Băng huyết sau sinh là gì?

Băng huyết sau sinh (Postpartum Hemorrhage) là tình trạng máu chảy trên 500 ml đối với sinh đường âm đạo hoặc trên 1.000 ml đối với mổ lấy thai.

Băng huyết là bệnh lý sau sinh nguy hiểm. Bệnh nhân bị băng huyết sau sinh có thể bị mất máu, sốc suy hô hấp, hoại tử tuyến yên, thậm chí tử vong…

Phụ nữ mang thai ngoài 20 tuần đều có nguy cơ chảy máu sau sinh.

1. Phân loại tình trạng băng huyết sau sinh

Người ta chia băng huyết làm 2 loại là nguyên phát và thứ phát.

- Băng huyết nguyên phát: Trong vòng 24h đầu sau sinh mà bệnh nhân bị chảy máu (500ml trở lên). Băng huyết nguyên phát xảy ra là do bệnh nhân bị sót rau, bất thường ở bánh nhau, rách đường sinh dục dưới, đờ tử cung…

- Băng huyết thứ phát: Đó là tình trạng bệnh nhân bị chảy nhiều máu sau sinh trong khoảng 24h đầu đến 1-3 tháng sau sinh vẫn mất máu. Tình trạng trên xảy ra là do nhiễm trùng, sót rau.

2. Các yếu tố nguy cơ của băng huyết sau khi sinh

Tuổi tác, tuổi càng cao nguy cơ băng huyết sau sinh càng lớn.
Tử cung căng giãn bất thường.
Nhau thai bong ra sớm trước khi chuyển dạ.
Béo phì có thể gia tăng biến chứng chảy máu trong và sau sinh.
Phẫu thuật trên tử cung, như sinh mổ, bóc tách u xơ tử cung.
Bị đái tháo đường.
Sản phụ gặp số bệnh lý liên quan như hội chứng Marfan, Ehlers-danlos
Trong qua trình chuyển dạ bị kéo dài, dùng thuốc tăng co, tiền sản giật…

3. Nguyên nhân và triệu chứng gây băng huyết ‌ở phụ nữ sau sinh

Với cơ chế bình thường, quá trình chuyển dạ sau giai đoạn sổ nhau, tử cung co hồi lại, các cơ đan chéo của tử cung co rút ngắn lại sẽ siết các mạch máu của tử cung ở vị trí nhau bám như những nút thắt được gọi là các "nút thắt sinh lý".

Cùng với cơ chế đông máu bình thường của cơ thể, cơ tử cung co thắt sẽ tạo thành các cục máu đông ở mạch máu giúp ngưng chảy máu.

Tuy nhiên, trường hợp bất thường khiến tử cung không co hồi được hoặc nhau không tróc và nhau không sổ ra ngoài, băng huyết sẽ xảy ra.

Nguyên nhân

Đờ tử cung: Đó là cơ tử cung không co hồi khiến máu chảy tự do, không cầm được dẫn đến băng huyết.
Bánh nhau bất thường như cài răng lược, bánh nhau bám thấp, nhau tiền đạo.
Tử cung, âm đạo bị vỡ, rách.
Rối loạn đông máu đó là nhau bong non, thai lưu, nhiễm trùng…

Triệu chứng

Dấu hiệu điển hình của băng huyết sau sinh là chảy máu nhiều, bất thường.
Máu chảy không kiểm soát, màu đỏ tươi.
Bệnh nhân thấy mạch nhanh, huyết áp tụt, tay chân lạnh, vã mồ hôi, da xanh xao…
Nhịp tim tăng.
Âm đạo đau, sưng.

4. Lời khuyên của bác sĩ

Bị băng huyết sau sinh sẽ để lại những biến chứng và hậu quả khôn lường như thiếu máu, gây viêm nhiễm, hiếm muộn và thậm chí tử vong. Để phòng ngừa băng huyết sau sinh, sản phụ và người nhà cần tuân thủ các nguyên tắc:

Theo dõi thai sản định kỳ, đúng hẹn ở bệnh viện có chuyên khoa sản.
Thực hiện làm các xét nghiệm, siêu âm để tầm soát dị tật và các bất thường nếu có.
Không nên tự ý dùng thuốc phá thai, nạo thai tại nhà hay những cơ sở không đạt tiêu chuẩn.
Có chế độ dinh dưỡng đúng, đủ. Bổ sung canxi, sắt aci folic để ngăn ngừa thiếu máu thiếu sắt.
Rèn luyện sức khỏe bằng các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi…

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP