Điểm đặc trưng của bệnh suy tim chính là sự suy yếu của cơ tim khi nó không còn đủ khả năng bơm máu đến cho các cơ quan trong cơ thể. Người bệnh mắc suy tim thường gặp những biểu hiện ở nhiều cơ quan khác nhau
Do khả năng bơm máu của cơ tim bị suy giảm dẫn đến hệ thống ruột bị thiếu máu nuôi dưỡng nên chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng, nhất là giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, cũng như các hoạt chất từ thuốc điều trị. Triệu chứng người mắc suy tim có thể gặp phải như nôn, buồn nôn, táo bón, tiêu chảy...
Do máu bị ứ trệ một lượng lớn trong phổi, và xâm nhập vào các túi phế nang, làm ngăn cản sự trao đổi khí; khiến người bệnh có biểu hiện ho, khó thở, nặng ngực, rối loạn hô hấp, thậm chí là ho có bọt màu hồng, nặng hơn là bị phù phổi cấp.
Ở những người mắc bệnh suy tim, lượng máu cấp đến cho thận giảm dần do đó thận không thể thực hiện tốt được chức năng lọc và đào thải chất độc, muối, nước ra khỏi cơ thể. Từ đó để lại hậu quả là cơ thể sẽ bị giữ muối lại, đây chính là một trong những nguyên nhân gây phù ở bệnh nhân suy tim. Nếu không điều trị kịp thời, tổn thương thận do suy tim cần phải lọc máu điều trị.
Trong suy tim phải, sự co bóp suy yếu của tâm thất làm ứ trệ máu tại tĩnh mạch đổ vào nó, dẫn tới làm tăng áp lực ở tĩnh mạch chủ dưới, tĩnh mạch trên gan, xoang gan; gây ra hiện tượng gan to. Gan sẽ to lên theo diễn biến của suy tim, thường nhỏ lại khi dùng thuốc lợi tiểu, thuốc cường tim (gan đàn xếp). Nó cũng có thể đập theo nhịp tim ở trường hợp những bệnh nhân bị hở van 3 lá mức độ nặng. Khi bị ứ máu ở gan lâu ngày không điều trị, bệnh nhân sẽ bị xơ gan-tim, lúc này gan sờ thấy mật độ chắc, không co nhỏ được nữa và phản hồi gan-tĩnh mạch cổ âm tính.
Suy tim nếu không điều trị đúng cách rất dễ xuất hiện cơn đau tim gây đột quỵ. Đột quỵ xảy ra khi một nhánh của động mạch vành mang máu đến nuôi dưỡng cơ tim đột ngột bị bít tắc hoàn toàn bởi một cục máu đông, gây thiếu máu cơ tim cục bộ và hoại tử cơ tim. Cục máu đông hình thành do việc co bóp của cơ tim bị giảm sút, máu bị lưu lại tại các buồng tim.
Bàn về phòng bệnh tim mạch nói chung và bệnh suy tim nói riêng là bàn nhiều nhất đến các biện pháp đề phòng tăng huyết áp và bệnh tim thiếu máu cục bộ cụ thể là đề phòng vữa xơ động mạch. Hiện nay, xơ vữa động mạch vành vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), để phòng ngừa xơ vữa động mạch ở các nước đang phát triển như Việt Nam, nên tập trung vào các nội dung sau:
Về lâu dài, việc điều trị suy tim không có hiệu quả sẽ gây ảnh hưởng xấu tới hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Suy tim là con đường chung của hầu hết các bệnh lý về tim mạch. Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân phát hiện những triệu chứng sớm của bệnh suy tim, hãy liên hệ với bác sĩ điều trị của mình để được thăm khám, chẩn đoán bệnh và có hướng điều trị đúng đắn, kịp thời. Bạn nên tuân thủ điều trị bằng thuốc, luyện tập, chế độ ăn uống và các giải pháp hỗ trợ từ thiên nhiên để tránh xa những biến chứng của suy tim.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh