✴️ Bệnh viêm xoang mũi có nguy hiểm không và nguyên tắc điều trị
Bệnh viêm xoang mũi là tình trạng khá phổ biến hiện nay ở mọi lứa tuổi. Mọi người thường chủ quan đối với bệnh này dẫn tới việc điều trị khá chậm trễ. Vậy bệnh viêm xoang mũi có nguy hiểm không? Nguyên nhân và các nguyên tắc điều trị ra sao để ngừa biến chứng. Mời bạn theo dõi bài viết sau để hiểu rõ hơn về bệnh viêm xoang nhé.
1. Bệnh viêm xoang mũi là gì?
Xoang là bộ phận của cơ thể nằm ở hốc xương tại mặt và đầu. Các xoang này có vai trò làm nhẹ đầu đồng thời tạo giọng nói riêng ở mỗi người. Bên ngoài xoang được phủ một lớp niêm mạc tiếp nối với niêm mạc mũi. Nó có chức năng che chắn cho xoang tránh khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài. Hơn nữa không khí hít vào được làm ấm qua các niêm mạc này.
Viêm xoang là tình trạng lớp niêm mạc của xoang bị viêm, sưng phù dẫn đến làm tắc nghẽn các lỗ thông xoang. Đồng thời dịch nhầy bị ứ đọng, gây mủ trong hốc xoang. Đây là bệnh lý được chia thành nhiều thể lâm sàng như viêm xoang sàn, viêm xoang mũi, viêm xoang hàm, viêm xoang bướm…Mặt khác, người ta còn chia bệnh ra thành nhiều loại dựa vào thời gian diễn tiến của bệnh như:
– Viêm xoang cấp tính: Bệnh viêm xoang xuất hiện bất ngờ và diễn ra không quá 14 ngày.
– Viêm xoang bán cấp tính: Thời gian kéo dài của bệnh viêm xoang khoảng từ 1 đến 2 tháng.
– Viêm xoang mạn tính: Bệnh tiếp tục diễn ra dai dẳng và kéo dài hơn 2 tháng trở lên.
– Viêm xoang tái phát: Bệnh viêm xoang đã được điều trị khỏi nhưng bệnh tái phát trở lại sau khoảng 1 năm kể từ thời điểm điều trị trước đây.
Viêm xoang là tình trạng lớp niêm mạc của xoang bị viêm, sưng phù dẫn đến tắc nghẽn các lỗ thông xoang
2. Nguyên nhân phổ biến gây viêm xoang mũi
Viêm xoang là bệnh lý đường hô hấp phổ biến, đặc biệt là ở môi trường sinh hoạt như hiện nay càng dễ phát sinh bệnh. Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm xoang chủ yếu là các lý do sau đây:
– Do vi khuẩn, nấm mốc xâm nhập: Các tác nhân xâm nhập vào niêm mạc xoang như vi khuẩn, virus, nấm đều có thể gây nhiễm trùng các hốc xoang. Ban đầu, nó khu trú ở các hốc xoang sau đó di chuyển và lan sang các khu vực khác gây ra hiện tượng bội nhiễm kèm theo các biến chứng về sau.
– Do dị ứng với các tác nhân bên ngoài: Nếu cơ địa của bạn dễ dị ứng với các tác nhân bên ngoài như phấn hoa, khói bụi, lông động vật…thì càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng viêm xoang. Vì những đối tượng này dễ khiến phù nề niêm mạc mũi, từ đó càng gây tắc nghẽn các lỗ thông xoang.
– Do cấu trúc giải phẫu bất thường của mũi: Những cấu trúc bất thường ở mũi như vẹo vách ngăn, polyp mũi, khe hở vòm miệng…có thể do bẩm sinh hoặc các chấn thương trong sinh hoạt hằng ngày. Chúng đều gây hẹp đường thở, cản trở sự lưu thông của dịch nhầy, ứ đọng dịch nhầy, từ đó dẫn đến viêm xoang.
– Do hệ miễn dịch kém: Hệ miễn dịch chính là tấm chắn bảo vệ cơ thể tránh khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài. Nếu hệ miễn dịch suy yếu sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, virus tấn công làm suy yếu hệ hô hấp có thể dẫn tới viêm xoang.
– Do môi trường xung quanh ô nhiễm: Môi trường hiện nay ngày càng ô nhiễm thì tỉ lệ mắc bệnh viêm xoang càng tăng. Vì trong môi trường ô nhiễm có chứa nhiều khói bụi, hóa chất độc hại, nấm mốc, vi khuẩn, virus…Khi bạn sống trong môi trường như vậy sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập và tích tụ dần qua đường hô hấp, sau đó gây viêm xoang.
– Do thói quen không tốt hằng ngày: Các thói quen vệ sinh hằng ngày kém, không rửa tay trước khi ăn, lười tắm rửa cũng góp phần giúp vi khuẩn phát triển và tấn công vào hệ hô hấp gây viêm xoang. Ngoài ra, thói quen hút thuốc lá khiến hệ thống xoang mũi dễ bị kích ứng và tổn thương, lâu dần dẫn đến viêm xoang.
– Do ảnh hưởng từ một số bệnh lý khác: Một số bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, hen suyễn, viêm mũi dị ứng, nhiễm HIV/AIDS…và một số bệnh liên quan đến hệ miễn dịch đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm xoang.
Tổng hợp một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm xoang
3. Dấu hiệu của bệnh viêm xoang mũi
Bệnh viêm xoang thường có các triệu chứng rất dễ nhầm lẫn sang các bệnh lý hô hấp khác. Sau đây là một số dấu hiệu thường gặp của bệnh viêm xoang:
– Đau nhức vùng xoang: Đây là dấu hiệu đặc trưng của người bị viêm xoang. Những cơn đau nhức thường xuất hiện ở những vùng xoang. Tùy vào các loại xoang nằm ở vị trí nào thì sẽ đau ở vùng đó như viêm xoang hàm có thể đau ở má, viêm xoang trán có thể đau ở giữa lông mày, viêm xoang bướm có thể đau ở đầu và sau gáy. Các cơn đau nhức thường xuất hiện nhiều vào buổi sáng, có cảm giác nặng nề ở vùng má hai bên trán do chịu áp lực của tình trạng sưng trong xoang.
– Nghẹt mũi, khó thở: Khi bị viêm xoang sẽ gây phù nề vùng xoang mũi làm nghẹt mũi. Do đó, bệnh nhân sẽ cảm thấy khó thở và khứu giác kém nhạy.
– Chảy dịch mũi: Ngoài dấu hiệu nghẹt mũi thì viêm xoang còn làm tiết nhiều dịch nhầy. Các dịch này có thể chuyển từ loãng, trong suốt sang đặc, vàng tùy vào tình trạng nhiễm trùng của xoang. Khi dịch chảy có thể vào mũi nếu là viêm xoang trước hoặc xuống cổ họng nếu là viêm xoang sau.
– Họng bị kích ứng: Trong trường hợp dịch chảy xuống cổ họng thì sẽ khiến họng bị viêm , nhiễm trùng do trong dịch chứa nhiều vi khuẩn, virus gây bệnh. Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau rát cổ họng, ngứa khó chịu trong họng, đặc biệt là khi mới ngủ dậy.
– Sốt cao, cơ thể mệt mỏi: Ngoài các triệu chứng kể trên thì còn có các dấu hiệu toàn thân khi bị viêm xoang như sốt cao, cơ thể mệt mỏi, chóng mặt, ăn ngủ không ngon…
4. Bệnh viêm xoang mũi có nguy hiểm không?
4.1. Bệnh viêm xoang mũi có nguy hiểm không khi dễ xảy ra biến chứng?
Bệnh viêm xoang nếu tích cực chủ động điều trị có thể kiểm soát tình hình bệnh và ngừa các biến chứng xảy ra. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân chủ quan không điều trị tích cực sẽ dễ xảy ra các biến chứng nguy hiểm sau đây:
– Biến chứng viêm xoang ở hệ hô hấp: Khi bị viêm xoang thì hệ hô hấp sẽ là cơ quan chịu nhiều ảnh hưởng nhất. Nó sẽ dễ ứ đọng dịch nhầy lan xuống đường mũi họng gây ra viêm tắc mũi, viêm họng, viêm phế quản mạn tính. Đặc biệt, đối với người bị viêm xoang kèm hen suyễn càng khiến cho bệnh nhân khó khăn trong việc hít thở, bệnh diễn biến ngày càng trầm trọng hơn.
– Biến chứng viêm xoang ở mắt: Các ổ xoang nằm liền kề với ổ mắt chỉ ngăn cách bằng lớp xương mỏng. Do đó, khi bị viêm xoang các vi khuẩn dễ theo mạch máu xâm nhập từ xoang lan đến hốc mắt. Điều này dẫn đến các biến chứng như viêm ổ mắt, viêm dây thần kinh thị giác, áp xe mi mắt…Nếu tình trạng này không được can thiệp sớm dễ xảy ra nguy cơ giảm thị lực, thậm chí mù lòa.
