1. Tổng quan
Đau bụng do dạ dày có xu hướng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và có thể không cần điều trị. Cơn đau do sự tăng tiết acid trong dạ dày sau khi ăn hoặc uống 15-30 phút. Hoặc có thể do sự tăng hoạt động phân hủy thức ăn của vi khuẩn trong dạ dày. Thông thường, ăn đồ ăn có thể giúp cơn đau dạ dày biến mất.
Đối với ruột thừa, đây là một đoạn nhỏ, thuôn dài từ ruột già ở bụng dưới bên phải, dài khoảng 3 – 13 cm. Cho đến nay nó được xác định là không có bất kỳ chức năng quan trọng nào. Nếu ruột thừa bị tắc nghẽn nó có thể dẫn đến viêm và nhiễm trùng. Hay còn được gọi là bệnh viêm ruột thừa. Đau ruột thừa thường dữ dội. Để điều trị viêm ruột thừa bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa.
2. Phân biệt từ triệu chứng
2.1. Cơn đau bụng do dạ dày
Đau tức vùng thượng vị
Đau do dạ dày có thể cảm thấy như thắt chặt trong dạ dày. Bạn thậm chí có thể có cảm giác rằng cơn đau đang di chuyển trong ruột của bạn. Nếu viêm ruột thừa có xu hướng gây đau khu trú ở phía dưới bên phải của bụng thì đai dạ dày bạn có thể cảm thấy đau tức ở vùng thượng vị. Thậm chí có thể cảm thấy đau nhói ở ngực.
Các triệu chứng khác
Các triệu chứng khác bao gồm:
– Ợ hơi, đầy hơi, và chướng bụng (tăng kích thước bụng của bạn lên trông thấy)
– Có cảm giác có áp lực trong bụng của bạn
Đau do dạ dày có xu hướng kéo dài vài phút đến vài giờ và có thể biến mất mà không cần điều trị.
Nếu bạn bị đau mà bạn nghĩ là do dạ dày gây ra nhưng kéo dài hơn 24 giờ, hãy đi khám càng sớm càng tốt. Cơn đau có thể là dấu hiệu của điều gì đó nghiêm trọng hơn.
Viêm ruột thừa có xu hướng gây đau khu trú ở phía dưới bên phải của bụng. Còn trong cơn đau dạ dày bạn có thể cảm thấy đau tức ở vùng thượng vị.
Khi nào bạn cần đi khám khi có cơn đau dạ dày?
Nếu cơn đau xuất hiện đột ngột và cô lập ở bụng dưới bên phải, bạn hãy chú ý đến các triệu chứng đi kèm khác như sốt, buồn nôn. Ngoài các triệu chứng trên, nếu cơn đau không biến mất hoặc trở nên tồi tệ hơn, hãy đến phòng cấp cứu.
2.2. Cơn đau do viêm ruột thừa
Cơn đau bụng đột ngột
Triệu chứng đáng chú ý của viêm ruột thừa đau đột ngột, dữ dội bắt đầu ở bên phải của bụng dưới.
Nó cũng có thể bắt đầu xung quanh rốn của bạn và sau đó di chuyển xuống vùng bụng thấp hơn bên phải. Lúc đầu, cơn đau có thể giống như co thắt, và có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn ho, hắt hơi hoặc cử động.
Cơn đau thường không biến mất cho đến khi ruột thừa bị viêm được tiến hành phẫu thuật cắt bỏ.
Triệu chứng khác
Các triệu chứng khác của bệnh viêm ruột thừa đó là:
– Chướng bụng, ít hoặc không thèm ăn, buồn nôn và nôn
– Sốt nhẹ
– Tiêu chảy hoặc táo bón
Các triệu chứng của ruột thừa bị vỡ
Cơn đau ở giai đoạn đầu bị vỡ
Kể từ lần đầu tiên bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng gì của viêm ruột thừa cho tới khi ruột thừa vỡ có thể mất từ 36 đến 72 giờ. Trong một số trường hợp, khoảng thời gian đó thậm chí có thể ngắn hơn. Đó là lý do tại sao cần phải coi trọng những triệu chứng ban đầu.
Dấu hiệu cho thấy ruột thừa của bạn đã bị vỡ có thể xuất hiện muộn trong một vài giờ. Vì áp lực – là nguồn gốc của cơn đau – bên trong ruột thừa của bạn được giảm bớt khi nó vỡ ra. Lúc này có thể bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn.
Cơn đau khi viêm phúc mạc
Khi bị vỡ, vi khuẩn bên trong ruột thừa có thể tràn vào khoang bụng, dẫn đến viêm và nhiễm trùng, hay còn gọi là viêm phúc mạc. Đây là một tình trạng nghiêm trọng cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Khi bị viêm phúc mạc người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng:
– Đau bụng và chướng bụng
– Cơn đau tồi tệ hơn khi cử động hoặc chạm vào (cảm ứng phúc mạc)
– Đầy hơi, buồn nôn và ói mửa, tiêu chảy hoặc táo bón
– Sốt và ớn lạnh
3. Phân biệt trong điều trị
3.1. Các lựa chọn điều trị cho cơn đau dạ dày
Hầu hết các cơn đau dạ dày gây ra bởi chế độ ăn uống, vì vậy bạn nên thực hiện một số thay đổi đối trong chế độ ăn uống để tránh hoặc hạn chế loại đau này.
Có thể hữu ích nếu ghi nhật ký thực phẩm về mọi thứ bạn ăn và uống, và ghi chú khi bạn bị đau dạ dày. Điều đó giúp xác định mối liên hệ giữa thực phẩm hoặc đồ uống và các triệu chứng của bạn.
Các thực phẩm phổ biến có thể gây đau dạ dày bao gồm:
– Các sản phẩm từ sữa
– Đồ uống có ga
– Thực phẩm giàu chất xơ
– Đồ ăn nhiều chất béo
– Đồ ăn có tính acid cao (chua nhiều)
Để giúp giảm bớt cơn đau do dạ dày, bạn có thể thử các biện pháp khắc phục tại nhà sau:
– Trà bạc hà
– Trà hoa cúc
– Giấm táo pha với nước
– Đi bộ và các hoạt động thể chất khác cũng có thể giúp bạn giảm các cơn đau dạ dày.
Nếu cơn đau dạ dày của bạn kéo dài hoặc nếu nó là một vấn đề xảy ra liên tục, hãy chắc chắn đi khám bác sĩ để tìm hiểu lý do.
3.2. Các lựa chọn điều trị cho bệnh viêm ruột thừa
Điều trị viêm ruột thừa thường bao gồm phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa. Được gọi là phẫu thuật cắt ruột thừa, thủ tục này thường có thể được thực hiện như một phẫu thuật tại viện.
Có hai loại ruột thừa và với cả hai loại phẫu thuật, thuốc kháng sinh thường được kê đơn để điều trị nhiễm trùng.
– Mổ mở: Phẫu thuật mở bao gồm một vết rạch ở bụng dưới bên phải. Phương pháp này thường áp dụng khi ruột thừa của bạn đã vỡ và khu vực xung quanh ruột thừa cần được xử trí nhiễm trùng.
– Phẫu thuật nội soi: Phẫu thuật nội soi bao gồm một vài vết mổ nhỏ.
Một ống được gọi là ống thông sẽ được các bác sĩ đưa vào một trong các vết rạch. Ống này làm đầy khí trong ổ bụng, giúp bác sĩ phẫu thuật nhìn rõ hơn ruột thừa. Sau đó, một dụng cụ mỏng, linh hoạt khác được đưa vào qua vết rạch đó. Nó chứa một camera nhỏ hiển thị hình ảnh trên màn hình gần đó. Máy ảnh giúp hướng dẫn bác sĩ phẫu thuật các dụng cụ (để cắt bỏ ruột thừa), được đưa vào qua một vết rạch nhỏ khác.
Phẫu thuật nội soi có ít rủi ro hơn mổ hở và thời gian hồi phục ngắn hơn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
