✴️ Phù chân khi mang thai: Nguyên nhân và những điều cần chú ý

Phù chân khi mang thai là như thế nào?

Khi mang thai, bên cạnh niềm hạnh phúc vì có thiên thần đang lớn lên từng ngày trong bụng mẹ, mẹ bầu phải trải qua 9 tháng 10 ngày với nhiều biến động và khó khăn. Mẹ sẽ phải đối trải qua những cơn đau như chuột rút, giãn tĩnh mạch âm hộ, đau vùng chậu và phù nề…

Phù chân là tình trạng rất thường gặp ở phụ nữ mang thai, nhất là trong tam cá nguyệt cuối thai kỳ. Chân mẹ bị phù nề, to hơn bình thường rất nhiều, đôi khi chân có màu đỏ thẫm trông rất mất thẩm mỹ. Dân gian thường gay gọi đó là tình trạng xuống máu, báo hiệu sắp sinh.

Tình trạng phù chân biểu hiện rõ nhất từ phẩn cổ chân trở xuống, bàn chân bị sưng lên, tuy không đau đớn nhưng lại gây nhiều bất tiện và khiến mẹ bầu không thoải mái.

Phù chân khi mang thai xuất hiện khi nào?

Tình trạng phù chân có thể xuất hiện bất cứ khi nào trong thai kỳ, tùy cơ địa mỗi người. Có người bị sớm, có người bị muộn, có người phù chân nặng, có người lại không bị hoặc bị nhưng không khác biệt lắm.

Tuy nhiên, đa số mẹ bầu bị phù chân vào những tháng cuối của thai kỳ do thai nhi tăng nhanh về trọng lượng, tạo sức ép lên tĩnh mạch khiến máu khó lưu thông và bị đẩy xuống chân, gây phù nề.

Nguyên nhân khiến mẹ bầu bị phù chân

Khi mang thai cơ thể mẹ có nhiều thay đổi. Chúng là những nguyên nhân gây nên tình trạng phù nề chân. Trong đó, có 3 nguyên nhân chính là:

  • Khi mang thai, cơ thể người mẹ sản xuất nhiều máu và chất lỏng, tăng thêm 50% so với bình thường để có đủ dinh dưỡng nuôi dưỡng thai nhi. Chính điều này đã gây nên tình trạng phù nề ở mẹ bầu.
  • Trong quá trình mang thai, thai nhi phát triển mỗi ngày, nhất là trong những tháng cuối của thai kỳ, trọng lượng của bé lớn hơn rất nhiều. Tử cung của mẹ cũng phải lớn hơn để có đủ chỗ trống chứa thai nhi. Tử cung lớn hơn sẽ tăng áp lực và chèn ép lên tĩnh mạch chủ dưới khiến máu bị dồn nhiều ở chân và gây tình trạng phù nề. Trong đó, bàn chân và mắt cá chân là hai vị trí dễ phù nề nhất.
  • Ngoài hai nguyên nhân trên, sự thay đổi hormone bên trong cơ thể mẹ bầu cũng là nguyên nhân gây nên tình trạng phù nề. Khi hormone thay đổi, thành mạch máu mềm hơn, gây khó khăn cho tĩnh mạch trong việc vận chuyển máu từ chân về tim, dẫn đến tình trạng phù nề. Máu đưa xuống chân dễ nhưng chiều ngược lại thì khó khăn.

Ngoài những nguyên nhân khách quan kể trên còn có nhiều nguyên nhân chủ quan khác như: đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu, làm việc nặng nhọc, thường xuyên đi giày cao gót, thiếu Natri, Kali…

Nguyên nhân khiến mẹ bầu bị phù chân

Bị phù chân khi mang thai có nguy hiểm không?

Tình trạng phù chân chỉ là một thay đổi sinh lý bình thường khi mang thai. Nó không phải là bệnh lý nên không nguy hiểm đối với sức khỏe của mẹ và thai nhi. Thông thường, phù chân sẽ tự biến mất sau khi sinh nên mẹ bầu không cần quá lo lắng. Thay vào đó, hãy bồi bổ đủ chất để thai nhi có đủ dinh dưỡng để phát triển toàn diện và giữ tinh thần thoải mái nhất chờ đợi giây phút con yêu chào đời.

Tuy nhiên, phù chân cũng có thể là biểu hiện của một vài bệnh lý nguy hiểm mà mẹ không nên coi thường nếu đi kèm những biểu hiện sau:

  • Sưng cả tay và mắt
  • Đau đầu nặng
  • Đau dữ dội vùng dưới xương sườn
  • Buồn nôn, nôn
  • Thị giác có vấn đề như nhìn lờ mờ

Những dấu hiệu này có thể cảnh báo tiền sản giật. Mẹ nên đi khám để xác định chính xác phù nề chân là do sinh lý hay bệnh lý để có phương pháp điều trị kịp thời, hiệu quả. 

Ngoài ra, nếu bạn bị phù chân nhưng chỉ phù một bên còn bên kia bình thường thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bạn đang gặp vấn đề về tĩnh mạch như huyết khối tĩnh mạch sâu. 

Phù chân khi mang thai là dấu hiệu sắp sinh?

Phù chân có thể xuất hiện ở mọi thời điểm trong thai kỳ, tùy thuộc vào cơ địa của mỗi mẹ bầu. Tuy nhiên, nó thường xuất hiện ở 3 tháng cuối thai kỳ.

Nếu vào tháng thứ 9 của thai kỳ mẹ bị phù chân thì đây cũng có thể coi là dấu hiệu báo sắp sinh. Tuy nhiên, để chắc chắn mẹ sắp sinh thì mẹ bầu cũng nên quan sát cơ thể có những biểu hiện này hay không.

  • Bụng bầu tụt xuống sâu hơn
  • Ra nhiều dịch âm đạo bất thường
  • Xuất hiện các cơn gò bụng dưới với tần suất nhiều hơn
  • Cảm giác xương chậu mở rộng
  • Vỡ ối hoặc ra máu

Mẹ nên theo dõi kỹ những thay đổi của cơ thể và đi khám ngay nếu có những biểu hiện bất thường.

Phù chân khi mang thai, mẹ bầu cần làm gì?

Phù chân là tình trạng khó tránh khỏi ở phụ nữ mang thai. Nó không phải là bệnh lý nhưng lại khiến cuộc sống của mẹ bầu gặp nhiều khó khăn, bất tiện. Vì thế, mẹ nên có những biện pháp để giảm thiểu tình trạng phù chân khi mang thai cũng như ứng phó tốt với nó để không còn cảm thấy quá khó chịu.

Mẹ có thể áp dụng những biện pháp dưới đây để giảm bớt tình trạng phù nề chân:

  • Hạn chế đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu. Khi ngồi không nên vắt chéo chân mà hãy duỗi thẳng chân để máu dễ dàng lưu thông
  • Khi ngủ nên kê cao chân bằng gối để máu lưu thông về tim dễ dàng hơn
  • Mát xa chân để giảm phù nề và giảm tình trạng chuột rút thường gặp ở mẹ bầu
  • Khi ngủ hãy nằm nghiêng sang bên trái để làm giảm áp lực từ tĩnh mạch chủ khi vận chuyển máu từ chân về tim. Nguyên nhân là do nằm nghiêng trái thì tử cung không chèn ép vào tĩnh mạch ở khung chậu
  • Mặc quần áo thoải mái, không mặc bó sát vì có khả năng cản trở lưu thông máu
  • Không nên đi giày cao gót. mẹ hãy chọn những đôi giày bệt, giày thể thao thoải mái
  • Hạn chế đeo tất, vì tất có thể cản trở khả năng lưu thông máu, nhất là những đôi tất có dây buộc chặt ở mắt cá chân hay bắp chân. Nếu thời tiết lạnh quá, mẹ hãy chọn những đôi tất thoải mái dành cho bà bầu
  • Vận động nhẹ nhàng bằng những bài tập tốt cho mẹ bầu như yoga, bơi lội, đi bộ… chúng sẽ giúp máu được lưu thông dễ dàng hơn
  • Nên uống nhiều nước vì nếu để cơ thể mất nước nó sẽ phải cố gắng để giữ nước khiến cho tình trạng phù nề trầm trọng hơn 
  • Trước khi đi ngủ mẹ bầu nên ngâm chân bằng nước ấm khoảng 10 -15 phút để được thư giãn và cũng giúp máu tuần hoàn tốt hơn, cải thiện tình trạng phù nề
  • Bổ sung trong bữa ăn hằng ngày những thực phẩm giàu Natri và Kali vì thiếu Natri, Kali có thể là nguyên nhân gây phù nề. Những thực phẩm mẹ có thể bổ sung như cam, cải bó xôi, chuối, sữa chua, dưa hấu, các sản phẩm từ đậu nành…
  • Hạn chế ăn mặn và các thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ vì chúng là những yếu tố dễ gây nên phù nề
  • Hạn chế sử dụng cafe, trà vì chúng có xu hướng gây trữ nước nhiều hơn.

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp

return to top