– Biến chứng viêm xoang ở tai: Các vị trí của xoang mũi thông với tai nên khi bị viêm xoang các dịch có thể ứ đọng và lan đến tai. Thường gặp nhất là biến chứng viêm tai giữa, đặc biệt là trẻ em. Trong trường hợp này nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nguy cơ bị điếc.
– Biến chứng viêm xoang ở mạch máu: Mạch máu rất dễ bị tác động khi viêm xoang. Các tình trạng viêm tắc mạch máu có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan gây ra những biến chứng nguy hiểm ở các cơ quan đó.
– Biến chứng viêm xoang ở não: Trong trường hợp viêm xoang bị nhiễm trùng do vi khuẩn dễ tác động đến não. Vi khuẩn di chuyển và xâm nhập đến não gây ra hàng loạt các biến chứng như: viêm màng não, áp xe não, nhiễm trùng não… Lúc này cần phải đưa người bệnh đi điều trị lập tức vì có nguy cơ bệnh nhân co giật, đột quỵ, thậm chí gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
– Biến chứng viêm xoang ở xương: Khi viêm xoang tái đi tái lại nhiều lần dễ xảy ra biến chứng ở xương. Các vi khuẩn sẽ theo đường mạch máu lan vào sâu tận xương dẫn đến viêm tủy xương. Khi đã bị viêm tủy xương thường sẽ tiêm tĩnh mạch trong thời gian dài.
Bệnh viêm xoang mũi có nguy hiểm không khi dễ xảy ra nhiều biến chứng
4.2.Bệnh viêm xoang mũi có nguy hiểm không khi dễ tái phát và khó điều trị?
Sau đây là một số nguyên nhân dẫn đến việc viêm xoang là bệnh hay dễ tái phát và khó điều trị hiện nay:
– Nhiều người không biết mình bị viêm xoang vì các triệu chứng của bệnh rất dễ nhầm lẫn sang bệnh khác như viêm mũi dị ứng. Chính vì vậy rất dễ dẫn đến việc người bệnh chủ quan trong việc điều trị.
– Chuẩn đoán nhầm sang bệnh khác: Khi người bệnh bị viêm xoang ở sàng sau, xoang bướm thường dẫn đến đau đầu, mất ngủ, trí nhớ suy giảm. Chính vì vậy, lúc đầu bác sĩ có thể chuẩn đoán nhầm sang suy nhược thần kin, rối loan tiền đình…khiến việc điều trị không đúng cách.
– Phương pháp nội soi khó phát hiện bệnh viêm xoang: Các xoang sàng sau, xoang bướm nằm sâu trong hốc nên đôi khi việc nội soi khó phát hiện được viêm xoang.
– Thuốc khó tác dụng: Các xoang thường được bao bởi lớp sụn không có mạch máu. Do đó, thuốc khó thấm vào bên trong xoang để có tác dụng trị bệnh.
– Đối với người có cơ địa dị ứng hoặc thể trạng kém thường dễ tái phát mặc dù đã điều trị hết bệnh.
– Điều trị không triệt để: Viêm xoang mãn tính cần sự kiên nhẫn và điều trị lâu dài. Vì vậy, bệnh nhân với tâm lý nôn nóng điều trị giữa chừng đã ngưng thuốc dẫn đến việc bị kháng thuốc mà bệnh vẫn không hết.
5. Các nguyên tắc điều trị viêm xoang mũi để ngừa biến chứng
– Trước khi điều trị cần phải hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, từ đó kiểm soát và giải quyết triệt để các căn nguyên để điều trị viêm xoang tốt hơn. Ví dụ, khi có các cấu trúc bất thường ở mũi, bạn nên làm phẫu thuật càng sớm càng tốt sẽ cải thiện được tình trạng viêm xoang của mình.
– Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể để đủ sức chống chọi với tình trạng viêm nhiễm xuất hiện trở lại.
– Các thuốc phải lưu dẫn tốt và thấm vào được tới xoang. Đồng thời dược lực phải đủ mạnh để tiêu diệt vi khuẩn, nấm.
– Các hốc xoang cần được dẫn lưu khí tốt, ngừa tình trạng tắc nghẽn, ứ đọng.
Các thuốc điều trị bệnh viêm xoang phải lưu dẫn tốt và thấm vào được tới xoang
Khi có các dấu hiệu bị viêm xoang, bệnh nhân tốt nhất cần đến bác sĩ để thăm khám và điều trị đúng cách, kịp thời tránh các biến chứng từ viêm xoang. Ngoài ra, bạn cũng cần xây dựng một lối sống lành mạnh, môi trường trong lành và vệ sinh cơ thể sạch sẽ để phòng ngừa bệnh viêm xoang hiệu quả.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
