VA là một tổ chức lympho nằm ở vòm mũi họng gần cửa mũi sau thuộc vòng bạch huyết . Vòng bạch huyết này gồm có 6 amidan tạo thành, trong đó có amidan vòm họng gọi là VA. Tỷ lệ viêm VA chiếm khoảng 30% các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp trên ở trẻ nhỏ. Bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây nhiều biến chứng đáng tiếc nếu không được điều trị kịp thời.
Triệu chứng của viêm VA
Viêm VA có 2 dạng là viêm VA cấp tính và mạn tính:
Viêm VA cấp tính thường có biểu hiện: rẻ bị sốt 38-39 độ C, chảy mũi, ngẹt mũi, biếng ăn, quấy khóc, hơi thở hôi.
Viêm VA mạn tính: trẻ thường bị chảy mũi và nghẹt mũi kéo dài, thậm chí đôi khi nghẹt mũi hoàn toàn và phải thở bằng miệng.
Gương mặt thay đổi: Miệng luôn há, trán dô, mũi tẹt, răng vẩu, cằm lẹm…
Các biến chứng của viêm VA
Viêm tai giữa: Đây là một trong những nhóm biến chứng cơ bản thường gặp của viêm VA. Một số biến chứng thường thấy về tai đó là viêm xương chũm cấp, viêm tai giữa cấp, viêm tai thanh dịch do quá trình viêm lan vào tai thông qua lỗ vòi tai.
Biến chứng của viêm VA còn có thể bắt gặp ở mũi, phổi, phế quản và hệ tiêu hoá của bệnh nhân. Đó là chứng viêm mũi mủ hoặc viêm xoang ở trẻ em, áp xe thành sau họng, co thắt thanh quản gây khó khăn khi thở thanh quản, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản phổi, viêm cầu thận cấp hay rối loạn tiêu hoá.
Viêm VA thường tiến triển âm thầm, không có biểu hiện rõ rệt bên ngoài. Trẻ nhỏ khi mắc bệnh này thường rất khó phát hiện. Biểu hiện cụ thể chỉ là trẻ có khả năng nghe kém hơn bình thường, trẻ không đau tai. Vì thế bệnh có thể bị nhiều phụ huynh bỏ qua do nghĩ không ảnh hưởng gì xấu đến sức khỏe của trẻ. Nhưng ngược lại, điều này có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ, học tập của trẻ do nghe kém. Nếu để lâu bệnh ngày sẽ dần dần chuyển thành viêm tai, thủng màng nhĩ, ảnh hưởng rất xấu đến khả năng nghe của trẻ.
Ngoài ra, trẻ bị mắc viêm VA thường không phát triển bình thường do rối loạn phát triển khối xương mặt và lồng ngực. Biểu hiện thường là: mặt dài, hàm trên vẩu, răng hàm trên mọc lởm chởm, hàm dưới hẹp, luôn hở miệng, xương ức dô ra trước, xương sườn lép, ngực không nở.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh