Biện pháp giúp phòng ngừa sỏi thận

Sỏi thận là những khối màu nâu hình thành trong thận. Chúng có thể nhỏ như hạt muối hoặc trong một số trường hợp hiếm hoi có thể to bằng quả bóng golf. Chúng được tạo ra khi bạn có hàm lượng cao một số khoáng chất nhất định trong nước tiểu, sau đó sẽ kết tinh thành những "viên đá" giống như cục u. Bác sĩ có thể phẫu thuật hoặc đánh tan sỏi thành những mảnh nhỏ để đưa ra ngoài cơ thể. Ngoài ra, có những biện pháp tự nhiên mà bạn có thể thực hiện hàng ngày tại nhà để giảm đau và giảm nguy cơ bị sỏi trong tương lai.

1. Uống nhiều nước

Một phân tích vào tháng 7 năm 2015 trên tạp chí Y khoa cho thấy rằng cứ uống thêm nửa lít (khoảng hai cốc) nước sẽ giảm 8% nguy cơ hình thành sỏi. Nước làm loãng nồng độ khoáng chất trong nước tiểu của bạn, khiến chúng ít có khả năng kết tinh hơn. Nhưng nếu bạn tập thể dục hoặc dành thời gian dưới trời nóng, hãy tăng lượng tiêu thụ của bạn nhiều hơn.

2. DASH hướng tới một chế độ ăn uống lành mạnh

Thực hiện theo chế độ ăn kiêng DASH là một trong những biện pháp khắc phục tại nhà tốt nhất cho bệnh sỏi thận. Theo Tổ chức Thận Quốc gia Hoa Kỳ, chế độ ăn kiêng DASH làm giảm nguy cơ sỏi thận. Kế hoạch ăn uống này ít chất béo bão hòa, ít đường, giàu trái cây, rau, ngũ cốc, quả hạch, hạt, cá, thịt gia cầm và đậu.

Chế độ ăn kiêng DASH có thể giúp mọi người giảm cân. Đó là một tin tốt, bởi vì béo phì và tăng cân có liên quan đến việc tăng nguy cơ sỏi thận, theo báo cáo của một nghiên cứu năm 2020 ​trên tạp chí Urology​.

3. Hạn chế Natri

Một nghiên cứu vào tháng 9 năm 2014 về tiết niệu cho thấy natri làm tăng nguy cơ sỏi thận của bạn từ 11 đến 61%. Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ khuyến nghị người lớn nên ăn ít hơn một thìa muối mỗi ngày, vì vậy hãy đảm bảo rằng bạn tuân thủ hướng dẫn đó.

Để hạn chế natri, Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) đề nghị kiểm tra nhãn dinh dưỡng trên thực phẩm đóng gói và nên sử dụng 5% hoặc ít hơn cho mỗi khẩu phần. Ăn ở nhà nhiều hơn và tránh thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, thịt hộp, súp và rau đóng hộp, những thứ có xu hướng chứa nhiều muối. Khi bạn mua thực phẩm đóng gói sẵn, hãy tìm nhãn ghi ít hoặc không có natri hoặc muối.

4. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều oxalat

Bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc sỏi bằng cách thay đổi chế độ ăn uống theo những cách cụ thể hơn, phù hợp với loại sỏi thận mà bạn mắc phải. Trong hướng dẫn hữu ích này, Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ chia nhỏ cách các loại thực phẩm bạn chọn giúp loại bỏ sỏi, tùy theo loại của bạn.

Nếu biết mình dễ bị sỏi canxi oxalat, bạn có thể hạn chế ăn nhiều thực phẩm giàu oxalat trong một ngày. Chúng bao gồm các loại rau như: rau bina, đậu bắp và củ cải đường; các loại đậu như: đậu xanh và đậu nành; các loại hạt như: hạnh nhân và hạt điều.

Do hầu hết các loại thực phẩm giàu oxalate đều là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ để đảm bảo rằng việc cắt giảm oxalate phù hợp với bạn và cân nhắc làm việc với một chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo chế độ ăn uống của bạn vẫn lành mạnh.

5. Một số biện pháp và thuốc giảm đau

Mặc dù các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen và acetaminophen sẽ không giải quyết được sỏi, nhưng chúng có thể giúp bạn giảm bớt sự khó chịu trong thời gian chờ đợi.

Nước chanh thì sao?

Đối với một số người, sỏi thận là do nồng độ citrate thấp - một hợp chất trong nước tiểu giúp ngăn ngừa các khoáng chất lắng đọng thành sỏi. Theo một nghiên cứu vào tháng 12 năm 2014 trên Tạp chí Tiết niệu Hàn Quốc, uống nửa cốc nước chanh mỗi ngày có thể làm tăng đáng kể lượng citrate trong nước tiểu. Và một đánh giá về dinh dưỡng vào tháng 11 năm 2021 cho thấy rằng việc tiêu thụ cả nước chanh và nước cam đều giúp bảo vệ chống lại sự hình thành sỏi, mặc dù dữ liệu còn hạn chế. Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ nói rằng mặc dù nước ép cam quýt có thể hữu ích nhưng uống nước lọc sẽ tốt hơn.

Nước ép cần tây thì sao?

Nghiên cứu & Đánh giá hàng năm về Sinh học năm 2020 cũng phát hiện ra rằng hoạt tính chống oxy hóa trong chiết xuất cần tây được cung cấp cho chuột giúp bảo vệ khỏi sỏi. Nhưng vì những lý do tương tự ở trên nên việc nó có hiệu quả với con người hay không là điều còn chưa rõ.

Nước ép lựu thì sao?

Lựu là một nguồn chất chống oxy hóa khác và chiết xuất từ loại quả này cho thấy nhiều hứa hẹn trong các nghiên cứu trên động vật. Vì vậy, trong một nghiên cứu nhỏ vào tháng 10 năm 2014 về bệnh sỏi tiết niệu, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm quả lựu. Họ đã cho mọi người chiết xuất lựu trong 90 ngày. Kết quả? Nó thất bại trong việc ngăn chặn sự hình thành sỏi thận.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp