Nhồi máu phổi là gì?

Nhồi máu phổi có thể đe dọa tính mạng nhưng nếu cấp cứu kịp thời có thể làm giảm các nguy cơ gây tổn thương phổi vĩnh viễn.

Nguyên nhân gây tắc mạch phổi

Cục máu đông có thể được hình thành do nhiều lí do. Huyết khối tĩnh mạch sâu (cục máu đông hình thành trong những tĩnh mạch sâu của cơ thể) là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nhồi máu phổi. Cục máu đông gây ra tắc mạch phổi hầu hết xuất phát từ cánh tay hay cẳng chân.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu bao gồm:

  • Ung thư
  • Tiền sử gia đình có người bị tắc mạch
  • Rối loạn đông máu di truyền: đột biến gen tổng hợp Prothrombin, yếu tố V Leiden, và mức Homocystein cao.
  • Tiền sử nhồi máu cơ tim hay đột quỵ
  • Phẫu thuật lớn
  • Béo phì
  • Lối sống tĩnh tại

 

Triệu chứng của nhồi máu phổi

Triệu chứng của nhồi máu phổi phụ thuộc vào kích thước của cục máu đông và vị trí của nó trong phổi.

Triệu chứng thường gặp nhất là khó thở xuất hiện từ từ hoặc đột ngột.

Các triệu chứng khác bao gồm:

  • Lo lắng, hồi hộp
  • Da lạnh ẩm, xanh tái
  • Đau ngực có thể lan xuống cánh tay, vai, cổ và hàm
  • Ho máu
  • Ngất
  • Choáng váng
  • Bồn chồn
  • Tim đập nhanh, loạn nhịp tim
  • Mạch yếu
  • Thở nhanh

Nếu bạn thấy một hay nhiều triệu chứng nêu trên, bạn nên đến trung tâm y tế ngay lập tức.

 

Chẩn đoán nhồi máu phổi

Đôi khi, nhồi máu phổi rất khó để chẩn đoán, đặc biệt là trên những người đã có bệnh tim, phổi trước đó như là khí phế thũng hay tăng huyết áp.

Khi bạn đến gặp bác sĩ với các triệu chứng của bạn, họ sẽ hỏi bạn toàn bộ các vấn để sức khỏe cũng như các tiền sử mà bạn có và làm một vài xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân của chúng:

  • Chụp Xquang ngực: cho phép bác sĩ biết được tình trạng về tim phổi cũng như là hệ thống xương quanh phổi.
  • Điện tâm đồ (ECG): kiểm tra các hoạt động điện học của tim
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI): sử dụng điện từ trường để cho các hình ảnh chi tiết
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT): cho các hình ảnh cắt ngang về phổi của bạn
  • Chụp mạch phổi: bác sĩ sử dụng một đường rạch nhỏ để đưa một dụng cụ đặc biệt qua tĩnh mạch của bạn và tiêm thuốc cản quang vào mạch máu để có thể nhìn thấy hình ảnh các mạch máu của phổi
  • Chụp tĩnh mạch: Chụp Xquang đặc biệt của các tĩnh mạch cẳng chân

 

Điều trị nhồi máu phổi

Điều trị nhồi máu phổi phụ thuộc vào kích thước của cục máu đông và vị trí của nó trong phổi.

- Nếu như tình trạng nhẹ, phát hiện sớm, bác sĩ có thể dùng một số loại thuốc làm phá hủy các cục máu đông nhỏ.

Các thuốc bác sĩ có thể kê cho bạn gồm:

  • Thuốc chống đông: cũng có thể gọi là chất để làm loãng máu, như là Heparin và Wafarin ngăn chặn hình thành cục máu đông mới. Chúng có thể cứu sống bạn trong trường hợp cấp cứu.
  • Thuốc tiêu sợi huyết: làm tan cục máu đông. Chúng chỉ sử dụng dè dặt cho các trường hợp cấp cứu vì tác dụng phụ gây chảy máu nguy hiểm.

- Phẫu thuật có thể được chỉ định để lấy cục máu đông, đặc biệt nếu nó gây cản trở dòng máu đến tim, phổi. Một vài quy trình phẫu thuật có thể được sử dụng:

  • Lưới lọc tĩnh mạch: bác sĩ của bạn sẽ dùng một đường rạch nhỏ, sau đó luồn một cái dây mảnh để đưa một lưới lọc nhỏ vào tĩnh mạch chủ dưới (tĩnh mạch chính dẫn máu từ chân về tim phải). Lưới lọc ngăn chặn các cục máu đông đi từ tim lên phổi.
  • Lấy bỏ cục máu đông: Một cái ống mảnh gọi là Catheter sẽ hút những cục máu đông lớn ra khỏi động mạch của bạn. Nó không phải là một phương pháp hoàn toàn hiệu quả vì thực hiện phức tạp, nên không được ưu tiên sử dụng.
  • Mổ mở: bác sĩ sử dụng phương pháp này chỉ trong trường hợp cấp cứu khi bệnh nhân trong tình trạng sốc hoặc thuốc không phá vỡ được cục máu đông.

 

Theo dõi

Sau khi đã được điều trị nhồi máu phổi ở bệnh viện, bạn sẽ được chỉ định điều trị nguyên nhân, mà điển hình là huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới.

Bạn rất có thể sẽ bắt đầu dùng thuốc chống đông, ví dụ như Heparin và Wafarin để ngăn chặn cục máu đông hình thành trở lại. Bạn cũng có thể cần sử dụng tất áp lực, tương tự như một cái tất bó sát thông thường, hoặc là các thiết bị khác để ngăn chặn cục máu đông hình thành từ cẳng chân của bạn.

Vận động chân của bạn thường xuyên là chìa khóa cho điều trị nhồi máu phổi. Bác sĩ sẽ đưa cho bạn những hướng dẫn để bạn có thể tự chăm sóc và ngăn ngừa các cục máu đông trong tương lai.

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp

return to top