Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Journal of the American Society of Nephrology của Mỹ số tháng 2/2014.
Nguyên nhân
Axit domoic được biết đến như một chất độc thần kinh gây hại cho não, nhất là khi dùng ở nồng độ cao. Độc tố này tương tự như glutamate, chất truyền thần kinh trong não và một khi bị ngộ độc có thể dẫn đến tình trạng sa sút trí nhớ.
Chất này có thể tích lũy trong vẹm, ngao, sò và cá. Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm (FDA) Mỹ đã quy định giới hạn pháp lý của axít domoic trong hải sản chủ yếu dựa trên tác dụng độc của nó đối với thần kinh.
Để nghiên cứu loại độc tố này, các nhà nghiên cứu tại Trường Đại học Y Nam Carolina (Mỹ) đã thử trên chuột những liều axít domoic khác nhau và nhận rằng thận nhạy cảm với độc tố này hơn nhiều so với não.
GS. Darwin Bell trong nhóm nghiên cứu cho biết “Chúng tôi thấy rằng axít domoic acid gây tổn thương thận ở nồng độ thấp hơn 100 lần so với nồng độ gây ra những tác động trên thần kinh”.
.png)
“Điều này có nghĩa là những người ăn hải sản có thể tăng nguy cơ bị tổn thương thận dẫn đến suy thận và phải chạy thận nhân tạo”.
Tuy những phát hiện này cần được xác nhận trên người, song các nhà nghiên cứu cho biết cần nâng cao nhận thức và theo dõi hàm lượng axít domoic trong tất cả các loại hải sản và cần xem xét lại giới hạn về axít domoic quy định trong thực phẩm do độc tính của chất này đối với thận.
Phòng ngừa
Để đảm bảo an toàn, FDA hiện quy định ngưỡng axit domoic an toàn là 20 phần triệu (ppm), ở mức này sẽ không gây ra bất kỳ ảnh hưởng nào đến thần kinh, nhưng thận lại bị ảnh hưởng, kể cả thấp hơn 100 lần so với ngưỡng nồng độ nói trên.
Đối với những người có tiền sử mắc bệnh thận thì việc tích tụ axit domoic là điều nguy hiểm. Ngoài ra còn phải kể đến nhóm người có sức khỏe miễn dịch yếu như trẻ nhỏ, người già, phụ nữ có thai cũng nên tránh xa độc tố nói trên.
Đáng tiếc, axit domoic lại là hóa chất ổn định nhiệt, không thể loại bỏ trong quá trình chế biến, nấu nướng. Mặc dù không thể phủ nhận được tác dụng của cá và thủy sản nhưng khi ăn, nên chọn thực phẩm sạch, đánh bắt ở những vùng nước trong lành, có nguồn gốc rõ ràng và được bảo quản hợp vệ sinh, đúng cách.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
