Collagen có an toàn cho thận hay không?

Collagen là một loại protein được tìm thấy trong khắp các mô liên kết của cơ thể, bao gồm xương, da, khớp và dây chằng. Nó cũng được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm giàu protein, bao gồm thịt, cá và gia cầm. Trên thị trường, collagen có sẵn rộng rãi ở dạng bổ sung và thường được sử dụng để cải thiện độ đàn hồi của da, giảm đau khớp và bảo vệ chống lại sự mất xương.

Tuy nhiên, nhiều người không chắc liệu collagen có thể gây hại cho sức khỏe thận của họ hoặc làm tăng nguy cơ bị sỏi thận hay không. Bài viết sẽ làm rõ vấn đề này trước khi bạn đưa ra quyết định sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung collagen.

Nguyên nhân của sỏi thận

Sỏi thận là một loại chất khoáng hình thành trong thận, gây ra các triệu chứng như đau, buồn nôn và nôn. Có một số loại sỏi thận, nhưng sỏi thận canxi oxalat là phổ biến nhất. Oxalate là một hợp chất được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm thực vật, bao gồm một số loại trái cây, rau, quả hạch và ngũ cốc. Khi bạn ăn thực phẩm giàu oxalat, oxalat trong chúng sẽ liên kết với canxi trong đường tiêu hóa và được thải ra ngoài qua phân hoặc nước tiểu. Tuy nhiên, một lượng lớn oxalat đi qua thận của bạn có thể dẫn đến hình thành sỏi thận. Uống không đủ nước hoặc canxi cũng có thể góp phần vào sự phát triển của sỏi thận bằng cách tăng khả năng hấp thụ oxalat.

Collagen chứa hydroxyproline

Giống như các loại protein động vật khác, collagen chứa một loại axit amin được gọi là hydroxyproline. Hydroxyproline được chuyển đổi thành oxalate trong cơ thể của bạn, có thể làm tăng mức bài tiết oxalate trong nước tiểu. Trong một nghiên cứu, tiêu thụ 30 gam gelatin có nguồn gốc từ collagen làm tăng bài tiết oxalat qua nước tiểu lên 43% sau 24 giờ so với nhóm đối chứng. Một số nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy rằng tiêu thụ một lượng lớn hydroxyproline có thể làm tăng mức oxalate trong nước tiểu và do đó, có thể gây hại cho sức khỏe của thận. Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm khác cho thấy những tác động này có thể được khuếch đại ở những người bị tăng oxy niệu nguyên phát, một rối loạn di truyền ảnh hưởng đến chuyển hóa oxalat và làm tăng nguy cơ sỏi thận tái phát. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này đều sử dụng lượng hydroxyproline đậm đặc. Do đó, vẫn chưa rõ collagen có trong thịt hoặc các chất bổ sung có thể ảnh hưởng như thế nào đến bài tiết oxalat trong nước tiểu và hình thành sỏi thận khi tiêu thụ với lượng bình thường.

Có nên tránh bổ sung collagen?

Nói chung, các chất bổ sung collagen không được khuyến khích cho những người có nguy cơ cao bị sỏi thận. Ngoài ra, tiêu thụ collagen một cách điều độ như là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh không có khả năng gây ra sỏi thận cho hầu hết mọi người. Trên thực tế, các nghiên cứu chỉ ra rằng không phải lúc nào bạn cũng cần giảm lượng oxalat để ngăn ngừa sỏi thận. Hầu hết các nghiên cứu cho thấy rằng tăng lượng canxi của bạn có thể là một cách tiếp cận hiệu quả hơn để giảm sự hấp thụ oxalat và bảo vệ chống lại sự hình thành sỏi thận. Tốt nhất, hãy cố gắng tiêu thụ ít nhất 1.000–1.200 mg canxi mỗi ngày để giảm nguy cơ phát triển sỏi thận. Đảm bảo rằng bạn uống đủ nước mỗi ngày cũng có thể làm giảm nguy cơ hình thành sỏi thận.

Tuy nhiên, nếu bạn dễ bị sỏi thận hoặc mắc một tình trạng như tăng oxy niệu nguyên phát, bạn nên tránh tiêu thụ một lượng lớn collagen từ thực phẩm và chất bổ sung.

Để tránh những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, bạn cũng nên nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu bổ sung collagen hoặc thực hiện bất kỳ thay đổi chế độ ăn uống nào.

Tóm lại, collagen là một loại protein được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm và chất bổ sung. Nó chứa hydroxyproline, một loại axit amin được chuyển hóa thành oxalat trong cơ thể, có thể làm tăng bài tiết oxalat trong nước tiểu. Đối với những người dễ bị sỏi thận, tốt hơn là nên tránh tiêu thụ một lượng lớn collagen từ thực phẩm hoặc chất bổ sung. Tuy nhiên, đối với hầu hết người lớn, tiêu thụ lượng collagen vừa phải như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh không có khả năng gây sỏi thận.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP