Trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về tai mũi họng, một trong các phương pháp được sử dụng phổ biến chính là nội soi tai mũi họng. Vậy phương pháp này có những ưu điểm đặc biệt gì và thực hiện như thế nào?
Nội soi tai mũi họng hiểu đơn giản là quan sát từ bên trong cấu trúc vùng tai, mũi, họng. Kỹ thuật này sử dụng một ống nội soi chuyên dụng (thường là ống optic có đầu vát) được gắn thiết bị camera và đèn soi siêu nhỏ giúp quan sát từng ngóc ngách nhỏ trong các hốc tai mũi họng. Hình ảnh thu được từ đầu camera sẽ được phóng to trên màn hình hiển thị giúp các bác sĩ quan sát chi tiết những tổn thương và các bất thường trong vùng niêm mạch, mô, phục vụ việc chẩn đoán được chính xác.
Ở nước ta, phương pháp nội soi được ứng dụng từ năm 2000. Sau 20 phát triển của y học, hiện nay kỹ thuật nội soi nói chung và các kỹ thuật nội soi vùng tai mũi họng nói riêng đạt được bước tiến đáng kể về công nghệ. Từ việc thăm khám “mù” hoặc chỉ có thể quan sát bằng đèn, cây đè lưỡi…thì nay việc quan sát được chi tiết từng ngóc ngách trong giải phẫu tai mũi họng giúp việc thăm khám và điều trị bệnh lý tai mũi họng được nâng tầm cao mới:
– Giúp phát hiện chính xác các dị vật xuất hiện vùng tai mũi họng.
– Phát hiện các vùng niêm mạc, mô tai mũi họng bị tổn thương trong chẩn đoán bệnh lý tai mũi họng.
– Phát hiện cấu trúc bất thường của tai, mũi họng.
– Hỗ trợ trong phát hiện và điều trị ung thư tai mũi họng.
Trong chẩn đoán và điều trị, nội soi được chỉ định thực hiện khi các bác sĩ cần quan sát rõ hơn và kỹ hơn về cấu trúc bên trong. Hầu hết trong các trường hợp dưới đây, bệnh nhân đều được thực hiện nội soi.
– Tai có cảm giác ù ù, tai có những âm thanh lạ như ve kêu trong tai, tiếng gió
– Đau tai
– Mất thính lực đột ngột
– Bệnh nhân không thể thở được bằng mũi mà phải thở bằng miệng.
– Mũi chảy nước mũi quá nhiều hoặc chảy mủ trắng đục, vàng hoặc vàng xanh
– Chảy máu xoang mũi
– Phát hiện viêm xoang thông qua phim chụp X Quang, chụp CT cắt lớp,….và muốn quan sát tình trạng viêm xoang ở các hốc xoang.
– Đau rát vùng cổ họng, ngứa họng kéo dài
– Khô miệng, hơi thở có mùi, đau rát khi ăn nuốt.
– Cảm giác vướng và nghẹn vùng cổ họng
– Bị hụt hơi hoặc khàn tiếng kéo dài, đã điều trị nhưng không hiệu quả. Ngoài ra, trong trường hợp bị mắc dị vật tai mũi họng, đặc biệt ở trẻ hoặc gặp phải tình trạng sụt cân không rõ nguyên nhân.
Hiện nay, có hai hệ thống nội soi phổ biến là nội soi ống cứng và nội soi ống mềm. Chức năng của hai dạng ống nội soi hoàn toàn như nhau. Tuy nhiên nội soi tai mũi họng ống cứng chỉ phù hợp với quan sát các cấu trúc niêm mạc bên ngoài như họng, ngoài mũi và tai.Trong khi đó nội soi ống mềm phát huy lợi thế hơn bởi cấu tạo mềm, dễ dàng luồn sâu vào các đoạn khúc, ngách của tai mũi họng.
Tại bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, hệ thống nội soi ống mềm là hệ thống nội soi hiện đại bậc nhất trên thế giới Karl Storz phát huy hiệu quả tối đa trong chẩn đoán và điều trị bệnh về tai mũi họng.
– Hệ thống camera, dẫn truyền hình ảnh siêu tốt giúp quan sát từng chi tiết đường nét nhỏ trên màn ảnh hiển thị.
– Thay vì kết cấu kim loại cứng ở vỏ ống nội soi, nội soi ống mềm có cấu trúc thành ống bằng nhựa dẻo, hợp chất cao su can toàn mang lại cảm giác êm ái khi di chuyển trong khu vực nội soi. Khi đi qua các vùng mô tổn thương, ống mềm nội soi giảm thiểu tối đa cọ sát, từ đó hạn chế tối đa việc gây tổn thương hoặc tạo ra các phản ứng kích thích cho các mô. Chính vì vậy và với nội soi ống mềm sau khi hết thúc cũng ít gây đau đớn hơn cho bệnh nhân.
– Với thiết bị nội soi ống mềm Karl Storz, kết cấu đầu ống nội soi thông minh có thể cử động 130 độ giúp góc quan sát rộng, đa chiều, dễ dàng gập ống tại các vùng gấp khúc như các vách, hốc xoang của mũi hay các đoạn khua vùng họng. Từ đó cho kết quả hình ảnh phổ rộng, quan sát chính xác và chi tiết hơn.
– Ở hệ thống nội soi Karl Storz sử dụng bước sóng dải tần NBI bước sóng từ 415 tới 540 giúp phát hiện sớm những tổn thương niêm mạc, mô. Với ưu điểm nổi trội này, nội soi ống mềm còn cho phép phát hiện sớm nhưng u nhú từ rất sớm, tầm soát khả năng mắc ung thư tai mũi họng.
Nội soi được sử dụng phổ biến trong y khoa, đặc biệt là các nội soi ống mềm. Thời gian nội soi thường không quá kéo dài, dao động từ 5 – 10 phút và gần như không có biến chứng hoặc tai biến khi thực hiện. Nhất là với nội soi ống mềm còn hạn chế tối đa nguy cơ chảy máu và giúp bệnh nhân không thấy đau khi thực hiện.
Tuy nhiên, để kết quả nội soi đạt hiệu quả chính xác và cao nhất, cần lựa chọn địa chỉ thực hiện nội soi chất lượng. Cách tốt nhất là khi có biểu hiện bất thường về tai mũi họng, hãy đến trực tiếp chuyên khoa tai mũi họng để thăm khám và lắng nghe chỉ định của bác sĩ. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định việc nội soi để kiểm tra sâu hơn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh