Người trưởng thành cần ngủ từ 7-8 tiếng mỗi ngày vào buổi tối để có thể tỉnh táo cả ngày. Điều này vẫn đúng cho người từ 60 tuổi trở lên. Tuy nhiên có nhiều khi người cao tuổi sẽ gặp phải các rối loạn về giấc ngủ.
Một vài người cao tuổi buồn ngủ ngay khi mới chập choạng tối. Một số người khác bị mất ngủ, khó ngủ vào buổi đêm nhưng lại tỉnh dậy rất sớm vào lúc sáng sớm và không thể ngủ lại được nữa. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến các thay đổi kể trên, như:
- Khi con người trên 60 tuổi, đồng hồ sinh học không còn làm việc tốt như khi còn trẻ. Cơ thể khi đó cũng sản xuất ra ít hoocmôn sinh trưởng và melatonin - một chất hóa học có tác dụng giúp chúng ta ngủ ngon hơn, do vậy khó ngủ hơn nhều.
- Một vài thói quen như hút thuốc lá, uống rượu bia, cà phê cũng có thể gây ra các vấn đề về giấc ngủ.
- Các vấn đề về giấc ngủ còn gây ra bởi ốm đau, bệnh tật hoặc các loại thuốc uống, làm người cao tuổi ngày càng khó ngủ hơn.
Con người ở bất kỳ lứa tuổi nào cũng có thể gặp phải một số rối loạn về giấc ngủ như: ngưng thở khi ngủ, Hội chứng chân không yên (RLS) và rối loại chuyển động chi theo chu kì (PLMD). Tuy nhiên các rối loạn giấc ngủ này gặp nhiều hơn ở người cao tuổi
Ngừng thở khi ngủ
Ngừng thở khi ngủ là một rối loạn xảy ra khi một người thường xuyên ngừng thở khi ngủ. Người mắc hội chứng này thường xuyên ngáy rất to trong khi ngủ. Họ sẽ ngừng thở trong khoảng 10-30 giây, sau đó bắt đầu thở lại với hơi thở ngắn, hổn hển và ngáy.
Việc này có thể lặp lại hàng trăm lần trong một đêm. Mỗi lần xảy ra, nó có thể làm người ta tỉnh giấc một chút, việc này làm gián đoạn quá trình ngủ và có thể khiến chúng ta không có một đêm ngon giấc. Hội chứng này cũng có thể gây ra cao huyết áp và làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Hội chứng chân không yên (RLS)
Đây là hội chứng khiến chân bạn rất khó chịu khi ngồi hoặc nằm và thường xuyên phải động đậy chân. Hội chứng này khiến cho bạn rất khó khăn để chìm vào giấc ngủ sâu.
Hội chứng rối loạn chuyển động chi theo chu kỳ (PLMD)
Đây là hội chứng mà một người có thể cử động như đá, đạp một hoặc cả hai chân trong khi ngủ. Thông thường, người này sẽ không ý thức được việc đó nếu người khác không nói ra. Người mắc hội chứng này có thể mắc cả hội chứng chân không yên khi ngủ.
Uống thuốc theo đơn điều trị của bác sỹ có thể giúp giảm cả hai hội chứng RLS và PLMD
Thay đổi lối sống là cách tốt nhất giúp người cao tuổi có được giấc ngủ ngon. Hãy nói chuyện và khuyến khích cha mẹ , ông bà bạn thử theo một vài cách dưới đây:
- Tạo thói quen thức dậy và đi ngủ đúng giờ hàng ngày, kể cả cuối tuần
- Không nghỉ trưa quá 20 phút
- Không đọc sách báo, ăn nhẹ hoặc xem tivi ngay trước khi đi ngủ.
- Tránh sử dụng caffein 4- 8 tiếng trước khi đi ngủ
- Tránh sử dụng nicotine và rượu bia vào buổi chiều. Rượu lúc đầu có thể làm bản dễ ngủ hơn nhưng sẽ khiến bạn phải thức dậy vào lúc nửa đêm
- Đừng nằm trên giường quá lâu để cố gắng ngủ. Nếu đã nằm 30 phút mà vẫn không ngủ được, hãy đứng dậy và làm một điều gì đó khác một lát, như nghe nhạc hoặc đọc sách. Sau đó hãy quay lại ngủ tiếp.
- Hỏi ý kiến bác sỹ nếu bất kỳ loại thuốc nào đang sử dụng khiến bạn mất ngủ hoặc có các cơn đau hay bất cứ vấn đề sức khỏe nào làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Cố gắng tập thể dục đều đặn hàng ngày. Tập thể dục sẽ giúp người cao tuổi có một giấc ngủ ngon hơn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh