1. Viêm đại tràng là gì? Dấu hiệu nhận biết?
Câu hỏi đầu tiên sẽ được đặt ra là thế nào được gọi là bị viêm đại tràng? Viêm đại tràng ảnh hưởng tới vấn đề sức khỏe con người ra sao?
Viêm đại tràng là một trong những bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa. Căn bệnh này bắt nguồn từ việc đường tiêu hóa bị nhiễm khuẩn thông qua việc ăn uống không khoa học hoặc đôi khi là do các yếu tố ảnh hưởng hệ thống thần kinh thực vật như việc người bệnh hay bị stress, tâm lý bất ổn,...
Một số dấu hiệu nhận biết tình trạng viêm đại tràng là: bụng đau, rối loạn tiêu hóa, chất thải lúc rắn lúc lỏng, khó khăn trong việc đi vệ sinh, hay bị trướng bụng,...
Người bị viêm đại tràng gặp rất nhiều ảnh hưởng về sinh hoạt thường ngày và thậm chí nếu tình trạng viêm kéo dài mà không điều trị kịp thời có thể dẫn tới ung thư đại tràng.
Ngoài ra, nếu chế độ dinh dưỡng cho người viêm đại tràng không được tính toán kỹ lưỡng thì khả năng cao người bệnh sẽ bị suy dinh dưỡng. Một phần vì phải kiêng khem rất nhiều đồ ăn thức uống nên người bệnh không được cung cấp đủ chất, dẫn tới suy dinh dưỡng. Bên cạnh đó, khi người bệnh bị viêm đại tràng thì các vết loét trong đại tràng sẽ sản sinh ra nhiều vi khuẩn có hại cho cơ thể, đặc biệt ảnh hưởng lớn tới việc hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn.
2. Nguồn dinh dưỡng cho người viêm đại tràng như thế nào là tốt?
Người bị viêm đại tràng nên ăn các loại thực phẩm như:
- Các loại hoa quả dễ tiêu hóa mà vẫn mang nhiều dinh dưỡng như quả bơ, hoặc các loại rau củ chứa nhiều chất xơ và vitamin C như bí đao, rau ngót, rau muống, rau cải,...
- Thực phẩm giàu axit béo omega 3 như hạt lanh, quả óc chó,...hoặc các loại cá.
- Các loại thịt nạc, trứng gà hay các loại hạt giàu protein sẽ bổ sung phần nào lượng protein đã bị mất trong cơ thể do việc viêm loét gây ra.
- Các loại nước ép từ củ quả có chứa nhiều vitamin, đặc biệt là vitamin A và chất chống oxy hóa như cà rốt sẽ giúp phần nào việc cải thiện sức khỏe cho người bị viêm đại tràng.
- Bột yến mạch đặc biệt tốt cho người bệnh, đặc biệt với loại yến mạch không có các hương vị phụ gia.
- Các loại thức ăn có chứa men vi sinh probiotic như dưa cải, miso và sữa chua sẽ góp phần đẩy lùi các vi khuẩn có hại trong đại tràng và kích thích quá trình hấp thụ thức ăn.
Ngoài việc cung cấp đủ dinh dưỡng cho người viêm đại tràng thì việc kiêng khem cũng nên được lưu ý. Người bệnh nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm như:
- Các loại thực phẩm từ bơ sữa vì khả năng hấp thụ loại này rất khó đối với người bị bệnh.
- Những loại đồ ăn thức uống có chứa chất kích thích như cà phê, trà, rượu bia,...
- Các loại rau chứa quá nhiều chất xơ cũng khiến người bệnh khó tiêu hóa.
- Thức ăn chứa dầu mỡ nhiều như các đồ chiên xào, đồ ăn nhanh, mỡ động vật,...
- Thực phẩm cay nóng, ngọt.
- Hải sản tươi sống có khả năng cao sẽ khiến kích thích đại tràng, gây ra các cơn tiêu chảy.
3. Những điều cần lưu ý khi lập thực đơn cho người bệnh bị viêm đại tràng
Mặc dù người bị viêm đại tràng có khả năng cao bị suy dinh dưỡng, nhưng bạn không thể sử dụng quá nhiều thức ăn để thúc đẩy tình hình mà phải dựa vào các yếu tố bệnh tình để xây dựng lượng chất dinh dưỡng khoa học nhất. Để xây dựng được chế độ dinh dưỡng cho người viêm đại tràng một cách hợp lý ta phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Chất béo: hạn chế tối đa việc sử dụng các loại mỡ động vật hoặc các loại thức ăn chứa nhiều dầu mỡ. Người bệnh chỉ nên tiêu thụ khoảng 10 - 15g chất béo trong 1 ngày.
- Protein (hay còn được gọi là chất đạm): đây là thành phần lớn góp phần giúp tăng trọng lượng cơ thể, vì vậy lượng dinh dưỡng cũng cần được ưu tiên, nhưng cũng không được quá nhiều. Một ngày cơ thể người bệnh chỉ nên tiêu hóa khoảng 60 - 80g chất đạm.
- Chất bột đường nên sử dụng khoảng 300g mỗi ngày.
- Luôn bổ sung đủ nước, vitamin và muối khoáng cho cơ thể người bệnh.
- Phải đảm bảo nguồn năng lượng từ thức ăn không dưới 1.600 Calo sẽ giúp cơ thể người bệnh mau hồi phục, tuy nhiên cũng không được gò ép tiêu thụ quá nhiều năng lượng vượt quá 1.800 Calo.
Bên cạnh các tiêu chí về lượng chất dinh dưỡng hấp thụ thì việc tránh các loại thức ăn quá cứng hoặc đồ sống cũng phải được gia đình và người bệnh lưu ý. Đặc biệt các thực phẩm cứng, sắc nhọn sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp tới thành đại tràng, gây viêm loét rộng hơn.
Ngoài ra, việc tham khảo các chế độ ăn uống từ các bác sĩ chuyên khoa là việc cần thiết cho quá trình điều trị bệnh tình. Bảo vệ sức khỏe con người là trách nhiệm lớn của mỗi cá nhân, tuy vậy, sự hỗ trợ từ các cơ sở y tế uy tín cùng với các y bác sĩ tận tâm cũng sẽ là chỗ dựa vững chắc cho mỗi bệnh nhân. Hãy tìm hiểu những bệnh viện, phòng khám y tế có chất lượng tốt để quá trình điều trị viêm đại tràng có kết quả tốt nhất.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
