Co giật là gì?
Co giật xảy ra khi các cơ của bạn co lại không kiểm soát được. Chúng có thể diễn ra trong vài giây hoặc nhiều phút. Co giật có thể xảy ra ở một bộ phận cụ thể của cơ thể bạn hoặc có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể.
Nguyên nhân
Một số tình trạng khác nhau có thể gây ra co giật, bao gồm:
Chứng động kinh
Chứng động kinh là một tình trạng khiến bạn trải qua nhiều cơn co giật. Động kinh là hiện tượng rối loạn điện trong não. Có nhiều loại co giật khác nhau, mỗi loại có các triệu chứng khác nhau. Đôi khi, cơn động kinh có thể khiến người bệnh bị co giật. Loại phổ biến nhất được gọi là co giật trương lực. Những chuyển động này mô tả các đặc điểm chính của cơn động kinh. Ngoài co giật, bạn cũng có thể phát ra tiếng rên rỉ khi không khí di chuyển mạnh qua dây thanh quản của mình. Nhiều người nghĩ đến co giật khi nhắc đến động kinh, tuy nhiên một số cơn động kinh không dẫn đến co giật.
Co giật do sốt
Theo Viện Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ Quốc gia Hoa Kỳ, co giật do sốt có thể ảnh hưởng đến trẻ em trong độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi đang bị sốt. Co giật do sốt gây ra co giật thường kéo dài đến 5 phút. Phần lớn các cơn co giật do sốt không có bất kỳ tác động tiêu cực lâu dài nào đến trẻ. Chúng thường vô hại và không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu cơn co giật kéo dài hơn 5 phút, hoặc trẻ không hồi phục nhanh chóng thì việc gọi xe cấp cứu là điều cần thiết.
Co giật không động kinh
Co giật không động kinh là những cơn co giật xuất hiện giống như chứng động kinh nhưng không phải do rối loạn điện trong não của bạn. Các bác sĩ tin rằng co giật không động kinh là bệnh "do tâm lý". Điều này có nghĩa là chúng xảy ra do căng thẳng về tinh thần hoặc cảm xúc. Vì lý do này, các bác sĩ đôi khi gọi chúng là “cơn co giật tâm lý không do động kinh”. Các bác sĩ thường đề nghị các liệu pháp tâm lý, chẳng hạn như liệu pháp hành vi nhận thức, để giúp điều trị các cơn co giật không do động kinh. Những phương pháp điều trị này giúp kiểm soát được các căng thẳng tiềm ẩn gây ra các cơn động kinh.
.png)
Rối loạn vận động kịch phát
Theo Trung tâm Quốc gia về Tiến bộ Khoa học Dịch thuật Hoa kỳ (NCATS), chứng rối loạn vận động kịch phát (PKD) là một tình trạng hiếm gặp gây ra co giật.
Co giật do rối loạn vận động kịch phát thường xảy ra sau khi bạn trải qua một chuyển động đột ngột, chẳng hạn như giật mình hoặc đứng lên. Các cơn co giật thường kéo dài dưới 5 phút nhưng có thể kéo dài hơn trong một số trường hợp. Bạn thường sẽ trải qua ít đợt bệnh hơn khi già đi. Đó là một tình trạng di truyền, có nghĩa là cha mẹ có thể truyền nó cho con cái của họ.
Phản ứng thuốc
Trong một số trường hợp hiếm hoi, một số loại thuốc có thể gây ra động kinh kèm theo. Tổ chức Động kinh Hoa Kỳ cung cấp một danh sách rất nhiều các chất độc và thuốc có thể gây ra các cơn co giật động kinh.
Chứng đau nửa đầu
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa kỳ (CDC), nếu bạn bị co giật có nhiều cách sơ cứu khác nhau mà ai cũng có thể làm để giúp bạn. Bao gồm:
- Đặt người đó trên sàn để họ không bị ngã và bị thương
- Đặt người nằm nghiêng để họ có thể thở dễ dàng hơn
- Dọn sạch khu vực có vật cứng hoặc sắc nhọn
- Đặt thứ gì đó mềm và phẳng dưới đầu họ
- Tháo kính của họ
- Nới lỏng hoặc tháo bất cứ thứ gì quanh cổ, chẳng hạn như cà vạt hoặc vòng cổ
- Gọi xe cấp cứu nếu cơn động kinh tiếp tục kéo dài hơn 5 phút
Tóm tắt
Nếu một người đang bị co giật, điều đầu tiên cần làm là đảm bảo họ được an toàn. Nếu cơn co giật không ngừng sau 5 phút, hãy gọi xe cấp cứu. Nếu co giật xảy ra thường xuyên, điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ để xác định nguyên nhân cơ bản. Một số tình trạng gây co giật sẽ hết theo tuổi tác, trong khi những tình trạng khác cần dùng thuốc để giảm sự xuất hiện của chúng. Trong cả hai trường hợp, bác sĩ sẽ làm việc với bạn để phát triển một kế hoạch điều trị cho từng cá nhân.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
