Khái niệm tự kỉ
Rối loạn tự kỷ (ASD) là một rối loạn phát triển ảnh hưởng đến tương tác xã hội, giao tiếp, sở thích và hành vi.
Thông thường, các triệu chứng của ASD xuất hiện ở trẻ từ 1-3 tuổi, tỉ lệ bé trai mắc bệnh cao hơn bé gái. Mặc dù chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho ASD nhưng liệu pháp ngôn ngữ, liệu pháp nghề nghiệp, hỗ trợ giáo dục và một số biện pháp can thiệp khác có thể hỗ trợ cho trẻ và cha mẹ.
Hiểu lầm 1: Tự kỷ chỉ ảnh hưởng đến các kỹ năng xã hội
Các vấn đề cần quan tâm ở trẻ nhỏ tự kỉ là:
- Chậm phát triển lời nói
- Tập trung nhìn lâu vào người khác
- Ít hoặc không có hứng thú chơi với những đứa trẻ khác
- Không phản ứng với người lớn và không làm theo hướng dẫn của người lớn
- Có hành vi bất thường như tuân thủ nghiêm khắc các thói quen và miễn cưỡng thay đổi, cử động tay hoặc cơ thể lặp đi lặp lại và xếp hàng đồ chơi thay vì chơi với chúng.
Ở trẻ lớn hơn trong độ tuổi đi học, có một số vấn đề phổ biến bao gồm:
- Khó khăn trong việc kết bạn
- Nhận thức xã hội chậm , thô lỗ và vô cảm
- Làm theo cách riêng của chính mình và dường như không vâng lời phụ huynh hoặc giáo viên
- Khó khăn trong việc trò chuyện với người khác, thường ít quan tâm tới người khác nói
- Thói quen cứng nhắc và khó thay đổi
.png)
Hiểu lầm 2. Bạn có thể đánh giá chẩn đoán bệnh tự kỉ
Khi lo ngại vấn đề tự kỉ ở trẻ em và thanh thiếu niên nên bắt đầu bằng một bài đánh giá phát triển chung. Vì có một vài triệu chứng có thể gây nhầm lẫn nên điều quan trọng là phải thực hiện đánh giá tổng quát, toàn diện với sự khách quan khoa học.
Một số đặc điểm giống với tự kỷ:
- Chậm phát triển hoặc khó khăn trong học tập, khiến trẻ chậm nói và hiểu biết kém về giao tiếp xã hội.
- Rối loạn ngôn ngữ, khiến trẻ khó giao tiếp và tương tác với mọi người.
- Rối loạn về cảm xúc như lo lắng, cảm thấy không an toàn, lòng tự trọng kém… khiến trẻ cư xử một cách thất thường.
Các bác sĩ sẽ là những người đánh giá, chẩn đoán và điều trị bệnh một cách chính xác nhất.
Hiều lầm 3. Tự kỷ chỉ ảnh hưởng đến trẻ em
Đặc điểm tự kỷ là phát triển thời gian dài. Trẻ em và thanh thiếu niên mắc bệnh này sẽ liên tục gặp một số khó khăn về kỹ năng giao tiếp với xã hội so với các bạn cùng trang lứa trong một thời gian dài.
Hiểu lầm 4. Không thể điều trị được tự kỷ
Hiện tại không có thuốc đặc hiệu điều trị tự kỷ nhưng có rất nhiều phương pháp có thể hỗ trợ và cải thiện hiệu quả. Các loại thuốc và chế độ ăn uống khác nhau trong quá khứ đã được đề xuất là phương pháp điều trị tiềm năng cho bệnh tự kỷ nhưng cho đến nay có rất ít bằng chứng cho thấy điều đó thực sự có tác dụng.
Nghiên cứu cho thấy điều trị bằng trị liệu ngôn ngữ, phục hồi chức năng, tâm lý học lâm sàng, tâm lý trị liệu và phương pháp giáo dục có thể dẫn đến những cải thiện đáng chú ý và duy trì liên tục cho trẻ tự kỷ. Đó là những phương pháp mang lại kết quả khả quan.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
