em nhỏ, nhưng đặc biệt quan trọng đối với những bé không may mắn bị loại rối loạn này. Cần chú ý cẩn thận tới những gì trẻ bị ADHD ăn và tác dụng của chúng. Dưới đây là một số gợi ý cụ thể về thực phẩm dinh dưỡng cho trẻ ADHD:
Mẹo 1: Tránh các loại màu, hương vị nhân tạo và chất bảo quản
Nghiên cứu đã chứng minh rằng những loại chất này có thể khiến trẻ hiếu động và ít tập trung hơn. Đó thực sự là điều tồi tệ với những trẻ ADHD. Châu Âu đã có một nhãn cảnh báo về thực phẩm có màu nhân tạo nhất định, trong đó ghi rõ: “Có thể ảnh hưởng tiêu cựu đến hoạt động và sự chú ý ở trẻ em”. Vì vậy, bạn hãy loại bỏ các loại nước uống có màu, phô mai màu vàng sáng và các loại kẹo đầy màu sắc.
Mẹo 2: Chú ý đến lượng đường
Mặc dù không phải tất cả trẻ em ADHD đều dị ứng với đường, song việc xem xét để giảm lượng đường là hết sức cần thiết. Nước sô-đa là một trong những đối tượng cần chú ý đầu tiên. Các loại nước ép trái cây chỉ nên uống nhiều nhất 1 ly/ngày. Trái cây là khá tốt, song không nên ăn quá nhiều.
Mẹo 3: Đừng quên ăn sáng
Điều quan trọng là trẻ em AHDH cần phải ăn một bữa sáng có chứa lượng lớn protein và chất béo lành mạnh, đồng thời tránh ăn các thực phẩm chế biến chứa nhiều carbohydrate và đường (như bánh nướng xốp, các loại ngũ cốc có đường). Thực phẩm chế biến có hàm lượng carbohydrate cao như bột mỳ trắng, bởi chúng có thể chuyển hóa thành đường và làm tăng lượng đường trong máu. Việc này dẫn đến việc sản sinh ra các hormone làm giảm nồng độ đường trong máu dưới mức bình thường, khiến chúng ta cảm thấy bồn chồn, cáu kỉnh, khó tập trung, và các triệu chứng này rõ rệt hơn ở trẻ em bị ADHD.
Như vậy, một bữa sáng như thế nào được coi là tốt? Bữa sáng với bột yến mạch, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì nướng ngũ cốc nguyên hạt với bơ đậu phồng hoặc bơ hạnh nhân, sữa chua có lượng protein cao với các loại hạt và trái cây, hoặc một số loại thịt để ăn sáng không chứa nitrat hoặc nitrit. Bổ sung thêm các loại hạt là một ý tưởng tuyệt vời. Và cũng đừng quên sinh tố bởi chúng có nhiều thành phần lành mạnh và có hương vị thơm ngon, hấp dẫn.
Các nguyên tắc tương tự cũng được áp dụng với các bữa trưa, kết hợp với một số thực phẩm giàu protein và đồ chế biến ít carbohydrates. Thêm trái cây và rau quả là sự lựa chọn hợp lý. Ngoài ra, một vài món thanh đạm cũng là gợi ý không tồi.
Mẹo 4: Sử dụng thực phẩm hữu cơ
Ăn các loại thực phẩm hữu cơ khá tốt, không phải bởi vì chúng có nhiều chất dinh dưỡng hơn, mà bởi vì các loại thực phẩm này không có thuốc trừ sâu, hormone và các chất phụ gia liên quan đến rối loạn tăng động, giảm chú ý. Trong một nghiên cứu ở 1.100 trẻ em, những bé có nồng độ thuốc trừ sâu trong nước tiểu cao có nguy cơ bị ADHD cao gấp 2 lần. Ăn trái cây và rau hữu cơ có thể giảm tới 80% lượng thuốc trừ sâu.
Bên cạnh đó, thực phẩm biến đổi gen GMOs vẫn chưa được nghiên cứu kết luận rằng có tốt cho sức khỏe chúng ta hay không, do đó tốt nhất hãy tránh cho trẻ ăn chúng.
Mẹo 5: Bổ sung omega-3
Hãy chắc chắn rằng con bạn đang được bổ sung đủ chất béo lành mạnh. Trong vài thập kỷ qua, chất béo đã trở thành một từ ngữ xấu trong các lời khuyên về chế độ ăn uống. Tuy nhiên, qua nhiều thập kỷ, người Mỹ đã cắt giảm lượng chất béo và thay thế bằng các carbohydrate không lành mạnh, khiến béo phì có mặt ở mọi nơi.
Chất béo lành mạnh thực sự có lợi cho sức khỏe. Bạn nên sử dụng dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu cây rum giàu oleic bởi đây là những loại thực phẩm chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn rất lành mạnh. Chất béo bão hòa, chẳng hạn như trong thịt và sữa có thể không có hại như những suy nghĩ trước đây.. Quan trọng là bạn cần phải bổ sung đủ lượng axit béo omega-3 cho con mình - chất rất quan trọng cho các chức năng não và thường thiếu hụt ở trẻ ADHD.
Omega-3 có mặt trong bất kỳ loại cá nào. Ngoài ra, chúng cũng có trong dầu hạt lanh, song không ở dạng cơ thể có thể dễ dàng tiêu thụ. Hầu hết omega-3 bổ sung được làm từ dầu cá và có vị tanh. Nếu con bạn không thích mùi vị này, bạn có thể chọn loại bổ sung omega-3 chay.
Mẹo 6: Ăn nhiều trái cây và rau xanh
Rất nhiều loại trái cây và rau quả cung cấp cho bạn chất chống oxy hóa mà nhiều trẻ bị ADHD thiết hut. Các loại quả mọng có chứa hàm lượng chất oxy hóa cao đáng kể. Song nhiều trẻ em khá lười ăn trái cây và rau quả. Vì vậy, bạn có thể lén cho thêm chúng vào sinh tố, súp hay mì ống. Multivitamins cũng có thể hỗ trợ việc này, song chúng không thể cung cấp tất cả các hợp chất khác trong thực vật.
Lưu ý, nếu cần thay đổi chế độ ăn uống của bé, bạn không cần làm tất cả cùng lúc mà nên thay đổi từ từ. Hãy thay đổi chế độ ăn uống của con cái từng bước một, bạn sẽ ngạc nhiên vì sự cải thiện sức khỏe của con mình!
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh