Viêm xoang hàm xảy ra khi khoang xoang hàm bị nhiễm trùng dẫn đến sưng viêm. Nếu bệnh không được điều trị, tình trạng nhiễm trùng sẽ có nguy cơ lan đến mắt, các mô mềm ở mặt, thậm chí còn ảnh hưởng đến xương và nội sọ. Từ đó, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
– Viêm nhiễm mô tế bào ở mặt và quanh mắt
– Áp xe mắt, thậm chí mất thị lực
– Viêm màng não
Do đó, việc phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời là điều rất cần thiết nhằm ngăn chặn tối đa các biến chứng nguy hiểm trên.
Các nguyên nhân phổ biến gây ra viêm xoang hàm bao gồm:
– Viêm mũi dị ứng không được điều trị trong thời gian dài.
– Cấu trúc vách ngăn mũi có gờ hoặc bị vẹo, lệch.
– Mắc các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm khoang miệng…
– Gặp chấn thương do phẫu thuật hoặc tai nạn giao thông, tai nạn lao động…
– Tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh bên ngoài như khói bụi, vi khuẩn, virus… dẫn đến nhiễm trùng.
Viêm xoang hàm không phải là bệnh hiếm. Ngược lại, đây còn là một bệnh lý về tai mũi họng rất phổ biến và có thể xảy đến với bất cứ ai. Tuy nhiên, những người có một hoặc nhiều đặc điểm sau thì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
– Người mắc các bệnh răng miệng nhưng không chịu điều trị dứt điểm.
– Người đã từng đi nhổ răng hoặc thực hiện phẫu thuật khoang miệng. Tuy nhiên, trong quá trình phẫu thuật, nha sĩ có thể đã vô tình làm tổn thương xoang hàm hoặc để rơi dị vật vào xoang hàm.
– Người có tiền sử bị viêm mũi dị ứng, viêm xoang hàm hoặc viêm các vùng xoang mũi khác.
– Người bị tổn thương hoặc biến dạng cấu trúc xoang hàm do phẫu thuật.
Các biểu hiện của viêm xoang hàm còn phụ thuộc vào các giai đoạn của bệnh. Tuy nhiên, cũng giống như các bệnh viêm xoang mũi khác, viêm xoang hàm cũng có 4 biểu hiện thường gặp sau.
Đau là dấu hiệu phổ biến của bệnh do các triệu chứng sưng và viêm ở xoang hàm gây ra. Ban đầu, người bệnh sẽ có cảm giác đau nhức trong các hốc xoang hàm. Sau đó, cơn đau sẽ lan dần xuống má, hàm, cảm giác như đau răng. Bên cạnh đó, cơn đau còn lan lên hốc mắt và cả vùng thái dương, khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi.
Không chỉ là “thủ phạm” của những cơn đau ở hàm, đau hốc mắt và thái dương, viêm xoang hàm còn gây ra những cơn đau đầu dữ dội. Lý giải cho hiện tượng này là do trong khoang xoang hàm có một lượng lớn dịch nhầy tích tụ, tạo ra áp lực. Đặc biệt, người bệnh sẽ cảm thấy cơn đau trở nên trầm trọng hơn vào buổi sáng do áp lực từ lượng dịch được tích tụ sau một đêm. Bên cạnh đó, khi áp suất môi trường thay đổi (như khi máy bay cất cánh hoặc hạ cánh, xe di chuyển lên vùng núi cao…), người bệnh cũng sẽ cảm thấy cơn đau trở nên rất tồi tệ.
Khi lượng dịch nhầy trong xoang tích tụ quá nhiều sẽ dẫn đến nguy cơ chảy tràn vào đường mũi. Đó cũng chính là lúc mũi người bệnh bị tắc nghẹt, thậm chí gây mất khứu giác và vị giác tạm thời. Đồng thời, người bệnh có thể sẽ gặp phải khó khăn trong việc hô hấp bằng mũi.
Dịch nhầy trong xoang hàm khi bị viêm không chỉ chảy vào đường mũi mà còn có nguy cơ chảy xuống cổ họng và khiến cổ họng bị kích ứng. Trước hết, người bệnh có thể chỉ cảm thấy lờm lợm và ngứa họng. Tuy nhiên, trong vài tuần sau đó, nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như:
– Đau rát cổ họng
– Khàn giọng, mất tiếng
– Ho khan, ho dai dẳng (đặc biệt là vào buổi sáng sớm, sau khi ngủ dậy)
Nhiều người thường chủ quan với những triệu chứng này. Tuy nhiên, các triệu chứng này có thể khiến người bệnh khó ngủ. Lâu dần, bệnh sẽ khiến người bệnh mệt mỏi, suy nhược cơ thể.
Để giải quyết tình trạng này, người bệnh có thể kê gối cao hơn khi ngủ để đường mũi được thông thoáng, giảm nguy cơ tích tụ dịch nhầy.
Viêm xoang hàm có thể khiến người bệnh rất khó chịu, do vậy khi có triệu chứng, người bệnh nên đi thăm khám để được tư vấn điều trị. Bên cạnh đó, người bệnh có thể thực hiện thêm một số biện pháp hỗ trợ tại nhà, có thể giúp tình trạng bệnh dễ chịu hơn:
– Uống thật nhiều nước (các loại trà, nước ép rau củ quả, nước canh rau…) để dễ dàng đào thải các loại virus, vi khuẩn gây bệnh ra ngoài.
– Tăng cường hệ miễn dịch bằng cách bổ sung các thực phẩm có lợi như: tỏi, gừng, hành tây… và các loại rau quả giàu vitamin C như cam, chanh, ổi, bưởi, súp lơ xanh, cà chua…
– Dùng máy xông mũi, máy phun sương, chườm ấm hoặc ngâm bồn để tăng độ ẩm cho mũi, đồng thời làm giảm áp lực ở khoang xoang hàm.
– Kết hợp một số loại tinh dầu để loại bỏ dịch nhầy trong xoang như tinh dầu bạch đàn…
Có thể nói, những triệu chứng của bệnh viêm xoang hàm không quá nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt hằng ngày. Bên cạnh đó, khi các triệu chứng không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng không mong muốn. Do đó, chúng ta không nên chủ quan với bất kỳ triệu chứng nào của bệnh. Tuy nhiên, trên đây chỉ là những gọi ý mang tính chất tham khảo. Người bệnh vẫn nên tới gặp bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn hướng điều trị thích hợp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh