Bệnh viêm tai giữa thanh dịch (hay còn gọi là viêm tai giữa tiết dịch) ở trẻ nhỏ là một bệnh “thầm lặng” có diễn tiến âm thầm, thường chỉ được phát hiện khi bé bị nhiễm trùng đường hô hấp trên gây chảy nước mũi, nghẹt mũi. Bệnh thường không có triệu chứng cụ thể nên ba mẹ thường khó nhận biết và hay chủ quan. Việc điều trị viêm tai giữa thanh dịch ở trẻ nhỏ không khó, nhưng ba mẹ cần phát hiện sớm để tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
Viêm tai giữa thanh dịch là gì?
Viêm tai giữa thanh dịch là tình trạng xuất hiện dịch nhầy vô khuẩn trong hòm tai nhưng không có triệu chứng rõ ràng
Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 3 tuổi, đặc biệt là trẻ từ 1-3 tuổi. Nhưng cũng có thể xảy ra ở trẻ lớn hơn, tuy nhiên tỷ lệ thường ít hơn.
Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng cách, dịch có thể tích tụ lâu ngày mà không thoát ra được gây tình trạng suy giảm thính lực tạm thời. Triệu chứng của viêm tai giữa thanh dịch thường diễn biến “âm thầm” và không biểu hiện cấp tính nên thường bị các bậc phụ huynh chủ quan và dễ bỏ qua.
Nguyên nhân gây viêm tai giữa thanh dịch ở trẻ em
Sự rối loạn của ống eustachian tại vòi nhĩ là nguyên nhân chủ yếu gây viêm tai giữa ứ dịch (ảnh minh họa)
Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm tai giữa thanh dịch ở trẻ em, dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp như sau:
Rối loạn chức năng vòi Eustache, gây tắc vòi nhĩ cơ năng (đây là nguyên nhân gây bệnh chủ yếu) thường do các tác nhân như:
Cảm lạnh dẫn đến nghẹt mũi, họng và ống eustachian.
Viêm VA mạn tính quá phát hoặc cấp tính.
U nang bẩm sinh hay u xơ vùng vòm mũi họng… chèn ép làm tắc vòi nhĩ cơ học.
Nhiễm trùng đường hô hấp trên gây viêm nhiễm, phù nề niêm mạc.
Dị ứng và rối loạn chức năng lông chuyển, bất thường nguyên phát hoặc thứ phát niêm mạc đường hô hấp.
Ống eustachian chưa phát triển đầy đủ, thường ở trẻ nhỏ.
Trẻ nào cũng có thể bị viêm tai giữa thanh dịch nhưng bệnh thường có nguy cơ cao hơn ở những trẻ:
Bị nhiễm lạnh hoặc dị ứng.
Trẻ tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá.
Trẻ có tiền sử các bệnh về tai.
Hở hàm ếch hoặc bị dị dạng cấu trúc xương mặt.
Điều trị viêm tai giữa thanh dịch ở trẻ như thế nào?
Viêm tai thanh dịch kéo dài nếu không được điều trị, màng nhĩ co lõm, dính tạo thành túi co kéo, tình trạng nghe kém ngày càng tăng. Túi co kéo của màng nhĩ là điều kiện gây nên viêm tai giữa nguy hiểm…
Về phương pháp điều trị viêm tai thanh dịch tùy thuộc vào mức độ tiến triển của bệnh, triệu chứng bệnh lý cụ thể và khả năng đáp ứng thuốc của bệnh nhi. Vì vậy, nếu trẻ bị viêm tai thanh dịch cần đưa bé đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Thông thường, việc điều trị viêm tai giữa thanh dịch chủ yếu là nội khoa, có khi phải kết hợp điều trị nội khoa với ngoại khoa. Mục đích của điều trị là tạo lại sự hoạt động bình thường của vòi nhĩ, giảm dần tình trạng tiết dịch của niêm mạc hòm tai.
Điều trị nội khoa
Cần dùng kháng sinh chống nhiễm khuẩn mũi họng corticoid kháng histamin và thuốc tan, loãng dịch nhầy. Trong quá trình điều trị viên tai giữa thanh dịch cho trẻ bằng thuốc kháng sinh, trẻ cần tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng giờ giấc uống thuốc, tuyệt đối không điều chỉnh thuốc, ngưng thuốc khi thấy triệu chứng thuyên giảm hoặc dùng thuốc của lần khám trước, dùng đơn thuốc của người bệnh khác,….
Điều trị ngoại khoa
Chích rạch màng nhĩ khi hòm tai ứ dịch, màng nhĩ căng phồng hoặc đặt ống thông khí hòm nhĩ khi màng nhĩ lõm, dính.
Việc điều trị viêm tai giữa thanh dịch dù nội khoa hay ngoại khoa, người bệnh cần lựa chọn được bác sĩ chuyên khoa giỏi, địa chỉ khám và điều trị tai mũi họng uy tín để được chẩn đoán chính xác và chữa trị nhanh chóng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
