Duy trì sự cân bằng độ pH (hay độ kiềm toan) của âm đạo là rất quan trọng để đảm bảo vùng kín được khỏe mạnh. Độ pH bình thường của âm đạo là từ 3.8 đến 5.
Các bác sĩ có thể kiểm tra độ pH để xác định chính xác tính a xít của môi trường âm đạo như thế nào. Điều này cũng có thể tự kiểm tra tại nhà nhờ 1 số sản phẩm tự sử dụng.
Tại âm đạo, độ pH cao có thể gây ra nhiễm khuẩn chẳng hạn như vi khuẩn và vi nấm phát triển.
Trong chủ đề này, hiểu được mức độ pH âm đạo như thế nào là bình thường, có những sản phẩm nào có thể giúp tự kiểm tra tại nhà và làm như thế nào để ổn định lại sự cân bằng pH âm đạo.
Nồng độ pH âm đạo điển hình
Độ pH bình thường của âm đạo là 3.8-5. Độ pH trong khoảng này giúp ngăn ngừa các vi khuẩn và vi nấm phát triển.
Ngưỡng này được xác định là môi trường a xít.
Thiệt ra thì khái niệm độ pH “bình thường” của âm đạo còn thay đổi theo tuổi. Ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản thì thường độ pH là 4-4.5 trong khi ở phụ nữ chưa dậy thì hoặc là sau mãn kinh thì độ pH thường lớn hơn 4.5.
Vi khuẩn lactobacilli sinh sống tại vùng âm đạo và tiết ra 1 chất gọi là acid lactic và Hydrogen peroxide, đây là những yếu tố góp phần tạo nên độ pH a xít.
pH âm đạo thường nhỏ hơn 4.5 khi người phụ nữ trong độ tuổi sinh sản trừ khi có 1 tình trạng nào khác hoặc có sự viêm nhiễm.
Điều gì gây ra sự mất cân bằng pH âm đạo?
Vài tình trạng bất thường hoặc nhiễm khuẩn có thể làm ảnh hưởng đến cân bằng pH âm đạo, thường sẽ làm tăng độ pH.
Những nguyên nhân gây thay đổi pH được liệt kê dưới dây:
Viêm âm đạo do vi khuẩn
Viêm âm đạo do vi khuẩn là bệnh lý gây ra do sự phát triển quá mức vi khuẩn gây bệnh ở âm đạo. Điều này làm tăng độ pH tại vùng này.
Người phụ nữ mắc viêm âm đạo do vi khuẩn thường thấy ngứa, nóng và đau ở âm đạo. Đôi khi còn cảm thấy nóng rát khi đi tiểu và tiết ra dịch màu trắng hoặc nâu.
Thụt rửa
Thụt rửa khi tắm hoặc khi vệ sinh bằng dung dịch vệ sinh, chẳng hạn như có chứa baking soda (bột muối nở) hoặc chứa giấm.
Những dung dịch này được cho là giảm mùi ở âm đạo, nhưng thực tế chúng có thể làm cho nặng mùi hơn. Lí do là vì chúng rửa sạch đi những vi khuẩn tốt, ảnh hưởng đến sự cân bằng độ pH âm đạo và làm cho vùng này dễ bị nhiễm trùng hơn.
Mãn kinh
Độ pH âm đạo có thể bị thay đổi khi người phụ nữ mãn kinh, thông thường sẽ tăng lên so với độ tuổi sinh sản.
Việc giảm nồng độ estrogen trong máu ở thời điểm mãn kinh làm ảnh hưởng tới độ pH âm đạo.
Những nhiễm khuẩn khác
Sự hiện diện của những loại vi khuẩn khác cũng có thể làm tăng độ pH.
Chẳng hạn như nhiễm Trichomonas vaginalis và Streptococcus nhóm B.
Đang hành kinh
Máu có độ pH cao hơn môi trường âm đạo. Khi người phụ nữ hành kinh thì máu kinh có thể làm tăng pH âm đạo.
Sự hiện diện của tinh dịch
Tinh dịch thì lại mang tính kiềm nên nếu có sự hiện diện tinh dịch trong âm đạo thì nó có thể làm thay đổi tạm thời pH âm đạo.
Sử dụng kháng sinh
Kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn, tuy nhiên thì kháng sinh cũng có thể làm ảnh hưởng tới vi khuẩn có lợi. Điều này cũng đúng với vi khuẩn tại âm đạo. Nếu bạn sử dụng kháng sinh, pH âm đạo có thể bị mất cân bằng.
Nhiễm trùng tiểu
Nhiễm trùng tiểu không làm tăng pH âm đạo, những có pH âm đạo cao làm tăng nguy cơ gây nhiễm trùng tiểu.
Giảm nồng độ estrogen trong máu ở thời điểm tiền mãn kinh và mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiểu, vì nồng độ estrogen thấp làm tăng pH âm đạo.
Các bác sĩ có thể điều trị bằng estrogen để giúp hạ pH và ngăn ngừa nhiễm trùng tiểu
Những bệnh lí khác
Các nhà nghiên cứu đã liên kết pH âm đạo cao với vài bệnh lí, bao gồm vô sinh, sanh non và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
Làm thế nào để duy trì sự cân bằng pH âm đọa
Bạn có thể tìm mua bộ test tự kiểm tra pH âm đạo tại nhà. Hiện tại cũng đã có ở 1 vài nhà thuốc.
Test xét nghiệm giúp xác định độ pH, nếu như pH tăng đó có thể là 1 tình trạng viêm nhiễm vùng âm đạo.
Test này thường sẽ sử dụng 1 mảnh giấy đo độ pH đặt vào trong thành âm đạo với thời gian theo hướng dẫn sử dụng của từng sản phẩm
Sau khi lấy giấy ra, bạn có thể kiểm tra màu của giấy thử so với bảng màu có sẵn trên sản phẩm, mỗi màu sẽ tương ứng với giá trị pH nhất định.
Bạn nên đọc đầy đủ thông tin về sản phẩm trên bảng hướng dẫn sử dụng, chẳng hạn như thời gian thực hiện test, không nên thực hiện khi đanh hành kinh hoặc sau khi quan hệ.
Nếu như kết quả pH thử cao mà không có bất kì dấu hiệu nào của viêm nhiễm, bạn có thể thực hiện 1 số biện pháp sau tại nhà để có thể giảm độ pH lại. Chẳng hạn như:
-
Tránh sử dụng xà phòng và thụt rửa: xà phòng thường có độ pH cao, sử dụng xà phòng để vệ sinh âm đạo có thể làm tăng độ pH âm đạo. Tốt nhất là bạn nên sử dụng nước âm và vệ sinh nhẹ nhàng vùng âm hộ nhưng không được đưa xà phòng vào bên trong âm đạo. Điều này giúp duy trì sự cân bằng pH âm đạo.
-
Thay băng vệ sinh thường xuyên: băng vệ sinh nên được thay mỗi 4-8 giờ, điều này giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.
-
Sử dụng các biện pháp màng chắn khi quan hệ tình dục: ngừa thai theo phương pháp màng chắn, chẳng hạn như bao cao su, không chỉ giúp ngừa thai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục mà còn giúp ngăn không cho tinh dịch và các dịch khác làm ảnh hưởng tới pH âm đạo.
-
Tránh các sản phẩm dung dịch vệ sinh phụ nữ có mùi: thuốc xịt, bồn tắm sủi bọt và băng vệ sinh hoặc băng vệ sinh có mùi thơm có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm, điều này làm ảnh hưởng tới pH âm đạo.
Các bác sĩ có thể sử dụng kem, chẳng hạn kem chứa estrogen, để giúp làm giảm pH âm đạo.
Tổng kết
Giữ pH âm đạo cân bằng có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và ngăn ngừa các biến chứng khác.
Các bác sĩ hiếm khi chỉ dựa vào độ pH âm đạo để chẩn đoán bệnh lí, chẳng hạn như nhiễm nâm, hoặc để xác định bạn có mãn kinh hay chưa. Tuy nhiên xác định độ pH âm đạo có thể giúp hỗ trợ chẩn đoán những bệnh lí nghi ngờ.
Bạn có thể làm theo các hướng dẫn như sử dụng viên bổ sung vi khuẩn, không thụt rửa để giữ cho môi trường pH âm đạo cân bằng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
