Vỡ ối là gì?

Nếu nước ối của bạn bị vỡ, rất có thể đó sẽ chỉ là một dòng chất lỏng nhỏ chứ không phải dòng nước ối ồ ạt chảy ra như bạn thường thấy trong phim. Vỡ ối thường xảy ra sau khi bắt đầu chuyển dạ.

Phụ nữ mang thai lần đầu phải đối mặt với nhiều điều chưa biết, nhất là khi đến cuối thai kỳ, bạn có thể sẽ thấy lo lắng về về quá trình cũng như thời điểm vỡ ối. Trái ngược với những lo lắng của bạn, bạn có thể yên tâm rằng hầu hết phụ nữ thấy rằng nước ối của họ bị vỡ sau khi quá trình chuyển dạ đã ổn định. Có rất nhiều dấu hiệu có thể báo trước cho bạn.

Vỡ ối là gì?

Vỡ ối có nghĩa là túi ối bao quanh em bé đã mở ra, để một ít nước ối thoát ra ngoài. Điều gì kích hoạt điều này? Có lẽ những thay đổi trong thành phần của màng và các enzym hoạt động song song với áp lực của đầu bé kích thích làm vỡ ối. Nước ối của bạn rất có thể sẽ bị vỡ khi em bé của bạn đã đủ tháng (ít nhất là 39 tuần) vào lúc bạn đang chuyển dạ. Sau đó bạn có thể đón em bé ra đời.

Vỡ ối sớm

Điều quan trọng là cần liên hệ ngay với bác sĩ nếu nước ối của bạn bị vỡ trước khi các cơn co thắt chuyển dạ bắt đầu. Điều này được gọi là vỡ ối sớm và chỉ xảy ra ở khoảng 8 - 10% các trường hợp mang thai. Nguyên nhân gây ra vỡ ối sớm không được biết chắc chắn. Hầu hết phụ nữ trải qua vỡ ối sớm không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào. Một số nguyên nhân có thể bao gồm:

Nhiễm trùng ở âm đạo, cổ tử cung hoặc tử cung của bạn
Túi ối căng quá mức, điều này có thể xảy ra nếu có quá nhiều chất lỏng hoặc bạn đang sinh nhiều hơn một em bé
Lần mang thai trước có vỡ ối sớm
Phẫu thuật hoặc sinh thiết cổ tử cung của bạn
Hút thuốc lá

Vỡ ối sớm sinh non

Nếu thai kỳ của bạn dưới 37 tuần và bị vỡ nước ối thì đó được gọi là vỡ ối sớm sinh non. Khoảng 30% ca sinh non là do vỡ ối sớm sinh non. Tình trạng này xảy ra ở khoảng 3% các trường hợp mang thai.

Giống như vỡ ối sớm, nguyên nhân của vỡ ối sớm sinh non không được biết đến. Một số yếu tố nguy cơ có thể bao gồm:

Lần mang thai trước cũng vỡ ối sớm sinh non
Cổ tử cung ngắn
Chảy máu âm đạo trong 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ
Hút thuốc lá

Làm thế nào để phân biệt vỡ ối và đi tiểu?

Nếu bạn cảm thấy có một dòng chảy nhỏ và muốn biết liệu ối của bạn có bị vỡ hay bạn có vấn đề về bàng quang hay không thì đây là cách tự kiểm tra nhanh. Bạn cũng có thể hỏi bác sĩ để giúp xác nhận xem đó là nước tiểu hay nước ối.

Số lượng

Rất có thể bạn sẽ nhận thấy đồ lót của mình bị ướt. Một lượng nhỏ chất lỏng có thể đơn giản chỉ là dịch tiết âm đạo hoặc nước tiểu (rò rỉ một chút nước tiểu là một phần bình thường của thai kỳ). Nhưng cũng có khả năng đó có thể là nước ối. Lượng chất lỏng chảy ra khi vỡ ối bị vỡ phụ thuộc vào một số điều sau:

Lượng nước ối
Nơi túi ối vỡ được định vị
Đầu của em bé có đủ thấp trong xương chậu hay không

Tùy thuộc vào những yếu tố này, bạn có thể cảm thấy nước ối chảy nhỏ giọt thay vì những gì bạn mong đợi giống như trong phim - cảm giác nước ối phun ra. Nếu số lượng nước không mang lại cho bạn một dấu hiệu rõ ràng, hãy chuyển sang màu sắc.

Màu sắc

Nếu bạn thấy nước chảy ra có màu vàng, bạn có thể cho rằng đó là nước tiểu do chứng tiểu không tự chủ. Điều này là hoàn toàn bình thường do đầu của em bé đang gây áp lực rất lớn lên bàng quang của bạn. Nếu bạn thấy nước chảy ra có màu trong suốt hoặc màu trắng ngả kem, đây có thể là dịch tiết âm đạo. Bạn có thể cảm thấy rất lỏng khi nó chảy ra, nhưng nó sẽ có vẻ đặc hơn khi lưu lại trên quần lót của bạn.

Tuy nhiên, nếu màu bạn nhìn thấy trong hoặc nhạt hơn nhiều so với nước tiểu và hoàn toàn lỏng thì đó có thể là nước ối. Hỏi ý kiến bác sĩ sản khoa nếu bạn vẫn không chắc chắn. Còn nếu dịch tiết ra có màu xanh lá cây hoặc xanh lục-vàng thì điều đó có nghĩa là nước ối của bạn đã được tạo màu bởi phân su của em bé khi em bé đi tiêu trong nước ối. Hãy nhớ thông báo cho bác sĩ sản khoa đỡ đẻ biết vì điều này có thể ảnh hưởng đến các bước bác sĩ thực hiện trong khi sinh để giữ an toàn cho em bé của bạn.

Mùi

Nước tiểu có mùi rất đặc trưng do acid có trong nước tiểu. Ngược lại, nước ối không có mùi hoặc có mùi hơi ngọt. Nếu bạn không chắc chắn, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ sản khoa.

Các chỉ số khác

Nếu bạn đã xem qua các cách kiểm tra ở trên mà vẫn không chắc chắn thì đây là hai cách dễ dàng hơn để giúp bạn quyết định xem đó là nước ối hay nước tiểu.

Đầu tiên, nếu vài bài tập với cơ Kegel không giúp bạn ngăn được dòng nước nhỏ giọt mà bạn đang cảm thấy thì có lẽ bạn đang bị vỡ ối. Thứ 2, mặc quần lót khô, sạch và nằm thư giãn trong khoảng 30 phút. Nếu bạn vẫn nhận thấy chất lỏng chảy trong âm đạo của bạn, thậm chí cảm thấy một luồng chất lỏng lớn hơn khi bạn đứng lên, vậy thì đây có thể là nước ối. Nếu bạn vỡ ối nhưng chưa chuyển dạ, hãy tới gặp bác sĩ ngay.

Nên và không nên làm gì nếu bạn phát hiện vỡ ối

Ghi lại thời điểm lần đầu tiên bạn cảm thấy nước chảy ra và màu sắc của chất lỏng.
Kiểm tra lại những gì bạn cần mang đến bệnh viện và luôn sẵn sàng để khởi hành ngay.
Sử dụng quần lót vô khuẩn để hấp thụ bớt chất lỏng.
Tới gặp bác sĩ để được tư vấn về các lựa chọn sinh con của bạn.
Không sử dụng băng vệ sinh, tắm hoặc quan hệ tình dục. Túi ối của bạn đã giữ cho em bé của bạn được bảo vệ trong một môi trường vô trùng. Bây giờ khi nó đã bị vỡ, bạn cần bảo vệ em bé khỏi bị nhiễm trùng.

Cùng với những lưu ý trên, bạn có thể muốn được tư vấn về sự cần thiết của việc kiểm tra âm đạo sau khi nước ối của bạn bị vỡ với bác sĩ sản khoa. Nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng khám âm đạo kỹ thuật số là yếu tố nguy cơ chính gây nhiễm trùng ở các trường hợp vỡ ối sớm.

Những xét nghiệm bạn cần làm

Nếu bạn vẫn không chắc dòng nước nhỏ giọt đó là nước tiểu hay nước ối. Cách tốt nhất là liên hệ với bác sĩ sản khoa để hỏi về các triệu chứng hiện tại của bạn. Dưới đây là 3 xét nghiệm có thể giúp bác sĩ xác định tình trạng chảy nước đó thực sự là gì:

Khám mỏ vịt vô trùng: Bác sĩ sẽ để bạn nằm xuống một lúc, sau đó đưa mỏ vịt vô trùng vào để kiểm tra xem có chất lỏng đọng lại ở phía sau âm đạo hay không.
Dùng giấy quỳ: Bác sĩ sẽ đưa một dải giấy quỳ nhỏ hoặc một miếng gạc đặc biệt vào âm đạo của bạn. Giấy quỳ sẽ đổi màu khi tiếp xúc với nước ối, nhưng không đổi màu với nước tiểu. Nếu quần lót của bạn đủ ướt, bác sĩ có thể sử dụng chất lỏng đó mà không cần khám âm đạo.
Xét nghiệm kết tinh hình lá dương xỉ: Bằng cách kiểm tra một mẫu chất lỏng nhỏ trên phiến kính dưới kính hiển vi, bác sĩ của bạn có thể biết chất lỏng đó là nước ối hay nước tiểu. Nước ối khô tạo thành hoa văn trông giống như lá dương xỉ.

3 xét nghiệm này có thể được sử dụng kết hợp để chẩn đoán xem bạn có bị vỡ ối hay không. Các bệnh viện khác có thể sử dụng các xét nghiệm độc quyền, nhưng cũng liên quan đến việc lấy một miếng gạc chứa chất lỏng từ âm đạo để làm xét nghiệm.

Khi nào cần tới gặp bác sĩ?

Nếu bạn không chắc liệu nước ối của mình có bị vỡ hay không, hãy nhớ liên hệ với bác sĩ để thảo luận về những lo lắng của bạn. Vì em bé của bạn không còn ở trong môi trường vô trùng được cung cấp bởi túi ối nguyên vẹn, do vậy, bạn sẽ phải sinh ngay sau khi nước ối vỡ. Miễn là em bé trong bụng bạn đã đủ tháng (ít nhất 39 tuần). Tuy nhiên, bạn có thể đợi tối đa 48 giờ để bắt đầu chuyển dạ an toàn.

Nếu bạn đang mang thai ít nhất 37 tuần và bác sĩ đã xác định rằng đó là chuyển dạ sớm, bác sĩ có thể đề nghị gây chuyển dạ để tránh nguy cơ nhiễm trùng. Nhưng nếu bạn đang mang thai dưới 37 tuần và được xác định là vỡ ối sớm sinh non, bác sĩ có thể chọn hoãn việc sinh nở cho đến khi em bé của bạn phát triển tốt hơn. Bác sĩ cũng có thể khuyên bạn nên tiêm steroid để giúp phổi của bé trưởng thành.

Nếu bạn nhận thấy phân su trong chất lỏng hoặc nếu bạn đã xét nghiệm dương tính với liên cầu, hãy liên hệ ngay với bác sĩ. Trong trường hợp, bạn cảm thấy có thứ gì đó trong âm đạo hoặc nhận thấy thứ gì đó ở lỗ âm đạo thì hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Mặc dù rất khó xảy ra nhưng dây rốn có thể đi vào âm đạo trước em bé và có thể bị nén lại, làm giảm lượng oxy cung cấp cho em bé. Trong biệt ngữ y tế, đây được gọi là sa dây rốn và cần được chăm sóc khẩn cấp ngay lập tức.

Kết luận

Nếu bạn nghi ngờ vỡ ối khi chưa bắt đầu chuyển dạ hoặc thai của bạn chưa được ít nhất 39 tuần thì điều quan trọng là phải liên hệ ngay với bác sĩ sản khoa của mình.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP