✴️ Mổ u xơ vú: Khi nào cần mổ và bằng phương pháp nào?
1. Mổ u xơ vú là gì?
U xơ tuyến vú hay bướu sợi tuyến vú là tình trạng tăng bất thường của các khối mô hoặc tế bào hình thành các mô cơ bị xơ hóa lâu ngày tạo thành khối u.
U xơ tuyến vú là một dạng tổn thương lành tính phổ biến ở phụ nữ từ 20-50 tuổi. Khối u đặc, tròn và nhẵn, ranh giới rõ ràng di động dưới da và có nguồn gốc từ các cấu trúc cơ thượng mô nằm gần ống sữa bên ngoài các tiểu thùy. Khối u có thể tồn tại riêng lẻ hoặc lan tỏa ở một hoặc cả hai bên vú, có thể tự nhỏ lại và biến mất nhưng cũng có thể giữ nguyên hoặc gia tăng kích thước.
Mặc dù là tổn thương lành tính, không làm tăng nguy cơ tiến triển ung thư nhưng u xơ vú có thể gây khó chịu cho người bệnh. Mặt khác, u xơ vú còn là tác nhân gây khó khăn cho bác sĩ trong việc theo dõi cũng như trong tầm soát ung thư vú.
Mổ u xơ vú là phương pháp ngoại khoa, sử dụng các dụng cụ y tế tác động vào tuyến vú để bóc tách khối u xơ khỏi vú mà không lấy ra các mô khỏe mạnh. Một số mô bình thường nằm ở vị trí lân cận cũng có thể được lấy mẫu mô sinh thiết để kiểm tra có sự hiện diện của các tế bào bất thường nào không. Nhìn chung, mổ u vú giúp người bệnh loại bỏ hoàn toàn khối u, làm giảm nhanh các triệu chứng và hạn chế nguy cơ tái phát bệnh.
Mổ u xơ vú giúp loại bỏ hoàn toàn khối u ra khỏi cơ thể.
2. Vì sao cần mổ u xơ vú?
Mặc dù u nhân xơ tuyến vú là lành tính nhưng vẫn có thể phát triển to gây chèn ép vào các dây thần kinh và các cơ quan khác gần đó làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người bệnh. Mặt khác, vẫn tồn tại khoảng 2% trường hợp u xơ tiến triển thành ác tính. Khi này, việc phát hiện và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Bởi u ác tính phát triển thường kèm theo sự lan tỏa và phá hủy các cơ quan xung quanh, gây nguy hiểm cho tính mạng người bệnh.
Ngoài ra, u xơ tuyến vú còn gây một số ảnh hưởng như:
Gây mất thẩm mỹ:
Nhân xơ phát triển về kích thước và số lượng làm hình dạng vú thay đổi. Bên cạnh đó, một số trường hợp người bệnh còn bị nổi gân xanh hoặc bị rạn da bất thường. Điều này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn làm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và tâm lý người bệnh.
Gây đau đớn:
Nhân xơ vú xuất hiện kèm theo hiện tượng sưng, đau. Đặc biệt là nữ giới trong thời kỳ kinh nguyệt có thể bị đau nhức kéo dài cả tháng. Triệu chứng và mức độ nặng – nhẹ của mỗi người bệnh là khác nhau. Có người chỉ bị sưng nhưng cũng có người lại cảm thấy nặng trich, nóng rát, thậm chí là khó thở.
Ảnh hưởng đến sinh sản:
Nhiều người mắc nhân xơ vú sử dụng một số loại thuốc điều trị làm tác động đến nội tiết tại buồng trứng và làm giảm chất lượng trứng. Từ đó làm ảnh hưởng đến khả năng mang thai của phụ nữ.
Ảnh hưởng tới nguồn sữa và khả năng nuôi con bằng sữa mẹ:
Nhân xơ vú tồn tại có thể gây tắc tia sữa. Tình trạng ứ đọng sữa làm giảm chất lượng hoặc hỏng nguồn sữa cung cấp hàng ngày cho trẻ. Đồng thời, đây còn là môi trường thuận lợi cho nhân xơ phát triển nhanh kèm theo các viêm nhiễm, làm ảnh hưởng đến khả năng nuôi con bằng sữa mẹ.
3. Khi nào cần mổ u xơ vú?
Theo các chuyên gia, đại đa số các trường hợp nhân xơ tuyến vú là lành tính. Do đó, người bệnh chỉ cần kiểm tra theo dõi định kỳ mà không nhất thiết phải điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp dưới đây, người bệnh sẽ được chỉ định mổ u xơ vú:
– Khối u có kích thước quá lớn hoặc xuất hiện nhiều nhân xơ cùng lúc.
– Nhân xơ vú gây ra các triệu chứng khó chịu làm ảnh hưởng đến cuộc sống và tâm lý người bệnh.
– Kết quả khám vú lâm sàng, xét nghiệm hình ảnh hoặc sinh thiết là bất thường, nghi ngờ ác tính.
Sau khi mổ u vú, người bệnh có thể có một hoặc nhiều u xơ tuyến mới phát triển. Các khối u mới cần được cần được đánh giá bằng các phương pháp: chụp X-quang, siêu âm hoặc sinh thiết nếu cần để chẩn đoán xác định là u xơ hay u ác tính.
4. Các phương pháp mổ u xơ vú hiện nay
Mổ u xơ tuyến vú có thể được thực hiện bằng các phương pháp sau:
4.1. Mổ u xơ vú bằng phương pháp mổ mở
Phẫu thuật mổ hở bóc nhân xơ tuyến vú là phương pháp truyền thống. Sau khi xác định vị trí khối u cần cắt bỏ, bác sĩ tiến hành rạch một đường theo đường quầng vú hoặc nếp lằn vú. Tiến hành phẫu tích và loại bỏ khối nhân xơ cùng một lượng nhỏ mô vú rồi khâu lại vết mổ. Khối u và các mô này sẽ được gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh.
Sau mổ u vú, người bệnh được chỉ định dùng thuốc giảm đau và thuốc chống phù nề. Mổ mở cắt u xơ vú có thể để lại sẹo mất thẩm mỹ khiến người bệnh cảm thấy mặc cảm và tự ti.
4.2. Mổ u xơ vú bằng phương pháp nội soi
Thay vì phải rạch một đường lớn trên ngực, mổ nội soi u xơ tuyến vú được thực hiện thông qua đường nách, đi dưới tuyến vú. Phương pháp này được xem là có nhiều ưu điểm hơn so với phương pháp mổ cũ như ít đau, không để lại sẹo ở vùng ngực, nằm viện từ 2 – 3 ngày là có thể ra viện.
Mổ u xơ vú cần được thực hiện ở cơ sở y tế uy tín
5. Biến chứng có thể gặp sau mổ u vú
Các rủi ro liên quan đến mổ u vú tương tư như bất kỳ một cuộc phẫu thuật nào. Chúng bao gồm chảy máu, nhiễm trùng và tổn thương các mô lân cận. Gây mê toàn thân cũng mang đến một số nguy cơ dù rất hiếm gặp. Các biến chứng và tác dụng phụ khi cắt bỏ u xơ tuyến vú có thể gặp:
– Làm thay đổi hình thái của vú. Vú có thể có sẹo hoặc lúm đồng tiền có thể nhìn thấy và trở nên không đối xứng với bên còn lại.
– Tổn thương dây thần kinh gây mất cảm giác ở vú.
– Mất một số cảm giác ở nách hoặc giảm phạm vi chuyển động ở vai khi thực hiện sinh thiết hạch bạch huyết hoặc mổ cắt hạch nách.
– Viêm tĩnh mạch ở cách tay.
– Viêm mô tế bào dưới da cánh tay.
Tuy nhiên hiện nay với các kỹ thuật tiên tiến, các biến chứng khi phẫu thuật u xơ vú sẽ được giảm thiểu tối đa. Người bệnh cần lựa chọn các cơ sở y tế uy tín để tránh các biến chứng không mong muốn.
6. Chăm sóc người bệnh sau mổ u vú
6.1. Chăm sóc vết mổ
– Theo dõi và vệ sinh vết mổ sạch sẽ, đúng cách theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
– Giữ vết mổ sạch sẽ và khô thoáng, không để vết mổ tiếp xúc với nước để tránh nhiễm trùng và kéo dài thời gian lành sẹo.
– Không mặc áo ngực quá chật để hạn chế vết thương cọ sát với vải. Người bệnh nên lựa chọn các loại áo ngực chuyên dụng hoặc có thể không mặc áo ngực nếu không thật cần thiết để vết mổ luôn được thoáng, khô.
– Có thể sử dụng thêm các các loại thuốc chống nhiễm trùng theo chỉ định của bác sĩ và tham khảo thêm thuốc chống sẹo để đảm bảo thẩm mỹ sau khi vết mổ lành hẳn.
– Liên lạc ngay với bác sĩ nếu có dấu hiệu nhiễm trùng: đau nhức, sưng tấy, chảy dịch…
6.2. Chế độ dinh dưỡng sau mổ u vú
– Sau phẫu thuật, người bệnh nên khởi động ruột bằng các thực phẩm mềm, lỏng, dễ tiêu như cháo, phở, bún, miến, soup, sữa, nước hoa quả… cho đến khi có thể ăn được các thực phẩm khác.
– Khi ăn uống được bình thường, chế độ ăn cần cung cấp đầy đủ calo và protein để tăng nhanh thể trạng và kích thích vết thương nhanh lành.
– Tăng cường bổ sung các loại rau của tươi, các loại trái cây để cung cấp chất xơ, chất chống oxy hóa, các loại vitamin và khoáng chất giúp nâng cao sức đề kháng và hạn chế nguy cơ viêm nhiễm.
– Bổ sung các thực phẩm giàu đạm (thịt bò, thịt gà, trứng, sữa…), các thực phẩm giàu kẽm (hàu, tôm, cua, sò…), các thực phẩm giàu sắt (thịt bò, thịt dê, gan…), các thực phẩm giàu vitamin A (cá, cà rốt, bí đỏ, cà chua, đu đủ…), các thực phẩm giàu vitamin C (cam, bưởi, quýt, dứa, rau ngót…) để giúp nhanh lành vết mổ.
– Hạn chế ăn thịt gà (vì sẽ khiến vết mổ sưng tấy lâu lành), gạo dẻo (vì dễ mưng mủ vết thương), hải sản (vì dễ bị dị ứng, mẩn ngứa); không ăn rau muống vì dễ bị sẹo lồi.
– Hạn chế ăn thịt đỏ, nội tạng động vật, thực phẩm lên men…để tránh tái phát sau khi mổ u vú.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý sau khi mổ u vú sẽ giúp bệnh nhân nhanh phục hồi sức khỏe.
6.3. Vận động, nghỉ ngơi sau mổ u vú
– Hạn chế làm các việc nặng, vận động mạng, nâng vác đồ đạc…sau khi phẫu thuật để tránh tác động vào vết mổ làm vết mổ lâu lành.
– Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, giữ tinh thần luôn lạc quan và thoải mái, tránh căng thẳng, stress…
– Đi lại nhẹ nhàng để kích thích khí huyết lưu thông giúp vết thương nhanh lành.
– Khi có thể hồi phục hoàn toàn, nên duy trì luyện tập thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày để tăng cường sức bền và sự dẻo dai cho cơ thể.
Mổ u xơ vú một phương pháp điều trị u xơ tuyến vú, giúp người bệnh chấm dứt các triệu chứng khó chịu và loại bỏ khối u ra khỏi cơ thể. Người bệnh khi phát hiện có u xơ tuyến vú nên đến bệnh viện uy tín để được thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
