Vì sao khi lo lắng bạn không muốn ăn?

Lo lắng và chán ăn

Khi bạn bắt đầu cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng, cơ thể sẽ tiết ra các hormone gây căng thẳng. Những hormone này kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm và kích hoạt phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy của cơ thể. Phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy là một phản ứng bản năng, nhằm cố gắng giữ an toàn khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn. Nó giúp cơ thể chuẩn bị về thể chất để ở lại và chiến đấu với mối đe dọa hoặc chạy trốn đến nơi an toàn.

Sự gia tăng đột ngột của hormone gây căng thẳng có thể gây ra một số tác động vật lý. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy rằng, một trong những hormone giải phóng corticotropin (CRF) ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và có thể dẫn đến ức chế cảm giác thèm ăn. Một loại hormone khác đó là cortisol có thể làm tăng tiết axit dạ dày, giúp tăng tốc độ tiêu hóa thức ăn để người đó có thể chiến đấu hoặc chạy trốn hiệu quả hơn. Các tác động tiêu hóa khác của phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy có thể bao gồm:

Táo bón
Bệnh tiêu chảy
Khó tiêu
Buồn nôn

Phản ứng này có thể gây ra các triệu chứng thể chất bổ sung, chẳng hạn như tăng nhịp thở, nhịp tim và huyết áp. Nó cũng gây căng cơ, da nhợt nhạt hoặc đỏ bừng và run rẩy. Một số triệu chứng thể chất này có thể làm bạn không muốn ăn. Ví dụ, cảm giác bị táo bón có thể khiến việc ăn uống trở nên không ngon miệng.

Ăn quá nhiều hoặc chán ăn

Những người mắc chứng lo âu dai dẳng hoặc rối loạn lo âu có nhiều khả năng là do nồng độ hormone CRF tăng cao trong thời gian dài. Do đó, những cá nhân này có nhiều khả năng bị chán ăn kéo dài. Mặt khác, những người ít cảm thấy lo lắng hơn có thể dễ tìm kiếm sự thoải mái từ thức ăn và ăn quá nhiều.

Tuy nhiên, mỗi người lại có những phản ứng khác nhau với sự lo lắng và căng thẳng, cho dù đó là mãn tính hay ngắn hạn. Trên thực tế, cùng một người có thể phản ứng khác nhau đối với lo lắng nhẹ và lo lắng cao độ. Ví dụ, căng thẳng nhẹ có thể khiến một người ăn quá nhiều. Tuy nhiên, nếu người đó cảm thấy lo lắng nghiêm trọng, họ có thể chán ăn. Một người khác có thể phản ứng theo cách ngược lại.

Khi lo lắng, đàn ông và phụ nữ cũng có thể phản ứng khác nhau về lựa chọn và tiêu thụ thực phẩm. Một nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ có thể ăn nhiều calo hơn khi lo lắng. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng liên kết sự lo lắng với chỉ số khối cơ thể (BMI) cao hơn ở phụ nữ chứ không phải ở nam giới.

Biện pháp khắc phục

Những người cảm thấy chán ăn do lo lắng nên tìm kiếm các giải pháp để giải quyết vấn đề bởi chán ăn lâu dài có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe. Các biện pháp khắc phục và điều trị tiềm năng bao gồm:

1. Hiểu về sự lo lắng

Chỉ cần nhận ra các nguồn gây căng thẳng thì bạn có thể kích hoạt các cảm giác thể chất, giúp giảm bớt lo lắng và các triệu chứng của nó.

2. Giải quyết nguồn lo lắng

Xác định và đối phó với các tác nhân gây lo lắng đôi khi có thể giúp mọi người lấy lại cảm giác thèm ăn. Nếu có thể, các cá nhân nên làm việc để loại bỏ hoặc giảm thiểu các tác nhân gây căng thẳng. Nếu bạn không thể tự giải quyết nguyên nhân gây lo lắng, bạn có thể cân nhắc làm việc với một nhà trị liệu - người có thể giúp bạn quản lý các tác nhân gây lo âu.

3. Thực hành quản lý căng thẳng

Một số kỹ thuật có thể làm giảm hoặc kiểm soát hiệu quả các triệu chứng lo âu, bao gồm:

Bài tập thở sâu
Hướng dẫn thực hành hình ảnh
Thiền
Sự quan tâm
Thư giãn cơ

4. Lựa chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa

Nếu bạn không thể ăn nhiều, bạn nên đảm bảo rằng những gì bạn ăn là giàu chất dinh dưỡng. Một số lựa chọn tốt bao gồm:

Súp có chứa nguồn protein và nhiều loại rau
Sinh tố thay thế bữa ăn
Sinh tố có chứa trái cây, rau lá xanh, chất béo và protein

Bạn cũng nên chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa để không làm rối loạn hệ tiêu hóa. Ví dụ như gạo, khoai tây trắng, rau hấp và protein nạc. Những người có triệu chứng lo lắng cũng có thể thấy có lợi khi tránh các loại thực phẩm giàu chất béo, muối hoặc đường, cũng như các loại thực phẩm giàu chất xơ, có thể khó tiêu hóa.

Bên cạnh đó, triệu chứng lo lắng này cũng có thể giúp bạn hạn chế tiêu thụ đồ uống có chứa caffein và rượu, vì những thứ này thường gây ra các vấn đề về tiêu hóa.

5. Ăn uống điều độ

Tập thói quen ăn uống điều độ có thể giúp cơ thể và não bộ điều chỉnh các dấu hiệu đói. Ngay cả khi bạn chỉ có thể ăn một vài miếng trong mỗi bữa ăn, điều này vẫn tốt hơn là không có gì. Theo thời gian, bạn có thể tăng lượng ăn trong mỗi lần ăn.

6. Lựa chọn lối sống lành mạnh

Khi lo lắng, bạn có thể cảm thấy khó tập thể dục hoặc khó ngủ. Tuy nhiên, cả giấc ngủ và hoạt động thể chất đều có thể làm giảm lo lắng và tăng cảm giác thèm ăn. Vì vậy, bạn nên cố gắng ngủ đủ giấc mỗi đêm bằng cách thiết lập một lịch trình ngủ đều đặn.

Bạn cũng nên đặt mục tiêu tập thể dục hầu hết các ngày bởi ngay cả những đợt tập thể dục nhẹ nhàng ngắn cũng có thể hữu ích. Những người mới tập thể dục có thể bắt đầu với số lượng nhỏ và tăng thời lượng cũng như cường độ của các hoạt động theo thời gian.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Bạn nên đi khám bác sĩ nếu tình trạng chán ăn kéo dài từ 2 tuần trở lên hoặc nếu bạn giảm cân nhanh chóng. Bác sĩ có thể kiểm tra tình trạng thể chất tiềm ẩn có thể gây ra các triệu chứng.

Nếu chán ăn hoàn toàn là do căng thẳng, bác sĩ có thể đề xuất các cách để kiểm soát sự lo lắng, bao gồm liệu pháp và thay đổi lối sống. Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc cho những người mắc chứng lo âu mãn tính hoặc nghiêm trọng.

Các nguyên nhân khác gây chán ăn

Lo lắng không phải là nguyên nhân duy nhất khiến bạn chán ăn. Các nguyên nhân gây chán ăn khác bao gồm:

Trầm cảm: Cũng giống như lo lắng, cảm giác chán nản có thể khiến một số người chán ăn nhưng lại khiến những người khác ăn quá nhiều.
Viêm dạ dày ruột: Còn được gọi là bệnh dạ dày, viêm dạ dày ruột có thể gây nôn mửa, tiêu chảy và chán ăn.
Thuốc: Một số loại thuốc, bao gồm thuốc kháng sinh và một số thuốc giảm đau, có thể làm giảm cảm giác thèm ăn. Chúng cũng có thể gây ra tác dụng phụ bao gồm tiêu chảy hoặc táo bón.
Tập thể dục cường độ cao: Một số người, đặc biệt là các vận động viên sức bền, gặp phải các triệu chứng đường tiêu hóa như buồn nôn, nôn và đau quặn ruột sau thời gian hoạt động cường độ cao, có thể dẫn đến chán ăn.
Mang thai: Một số phụ nữ mang thai có thể chán ăn do ốm nghén hoặc do áp lực lên dạ dày.
Bệnh tật: Một số tình trạng bệnh lý, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc ung thư có thể dẫn đến giảm cảm giác thèm ăn.
Lão hóa: Chán ăn là tình trạng phổ biến ở người lớn tuổi, có thể do mất vị giác, khứu giác, do bệnh tật hoặc sử dụng thuốc.