Sự khác nhau giữa viêm và phì đại lành tính tiền liệt tuyến

Tiền liệt tuyến là một tuyến tương đối nhỏ nhưng có thể gây ra những vấn đề lớn nếu nó phì đại hoặc viêm.

Tuyến tiền liệt cũng là một phần của hệ thống sinh sản. Tuyến này có hình dạng như quả óc chó và có nhiệm vụ chính là cung cấp thêm dịch cho tinh dịch. Nó nằm ở mặt dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo. Niệu đạo là ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài qua một lỗ ở đầu dương vật.

Viêm tiền liệt tuyến là tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng tiền liệt tuyến. Nó có thể gây ra do chấn thương hoặc vi khuẩn xâm nhập vào tiền liệt tuyến từ nước tiểu hoặc qua đường tình dục. Có 2 loại viêm tiền liệt tuyến: viêm cấp có khuynh hướng khởi phát nhanh chóng còn viêm mạn thường khởi phát từ từ và diễn biến kéo dài.

Phì đại tiền liệt tuyến lành tính thường gặp ở đàn ông lớn tuổi. Khi tuyến tiền liệt phát triển phì đại, nó có thể chèn ép và làm tắc nghẽn niệu đạo, do đó bạn khó có thể làm trống bàng quang hoàn toàn.

Viêm tiền liệt tuyến thường gặp ở nam giới dưới 50 tuổi, trong khi đó, u phì đại lành tính thường gặp ở những người trên 50.

Triệu chứng của viêm tiền liệt tuyến

• Sốt
• Rét run
• Chảy dịch giống mủ ở đầu dương vật
• Cảm giác bỏng rát hoặc đau khi đi tiểu
• Tiểu gấp
• Đau vùng bẹn hoặc vùng chậu
• Đau khi giao hợp

Tình trạng viêm nhiễm tiền liệt tuyến thường gây ra 3 triệu chứng điển hình sau:

• Tiểu khó
• Đau ở bàng quang (vùng bụng dưới rốn), tinh hoàn, dương vật
• Đau khi giao hợp

Triệu chứng của u phì đại lành tính tiền liệt tuyến (BPH)

Những triệu chứng của bạn không phải luôn luôn tương xứng với kích thước của tiền liệt tuyến. Một tuyến tiền liệt phì đại nhẹ đôi khi lại gây ra những triệu chứng nghiêm trọng hơn là một tuyến tiền liệt có kích thước rất lớn.

Những triệu chứng của BPH bao gồm:

• Đi tiểu nhiều lần cả ban ngày lẫn ban đêm
• Tiểu gấp
• Tiểu khó
• Tia nước tiểu yếu hoặc chảy nhỏ giọt
• Tiểu không tự chủ
• Bí tiểu
• Đau khi đi tiểu

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu có cảm giác đau, bỏng rát khi đi tiểu hoặc tiểu khó.

Khi khám bệnh, bác sĩ có thể đưa một ngón tay đã được đi găng và bôi trơn vào trong trực tràng của bạn để đánh giá sự phì đại của tiền liệt tuyến. Bác sĩ có thể lấy bệnh phẩm từ dịch tiết của tiền liệt tuyến để xét nghiệm vi khuẩn. Bạn cũng có thể cần làm xét nghiệm máu, xét nghiệm tinh dịch và nước tiểu.

Bác sĩ cũng có thể làm siêu âm để đo kích thước tiền liệt tuyến và đo niệu động học để đánh giá các vấn đề về đi tiểu, khả năng làm rỗng bàng quang.

Điều trị viêm tiền liệt tuyến

Phương pháp điều trị viêm tiền liệt tuyến tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Kháng sinh thường được sử dụng để điều trị viêm tiền liệt tuyến do vi khuẩn. Bạn cũng có thể cần được tiêm kháng sinh theo đường tĩnh mạch nếu bị nhiễm khuẩn nặng. Việc điều trị thường kéo dài 2 tuần hoặc lâu hơn cho đến khi tình trạng viêm nhiễm được đẩy lùi.

Các thuốc khác có thể được bác sĩ cân nhắc sử dụng như:

• Thuốc chẹn alpha: có tác dụng làm giãn các cơ xung quanh tiền liệt tuyến, giúp bạn đi tiểu dễ dàng hơn.
• Thuốc kháng viêm và giảm đau
• Xoa bóp tiền liệt tuyến

Điều trị BPH

BPH cần được điều trị bằng thuốc để giúp tiền liệt tuyến co lại và giảm các triệu chứng về tiết niệu.

• Thuốc ức chế men 5-alpha reductase (là men chuyển testosteron thành dihydrotestosteron) làm giảm hình thành chất dihydrotestosteron gây phì đại tiền liệt tuyến. Các thuốc thường được sử dụng như dutasteride (Adovart) và finasteride (Proscar).
• Thuốc chẹn alpha có tác dụng thư giãn tiền liệt tuyến và cổ bàng quang, giúp cải thiện dòng tiểu, ví dụ như doxazosin (Cardura), tamsulosin (Flomax) và terazosin (Hytrin).

Bác sĩ có thể sử dụng một thuốc hoặc phối hợp nhiều thuốc với nhau.

Nếu thuốc không thể cải thiện các triệu chứng nặng, các bác sĩ chuyên khoa tiết niệu có thể khuyến cáo bạn sử dụng một thủ thuật không xâm lấn để phá hủy mô tiền liệt tuyến phì đại và mở rộng niệu đạo bằng:

• Nhiệt
• Sóng siêu âm
• Sóng ngắn
• Điện

Phẫu thuật là một lựa chọn lâu dài. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ sử dụng dao điện hoặc tia laser để cắt bỏ mô tiền liệt tuyến phì đại.

Tiên lượng

Bạn có thể cần được sử dụng kháng sinh để điều trị viêm tiền liệt tuyến cấp. Và thông thường, bạn sẽ cảm thấy khá hơn trong vòng 2 tuần. Viêm tiền liệt tuyến mạn có thể khó điều trị hơn. Thậm chí sau điều trị các triệu chứng của bạn có thể tái đi tái lại.

Bạn có thể cần sử dụng một hoặc nhiều phương pháp điều trị để làm giảm triệu chứng của BPH. Bác sĩ có thể khuyên bạn uống thuốc trong thời gian dài để kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Bên cạnh tác dụng làm giảm kích thước của tiền liệt tuyến cũng như các triệu chứng về tiết niệu thì thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ như tiểu không tự chủ và rối loạn cương dương. Hãy trao đổi với bác sĩ về những lợi ích cũng như nguy cơ của từng phương pháp để lựa chọn giải pháp điều trị phù hợp nhất với bạn.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp