Chăm sóc bản thân đúng cách rất quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần sau khi phá thai. Theo một phân tích, cứ 4 phụ nữ thì có tới gần 1 người phá thai trước 45 tuổi.
Nếu được thực hiện bởi các chuyên gia y tế thì phá thai là một thủ thuật an toàn và rất ít rủi ro. Tuy nhiên, bạn nên nhận thức được những vấn đề xảy ra sau đó – cả về thể chất lẫn tinh thần.
Hãy cùng tìm hiểu thêm về những vấn đề xảy ra sau phá thai, cách chăm sóc bản thân và khi nào cần tới khám bác sĩ.
Những điều xảy ra sau khi phá thai
Có nhiều phương pháp chấm dứt thai kì khác nhau. Bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp thích hợp cho từng người tùy thuộc vào giai đoạn mang thai. Các phương pháp này bao gồm:
-
Thuốc;
-
Hút lấy thai;
-
Nong và nạo (D&E).
Sau thủ thuật, chu kì kinh nguyệt bình thường của bạn sẽ có lại trong vòng 4-8 tuần. Tuy nhiên những thời gian đầu có thể sẽ có xuất huyết lượng ít bất thường.
Một số người có cảm xúc mạnh và thay đổi tâm trạng trong vòng vài ngày hoặc vài tuần đầu sau khi bỏ thai. Sự thay đổi đột ngột nội tiết tố và cảm giác của bạn về việc phá thai hoặc thai kỳ cũng có thể có thể là nguyên nhân.
Phá thai có thể là một trải nghiệm đầy thử thách về mặt cảm xúc và bạn có thể sẽ cần sự hỗ trợ từ những người bạn thân trong vài ngày và vài tuần sau thủ thuật.
Bạn có thể có thai lại vào những chu kì rụng trứng sau đó. Điều này xảy ra trước kỳ kinh nguyệt đầu tiên và có thể rất sớm sau khi phá thai. Vì vậy, bạn nên sử dụng các biện pháp tránh thai hoặc kiêng quan hệ tình dục nếu bạn không muốn có thai ngoài ý muốn.
Những triệu chứng sau khi phá thai
Bạn có thể gặp những triệu chứng dưới đây khi thực hiện bất kể phương pháp nào. Tuy nhiên, các triệu chứng có thể trầm trọng hơn nếu tuổi thai khi chấm dứt càng lớn.
Những triệu chứng bao gồm:
-
Ra máu âm đạo lượng ít;
-
Đau bụng quặn cơn;
-
Đau hoặc căng tức ngực.
Cách chăm sóc bản thân sau phá thai
Vào những ngày sau khi phá thai, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức.
Chăm sóc thể chất
Đau quặn bụng – giống với đau bụng kinh – là một triệu chứng phổ biến.
Bạn nên nhờ người thân đưa về nhà sau khi làm thủ thuật. Nếu có thể, bạn nên nghỉ tại nhà một hoặc hai ngày để đảm bảo được nghỉ ngơi đầy đủ. Bạn cũng nên tránh hoạt động gắng sức về thể chất và tinh thần.
Sau khi phá thai, phải mất chút thời gian để cổ tử cung đóng lại, điều này làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng. Để giảm thiểu nguy cơ này, trong vòng 2 tuần, bạn nên tránh:
-
Sử dụng tampon;
-
Quan hệ tình dục;
-
Đưa vật lạ vào âm đạo;
-
Dùng hồ bơi.
Việc chăm sóc bản thân sau khi phá thai rất quan trọng. Mặc dù thủ thuật này tương đối ngắn nhưng có thể mất vài ngày hoặc vài tuần để hồi phục thể chất. Bạn có thể thử:
-
Xoa bóp vùng bụng và phần lưng dưới;
-
Sử dụng túi chườm nóng;
-
Dùng thuốc giảm đau, như ibuprofen (Advil) hoặc acetaminophen (Tylenol);
-
Tái khám theo lịch hẹn.
Chăm sóc tinh thần
Quyết định phá thai là một lựa chọn khó khăn và đây là một trải nghiệm mang tính thử thách về mặt cảm xúc.
Sự thay đổi nội tiết tố có thể gây thay đổi tâm trạng sau thủ thuật. Sau khi phá thai, mức progesterone và estrogen giảm dần. Điều này có thể khiến tâm trạng đi xuống.
Khi chu kỳ kinh nguyệt của bạn trở lại bình thường, nồng độ hormone sẽ ổn định trở lại.
Tuy nhiên, một số người gặp khó khăn về cảm xúc nhưng phớt lờ chúng. Có một mối liên hệ giữa phá thai và tỉ lệ trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác nặng nề hơn.
Thêm vào đó, những trường hợp có tiền sử về tâm thần có thể có nguy cơ cao bị các ảnh hưởng này.
Bạn nên dành thời gian nghỉ việc thích hợp, nói chuyện với người nhà và bạn bè hoặc khám bác sĩ khi gặp khó khăn về sức khỏe tâm thần.
Thời gian hồi phục sau phá thai
Thời gian hồi phục sau phá thai khác nhau ở mỗi người.
Nến bạn phá thai ở tam cá nguyệt thứ nhất mà không có tác dụng phụ, bạn gần như hồi phục trong vài ngày.
Hồi phục có thể mất nhiều thời gian hơn khi phá thai ở thai kỳ muộn. Nếu có biến chứng, việc phục hồi có thể mất vài tuần. Tuy nhiên, điều này khó xảy ra vì tỉ lệ các biến chứng liên quan tới phá thai chỉ khoảng 2%.
Chăm sóc y tế sau phá thai
Hầu hết những người đã phá thai sẽ có lịch hẹn tái khám vài tuần sau đó. Nếu không có dấu hiệu của các biến chứng khi thăm khám lại, việc chăm sóc y tế sẽ không cần thiết nữa.
Nếu bạn gặp phải bất cứ triệu chứng nào của các biến chứng, bạn nên đến khám bác sĩ ngay lập tức. Mặc dù không thường gặp nhưng một số biến chứng sau phá thai có thể phải được xử trí cấp cứu.
Khi nào cần khám bác sĩ
Nhiều phòng khám phá thai có đường dây tư vấn 24h có thể giúp bạn xác định liệu các triệu chứng gặp phải có cần điều trị hay không. Bạn nên gọi đường dây tư vấn, các dịch vụ cấp cứu hoặc đến thẳng phòng cấp cứu nếu bạn:
-
Chảy máu nhiều hơn hoặc quá nhiều;
-
Bị đau lưng hoặc đau bụng dữ dội;
-
Thấy chóng mặt oặc ngất xỉu;
-
Bị sốt;
-
Tiết dịch có mùi hôi;
-
Buồn nôn hoặc nôn ói.
Tổng quan
Đối với hầu hết mọi người, phá thai là một thủ thuật y khoa đơn giản mà không gây ra bất kỳ biến chứng lâu dài nào.
Một số người lo lắng rằng phá thai có thể để lại hậu quả lâu dài. Tuy nhiên, các bác sĩ nói chung đồng ý rằng phá thai không ảnh hưởng đến khả năng có thai của bạn trong tương lai và không làm tăng các biến chứng thai kỳ.
Quyết định phá thai có thể là một lựa chọn khó khăn và trải qua nhiều cung bậc cảm xúc. Nếu bạn gặp phải các vấn đề về tâm thần hoặc thể chất sau phá thai thì nên đi khám bác sĩ.
Nên lưu ý rằng phá thai có thể gây khó khăn về tinh thần cũng như thể chất. Đối với nhiều người, sự thay đổi đột ngột về nồng độ hormone, kết hợp với sự căng thẳng tinh thần khi lựa chọn thực hiện thủ thuật, có thể gây khó khăn cho việc phục hồi.
Bạn nên liên lạc với những người bạn thân hoặc người nhà để được hỗ trợ trong thời gian phá thai. Bạn cũng có thể tìm sự trợ giúp từ bạn bè và gia đình hay một nhóm hỗ trợ sau phá thai.
Tóm tắt
Phá thai có thể là một trải nghiệm đầy thử thách cả về thể chất lẫn tinh thần. Trong khi hầu hết mọi người hồi phục trong vài ngày, nhưng bạn nên hiểu được các biến chứng có thể xảy ra.
Bạn cũng nên tìm sự trợ giúp từ người nhà và bạn bè vì phá thai có thể khiến sức khỏe tinh thần của bạn gặp khó khăn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
