Thông tin về bệnh đau nửa đầu
Mặc dù con người đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị, nhưng căn bệnh này vẫn hiện diện và phát triển, kèm theo những giả thiết ngộ nhận làm cho việc phòng và chữa trị chưa đạt hiệu quả như mong muốn.
Giả thiết 1: cơn đau nửa đầu chỉ là bệnh đau đầu thông thường?
Sự thật: đau nửa đầu là một bệnh thần kinh di truyền đặc trưng xuất hiện từng cơn. Nhức đầu chỉ là một triệu chứng và không phải lúc nào cũng nghiêm trọng. Đôi khi các cơn đau nửa đầu có thể diễn ra mà không có đau. Trong thực tế, khi chẩn đoán chứng đau nửa đầu bác sĩ phải quan tâm đến các dấu hiệu khác ngoài nhức đầu.
Giả thiết 2: chỉ có phụ nữ mới bị đau nửa đầu?
Sự thật: phụ nữ, đàn ông, bé trai, bé gái ai ai cũng có thể bị đau nửa đầu. Ở tuổi thiếu niên căn bệnh này diễn ra ngang bằng giữa hai giới. Sang giai đoạn thanh niên, 18% số phụ nữ bị mắc bệnh còn đàn ông chỉ có 8%.
Giả thiết 3: chỉ có người lớn mới bị đau nửa đầu?
Sự thật: bệnh đau nửa đầu có thể diễn ra ở mọi lứa tuổi. Một số trẻ bị đau nửa đầu ngay từ khi còn nhỏ nên không thể nói cho người xung quanh biết. Khi chẩn đoán bệnh ở trẻ em người ta phải chú ý đến bệnh sử gia đình và quan sát hành vi của trẻ. Đau nửa đầu cũng có thể tiếp diễn ở mọi lứa tuổi.
Giả thiết 4: bệnh đau nửa đầu không kéo dài quá một ngày?
Sự thật: mặc dù chứng đau nửa đầu thường kéo dài từ 4 - 72 giờ, nhưng đôi khi có thể kéo dài nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí hàng tháng. Nếu đau kéo dài trên 72 giờ, được gọi là đau nửa đầu dạng migren (migrainosus), cần tư vấn bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời. Tại Mỹ, hiện có trên 6,4 triệu người mắc chứng đau nửa đầu mãn tính, đau nửa đầu hoặc đau đầu ít nhất 15 ngày một tháng, 8 ngày trong số này là đau nửa đầu.
Giả thiết 5: đau nửa đầu không đe dọa tính mạng?
Sự thật: đau nửa đầu có thể không đe dọa tính mạng, nhưng biến chứng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe. Cá biệt, có trường hợp phát sinh nhồi máu migren khi đau nửa đầu kèm tiền triệu. Nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa chứng đau nửa đầu và đột quỵ cũng như các bệnh tim mạch khác và là thủ phạm gia tăng các vụ quyên sinh, tự tử ở những người không tìm được lối thoát.
Giả thiết 6: bất kỳ bác sĩ nào cũng có thể chẩn đoán chính xác và điều trị bệnh đau nửa đầu?
Sự thật: theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố 2011, thiếu kiến thức giữa các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chính là rào cản lâm sàng trong điều trị bệnh đau đầu, trong đó có đau nửa đầu. Báo cáo cũng tiết lộ, đào tạo các chuyên gia điều trị toàn bộ chứng rối loạn đau đầu rất đơn giản, chỉ cần 4 giờ là có thể tác nghiệp được.
Giả thiết 7: chỉ có một số nhóm người hay bị đau nửa đầu?
Sự thật: trong quá khứ, người ta đồn thổi những người bị đau nửa đầu thường có các cá tính và phản ứng riêng. Qua nghiên cứu cho thấy, chứng đau nửa đầu mang tính di truyền và thần kinh, tuy nhiên giả thuyết này hiện đang tranh cãi.
Giả thiết 8: đau nửa đầu thường cảm nhận được tiền triệu?
Sự thật: theo nghiên cứu, chỉ có 25 - 30% nhóm người đau nửa đầu cảm nhận được tiền triệu, tức hình ảnh, mùi vị, hoặc một cảm nhận giác quan không bình thường báo hiệu cơn đau nửa đầu sắp diễn ra. Hầu hết những người được chẩn đoán bệnh đau nửa đầu mà không có tiền triệu.
Giả thiết 9: con người bất lực về chứng đau nửa đầu?
Sự thật: đáng buồn, ngay cả một số bác sĩ cũng tin điều này. Hiện tại chưa có cách chữa dứt điểm bệnh đau nửa đầu, nhưng y học tin rằng con người sớm muộn sẽ điều trị được căn bệnh nói trên một khi tìm ra nguyên nhân cụ thể.
Đến nay nguyên nhân đau nửa đầu y học chưa biết hết, giả thuyết được chấp nhận phổ biến là bệnh lý của hệ thống thần kinh có liên quan đến chất truyền dẫn thần kinh serotonin. Chứng đau nửa đầu cũng rất đa dạng, một số bắt nguồn từ thân não (với sự rối loạn vận chuyển ion canxi và kali), trong khi đó một số lại do di truyền. Nghiên cứu các cặp song sinh cho thấy 60 - 65% có sự ảnh hưởng của di truyền. Ngoài ra, thay đổi nồng độ hoóc-môn cũng có liên quan đến đau nửa đầu ở 75% bệnh nhân là phụ nữ trưởng thành. Đôi khi đau nửa đầu có xu hướng biến mất khi đang mang thai, nhưng ở một số phụ nữ đau nửa đầu lại xuất hiện nhiều hơn trong khi mang thai. Thậm chí động vật, nhất là loài gậm nhấm cũng có thể mắc căn bệnh này.
Giả thiết 10: tất cả các cơn đau nửa đầu đều giống nhau?
Sự thật: không đúng. Trước tiên, chứng đau nửa đầu của mỗi người một khác. Thứ hai, bản thân từng cơn đau cũng không đồng nhất, cơn trước khác cơn kế tiếp. Và, thứ ba, có nhiều dạng đau khác nhau, như cơn đau chính, cơn đau phụ. Ví dụ, có nhiều cơn đau phụ lại kèm cả tiền triệu: như đau nửa đầu với tiền triệu gốc não, rời rạc và liệt nửa người có tính di truyền và đau nửa đầu võng mạc.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
