Mặc dù các chỉ định cho việc phẫu thuật cắt amidan ở trẻ em đã trở nên nghiêm ngặt hơn nhưng việc phẫu thuật không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích như mọi người mong đợi, nhất là một số trường hợp chỉ định phẫu thuật là không cần thiết.
Để làm phẫu thuật cắt amidan, trẻ phải có đủ các điều kiện sau: nhiễm trùng amidan thường xuyên hoặc có rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng. Những bằng chứng y khoa đã chỉ ra phẫu thuật cắt bỏ amidan giúp cải thiện sức khỏe ở nhiều trẻ nhỏ những trẻ bị viêm họng mạn tính hoặc vì viêm họng mà dẫn đến khó thở gây rối loạn giấc ngủ.
Trẻ em là đối tượng dễ bị mắc viêm họng nhất, đặc biệt người ta thấy một tỷ lệ không nhỏ những trẻ đã cắt bỏ amidan lại bị nhiễm trùng họng hoặc vẫn tiếp diễn hoặc xuất hiện mới các rối loạn giấc ngủ.
Các bậc phụ huynh và cả bác sỹ nên cân nhắc về quyết định liệu có nên cắt bỏ amidan ở trẻ em hay không. Việc phẫu thuật nên được dựa vào những triệu chứng đang mắc có ảnh hưởng đến trẻ như thế nào hoặc điều trị nào nên được ưu tiên hơn. Không những thế, phẫu thuật còn khiến trẻ phải nghỉ học ở trường để đi gặp bác sỹ thường xuyên hơn.
Phẫu thuật thực sự cần tiến hành với những trẻ rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống như việc rối loạn giấc ngủ khiến trẻ kém ăn, kém hấp thu ảnh hưởng đến dinh dưỡng, phát triển tâm thần, vận động và thể chất của trẻ; học tập bị sa sút, không thể tham gia các hoạt động nặng vì thể lực yếu…. Cách điều trị này đã xuất hiện từ hàng thập kỷ này. Không thể phủ nhận rằng phẫu thuật cắt amidan là một trong số những phẫu thuật phổ biến nhất hiện nay. Tại Mỹ hàng năm có 530.000 ca tiến hành cắt amidan và đứng vị trí số ba trong số những phẫu thuật phổ biến nhất- theo kết quả của báo cáo thường niên của hiệp hội tai mũi họng và phẫu thuật đầu cổ Hoa Kỳ.
.png)
Cách đây 30 năm trước cứ 9 trên 10 ca phẫu thuật cắt amidan ở trẻ em là nhằm mục đích điều trị viêm họng mạn tính. Ngày nay, 20% mục đích của phẫu thuật là để điều trị viêm họng mạn tính còn lại 80% là để điều trị các rối loạn giấc ngủ.
Viêm amidan có thể chặn một phần đường thở là nguyên nhân dẫn đến ngủ ngáy và chứng ngưng thở khi ngủ.
Theo hướng dẫn điều trị nhi khoa Hoa Kỳ, phẫu thuật cắt amidan được chỉ định trong trường hợp trẻ có nhiều hơn 7 lần viêm họng trong một năm; nhiều hơn 5 lần viêm họng trong suốt hai năm hoặc nhiều hơn 3 lần trong ba năm liên tiếp. Do vậy, cần cân nhắc phẫu thuật khi trẻ không đủ các tiêu chuẩn về nhiễm trùng này. Với những trẻ được chỉ định đúng, đây chính là cơ hội tuyệt vời để nâng cao chất lượng cuộc sống cho các em.
Nếu bạn viêm ruột thừa, bạn chỉ phải cắt bỏ ruột thừa đi nhưng với phẫu thuật amidan thì không chỉ bỏ amidan đi mà còn lọa bỏ các hạch ở vòm họng, sùi vòm họng, cũng với các amidan khác khác. Do vậy biến chứng là điều hoàn toàn có thể xảy ra như chảy máu, thậm chí có cả tử vong ở trẻ em.
Mặc dù phẫu thuật amidan là một phẫu thuật an toàn với độ rủi ro thấp nhưng không nên được chỉ định rộng rãi với những trẻ mắc rối loạn giấc ngủ, hoặc hay mắc viêm họng.
Chúng ta nên cân nhắc tới những lợi ích và rủi ro của phẫu thuật, thận trọng chờ đợi, theo dõi sát sao và điều trị nội khoa vẫn là một ý tưởng hay trước khi quyết định phẫu thuật.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
