Một nhóm thanh niên trẻ khỏe và là nam giới mất ngủ một đêm có lượng "Tau protein" (một nhóm protein bất thường do tế bào thần kinh tiết ra) trong máu cao hơn so với những người ngủ ngon. Đây là kết quả của một nghiên cứu được xuất bản online trên tạp chí Neurology.
Đây là quả thật là một điều thú vị về việc tích lũy Tau protein được quan sát thấy trong não bộ của những cá nhân bị ảnh hưởng bởi bệnh Alzheimer hoặc một bệnh phổ biến hơn là suy giảm nhận thức.
Các nhà nghiên cứu không tìm ra được bất cứ dấu hiệu nào của việc tăng beta amyloid, một loại protein khác có liên quan đến Alzheimer.
Một nhóm các nhà nghiên cứ khác gần đây cũng đã công bố rằng họ có thể dự đoán được chính xác lý do khu vực nào của não bộ sẽ bị teo lại do bệnh Alzheimer nơi mà protein tau bám trụ và tích tụ ở đó.
Tau là một loại protein được tìm thấy trong những nơ-ron hoạt động bình thường và nhanh chóng được não bộ dọn sạch sẽ. Nhưng ở những bệnh nhân Alzheimer, Tau dính vào với nhau thành một đám rối và lưu lại ở não bộ.
Nghiên cứu mới đây trên 15 nam giới với độ tuổi trung bình là 22, những người thường xuyên ngủ 7-9 tiếng mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu cũng quan sát được hai chu kỳ của giấc ngủ. Chu kỳ đầu tiên, các thanh niên này có giấc ngủ rất ngon nhưng ở nửa sau thì họ thường mất ngủ trong 1 đêm.
.png)
Những nam giới xuất hiện điều này làm tăng trung bình khoảng 17% lượng tau protein trong máu sau mỗi đếm mất ngủ so với những người ngủ tốt con số này chỉ có 2%. Không có dấu ấn sinh học nào khác liên quan đến bệnh Alzheimer được đưa ra xuất hiện thử thay đổi có ý nghĩa kể cả beta amyloid, tại thời điểm này, các nhà khoa học không thể biết tại sao tau protein lại có thể tích tụ trong máu của những người có giấc ngủ kém.
Khi thần kinh bị hoạt động nhiều hơn chúng sẽ tiết ra nhiều tau hơn. Đó có thể là do khi chứng ta tiếp tục kéo dài thời gian thức hơn 15-18 tiếng thì sẽ càng làm tăng nồng độ Tau trong não bộ và đến thời điểm nào đó não sẽ không kịp đào thải hết chất này trong vòng 25 giờ khiến chúng tích tụ lại với số lượng ngày càng lớn.
Mất ngủ cũng ảnh hưởng việc bộ não dọn sạch protein Tau. Mọi người đều sản xuất ra amyloid và Tau ở não hàng ngày, não bộ sẽ có chức năng làm sạch các rác thải đó. Nếu giấc ngủ bị gián đoạn, quá trình dọn sạch rác cũng bị gián đoạn theo. Một khả năng khác đó là Tau được giải phóng từ quá trình phá hủy tế bào não. Ví dụ như khi bị chấn thương vùng đầu cũng sẽ làm tăng lượng tau trong máu. Nếu một tế bào não chết đi, Tau có thể giải phóng ra từ tế bào đó giống như việc mất ngủ dẫn đến mất nhiều tế bào não.
Đây là một nghiên cứu hết sức thú vị mặc dù với số lượng người tham gia khá nhỏ và trẻ. Cần có những nghiên cứu về người nhiều tuổi hơn, những người mà thường xuyên mất ngủ hơn một đến có lẽ là hàng tuần hoặc hàng tháng sẽ cho nhưng con số thú vị hơn và mối liên quan chặt chẽ hơn với chứng suy giảm nhận thức.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
