Mặc dù tên là “lạc”, trên thực tế lạc thuộc họ đậu. Khác với các loại quả hạch mọc trên cây khác như hạnh nhân và quả óc chó, lạc mọc ở dưới đất.
Đậu là các loại hạt ăn được nẳm trong quả. Họ đậu là một trong những nguồn protein tập trung tốt nhất trong thế giới thực vật. Mặc dù cấu tạo và lợi ích dinh dưỡng của lạc gần giống với các loại đậu khác, cách sử dụng lạc trong chế độ ăn và nấu nướng lại giống với quả hạch hơn.
Một nghiên cứu về tiêu thụ lạc của Khoa Khoa học Dinh dưỡng ở Đại học Bang Pennsylvania, Mỹ cho thấy bổ sung lạc vào chế độ ăn giàu chất béo giúp cải thiện phản ứng với chất béo trung tính sau bữa ăn và duy trì chức năng màng trong của tế bào.
“Lạc là một đồ ăn vặt lành mạnh ,” trưởng nhóm nghiên cứu Xiaoran Liu, đồng thời là nghiên cứu viên thuộc Đại học Bang Pennsylvania cho biết.
Nghiên cứu được tiến hành để đánh giá chức năng tim mạch sau khi tiêu thụ bữa ăn giàu chất béo. Một nhóm gồm 15 đàn ông thừa cân được chia ngẫu nhiên thành hai nhóm nhỏ dùng một trong hai bữa ăn sau:
- Bữa ăn có lạc chứa 85g lạc
- Bữa ăn đối chứng không có lạc.
Cả hai bữa ăn đều giàu chất béo và có số năng lượng và chất dinh dưỡng vĩ mô giống nhau. Sau mỗi bữa ăn, người tham gia nghiên cứu được đo mức lipid, glucose và insulin năm lần.
Chức năng tim mạch được xác định bằng cách đo giãn mạch qua trung gian dòng chảy (FMD). FMD là phương pháp đo chức năng tim mạch không xâm phạm bằng cách sử dụng vòng thít trên cánh tay để hạn chế dòng chảy của máu. Sau đó vòng thít này được tháo ra để đánh giá độ giãn động mạch ở cánh tay.
FMD không giảm sau khi ăn lạc
Kết quả của thử nghiệm cho thấy FMD giảm 1,2% sau khi ăn ở bữa ăn không có lạc. Trái lại, FMD không giảm ở bữa ăn có lạc.
Phát hiện này cho thấy chức năng mạch máu được duy trì bình thường ở bữa ăn có lạc trong khi chức năng mạch máu bị ức chế mạnh ở bữa ăn không có lạc.
Thoái hóa mạch máu là rối loạn hệ thống mạch máu, có đặc điểm là chức năng mạch máu hoạt động yếu. Chứng bệnh này đóng vai trò làm tác nhân gây ra chứng xơ vữa động mạch và hình thành nên các mảng bám và thương tổn ở động mạch vành, cuối cùng dẫn đến bệnh tim mạch vành.
Sau khi tiêu thụ bữa ăn giàu chất béo, chức năng mạch máu bị suy giảm tạm thời cho đến khi chất béo trong máu được loại bỏ.
Giảm chất béo trong chế độ ăn và hạn chế tác động của chất béo lên chức năng mạch máu có thể giúp giảm bệnh tim mạch vành. Phát hiện của nghiên cứu này cho thấy ăn lạc có thể giảm đáng kể nguy cơ này và ngăn ngừa chứng xơ vữa động mạch do chế độ ăn giàu chất béo gây ra.
Tiến sĩ Liu cho biết: “Các nghiên cứu trước đây cho thấy người ăn lạc nhiều hơn hai lần mỗi tuần có nguy cơ bị bệnh tim mạch vành thấp hơn. Tác dụng trên có thể được giải thích bởi ảnh hưởng có lợi của lạc đối với động mạch.”
Tiến sĩ Liu lưu ý rằng vì lạc giàu năng lượng nên mọi người cần chú ý lượng calo có trong lạc khi đưa vào chế độ ăn. Lạc có thể thay thế các nguồn giàu calo khác trong bữa ăn thay vì chỉ là thực phẩm bổ sung.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh