Vai trò và chức năng của tim là gì ?

Vai trò và chức năng của tim là gì?

Trái tim là một cơ quan thiết yếu trong cơ thể con người, có chức năng chính là bơm máu đi khắp cơ thể để cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cần thiết cho việc nuôi sống tế bào; đồng thời, giúp vận chuyển máu chứa CO2 và các chất thải khác đến phổi để cơ thể đào thải ra ngoài. Tim cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định và điều chỉnh lưu lượng máu theo nhu cầu của cơ thể.

Hoạt động của tim như thế nào?

Tim có khả năng tự co bóp nhờ hệ thống sản xuất và dẫn truyền tín hiệu điện sinh học tự động của nó. Đầu tiên, nút xoang (SA node) sẽ phát ra xung điện, kích thích hai tâm nhĩ co bóp. Xung điện sau đó được truyền đến nút nhĩ thất (AV node), bó sợi nhĩ thất và mạng lưới purkinje để kích thích sự co bóp đồng bộ của hai tâm thất.

Mỗi ngày, tim của bạn phải đập hơn 100.000 lần để bơm khoảng 7.000 lít máu đi khắp cơ thể. Trong suốt quá trình này, ngoài hệ thống ECS, nhịp đập của tim còn chịu sự chi phối của hệ thần kinh và nội tiết tố. Cụ thể như sau:

1. Hệ thần kinh

Điều chỉnh nhịp đập của tim thông qua hệ thần kinh tự chủ, bao gồm hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh phó giao cảm:

• Hệ thần kinh giao cảm: Khi cơ thể cần tăng nhịp tim, ví dụ khi tập thể dục hoặc trong tình huống căng thẳng, hệ thần kinh giao cảm sẽ giải phóng ra norepinephrine, một loại hóc-môn có tác dụng làm tăng tốc độ sản sinh xung điện ở nút xoang (SA node) để kích thích tim đập nhanh hơn;
• Hệ thần kinh phó giao cảm: Trong trạng thái nghỉ ngơi hoặc khi cơ thể cần giảm nhịp đập tim, hệ thần kinh phó giao cảm sẽ giải phóng ra acetylcholine, một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng làm giảm tốc độ sản sinh xung điện ở nút xoang, làm giảm nhịp đập tim.

2. Hệ thống nội tiết

Hóc-môn adrenaline (epinephrine) và noradrenaline (norepinephrine) cũng có ảnh hưởng đến nhịp đập tim. Chúng được giải phóng từ tuyến giáp, có thể làm tăng nhịp đập của tim bằng cách tác động vào nút xoang. Hóc-môn này thường được giải phóng trong tình huống căng thẳng hoặc khi cơ thể cần tăng cường hoạt động.

Chu trình bơm máu của tim qua cơ thể con người như thế nào?

Chu trình bơm máu của tim qua cơ thể con người bao gồm hai pha, đó là pha tâm thu và pha tâm trương. Cụ thể:

1. Pha tâm thu

Trong giai đoạn này, tim bắt đầu co lại:

• Bước 1: Hai cơ cực nhỏ của tâm nhĩ trái và phải sẽ co lại đầu tiên, đẩy máu vào hai buồng tim lớn hơn, đó là tâm thất trái và phải.
• Bước 2: Cả cơ của tâm thất trái và phải cũng đồng thời co lại:
  • Sự co cơ của tâm thất trái: Đẩy máu ra khỏi tim thông qua động mạch chủ và tuần hoàn khắp cơ thể:
  • Sự co cơ của tâm thất phải: Đẩy máu ra khỏi tim, thông qua động mạch phổi, tiến vào phổi và lấy oxy.

2. Pha tâm trương

Trong giai đoạn này, cơ tim bắt đầu thả lỏng:

• Bước 1: Sau khi máu đã được bơm ra khỏi tim, cơ tâm nhĩ thả lỏng và mở rộng để lấy máu mới từ cơ thể và phổi. Máu từ phần còn lại của cơ thể trở về tim qua tĩnh mạch chủ và vào tâm nhĩ phải, trong khi máu đã được oxy hóa từ phổi trở về tim qua tĩnh mạch phổi và vào tâm nhĩ trái.
• Bước 2: Cơ tâm thất tiếp tục mở rộng, máu từ cả hai tâm nhĩ chảy vào tâm thất trái và phải, chuẩn bị cho chu kỳ tiếp theo.

Quá trình này được lặp đi lặp lại đến suốt đời, đảm bảo rằng cơ thể luôn được cung cấp đủ lượng oxy, chất dinh dưỡng, cũng như loại bỏ được các chất thải sinh học ra khỏi máu.