1. Thế nào là viêm amidan mủ?
Amidan là hai khối màu hồng có kích thước bằng đầu ngón tay cái, nằm giữa đường hô hấp và đường ăn uống của con người, do đó nó thường xuyên tiếp xúc với các loại bụi bẩn và thức ăn. Cấu trúc của amidan gồm có nhiều hốc khiến cho bụi bẩn và thức ăn dễ bị bám vào, đọng lại. Nếu không được vệ sinh sạch sẽ thì lâu ngày amidan sẽ bị viêm nhiễm và hình thành các khối mủ. Các kén mủ trong hốc amidan thường sẽ bị vón lại thành từng cục giống như bã đậu và có màu xanh lấm tấm.
Đây là một trong những thể viêm amidan mạn tính phổ biến nhất hiện nay. Bệnh có thể xảy ra với mọi độ tuổi, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời thì bệnh nhân có thể gặp nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.
Rất nhiều người cũng thắc mắc rằng không biết căn bệnh này có lây không. Thực tế, tuy đây là dạng bệnh đường hô hấp do vi khuẩn hoặc virus gây nên nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy viêm amidan hoặc viêm amidan hốc mủ sẽ không có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác.
2. Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết bệnh viêm amidan hốc mủ
2.1. Nguyên nhân gây nên bệnh viêm amidan mủ
Một số nguyên nhân thường gặp khi mắc viêm amidan mủ gồm:
– Bị vi khuẩn xâm nhập vào đường hô hấp: Amidan nằm ngay vị trí giao thoa giữa đường ăn và đường thở của con người, nơi tiếp xúc với rất nhiều bụi bẩn, thức ăn do đó amidan rất dễ bị tấn công bởi các loại vi khuẩn gây hại.
– Bệnh nhân không điều trị viêm amidan cấp tính một cách triệt để: Cấu trúc của amidan gồm nhiều hốc, ngăn nên đây được xem là nơi ẩn nấp của nhiều loại vi khuẩn tấn công đường hô hấp và gây tình trạng viêm. Nếu để tình trạng viêm amidan kéo dài, không được chữa trị dứt điểm thì người bệnh có thể mắc bệnh viêm amidan hốc mủ.
– Do yếu tố môi trường tác động: Thời tiết thất thường, môi trường ô nhiễm, sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ và độ ẩm là điều kiện thuận lợi cho các loại virus, vi khuẩn tấn công người có sức đề kháng yếu. Bệnh nhân viêm amidan thông thường cũng có thể bị tiến triển thành viêm amidan hốc mủ.
– Lối sống không lành mạnh: Những người có lối sống thiếu lành mạnh như thường xuyên hút thuốc lá, thức khuya; ăn uống không khoa học, thói quen ăn nhiều đồ cay nóng, uống rượu bia và các chất kích thích,… hoặc vệ sinh răng miệng không sạch chính là điều kiện khiến vi khuẩn tấn công vào răng miệng và tổ chức amidan của bạn. Về lâu dài, nếu vi khuẩn phát triển mạnh sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm amidan hốc mủ.
2.2. Các dấu hiệu giúp nhận biết của bệnh viêm amidan mủ
Dấu hiệu của căn bệnh này sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân và cơ địa của từng người. Vì vậy, mỗi người sẽ có triệu chứng khác nhau, có thể kể đến như:
– Cổ họng bị đau rát: Việc vi khuẩn trú ẩn trong cổ họng sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy bị ngứa ngáy, vướng víu. Để giảm bớt sự khó chịu, nhiều người bệnh thường khạc nhổ, tuy nhiên, nếu càng khạc nhổ thì tổ chức amidan của họ sẽ càng tổn thương và gây cảm giác đau hơn.
– Bị biến đổi giọng nói: Người bệnh đột nhiên bị khàn tiếng hoặc mất tiếng cũng là một trong những dấu hiệu thường gặp của viêm amidan hốc mủ.
– Bị ho khan hoặc ho có đờm: Tình trạng đờm vướng trong cổ họng, cùng với các cặn bã tích tụ khiến người bệnh cảm giác ngứa ở vùng cổ, ho và khạc nhổ liên tục, đôi khi họ có thể khạc ra các hạt nhỏ lấm tấm có màu trắng hoặc xanh và có mùi hôi khó chịu
– Xuất hiện ổ mủ quanh amidan: Trong hốc amidan của bệnh nhân lúc này sẽ có mủ màu trắng hoặc xanh lấm tấm nằm ở vùng khoang miệng. Amidan cũng sẽ xuất hiện tình trạng bị đỏ, phình to và có dịch màu trắng ở trên bề mặt.
– Hơi thở có mùi hôi khó chịu: Quá trình va chạm khiến cho các hạt mủ trên lưỡi và vòm họng của người bệnh bị cọ xát và bong ra lẫn vào trong miệng dẫn đến tình trạng có mùi hôi.
Ngoài ra, việc amidan bị sưng to sẽ khiến người bệnh mệt mỏi, khó khăn trong khi nhai và nuốt thức ăn. Bệnh nhân cũng có thể bị sốt, thậm chí sốt cao tới 40 độ C cùng các biểu hiện tương tự những bệnh liên quan đến đường hô hấp khác.
3. Bệnh viêm amidan hốc mủ có gây nguy hiểm không?
Nhiều người thường chủ quan và không chữa trị triệt để khiến tình trạng viêm amidan hốc mủ gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
– Biến chứng tại chỗ: Khi bị viêm, amidan bị sưng to sẽ khiến người bệnh gặp khó khăn lúc nuốt, kể cả khi họ nuốt nước bọt. Sau khoảng 5 – 7 ngày tiếp theo, tình trạng viêm nhiễm bị lan rộng và bắt đầu xuất hiện các ổ mủ. Lúc này bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, đau họng và giọng nói thay đổi, bị khàn tiếng hoặc mất giọng.
– Biến chứng ở các vùng xung quanh: Tình trạng viêm nhiễm tại amidan có thể lan rộng sang tới các cơ quan lân cận trong cơ thể như tai, mũi, họng,… từ đó gây ảnh hưởng lớn đến cơ quan hô hấp, dẫn tới bạn có thể mắc các bệnh lý liên quan như viêm họng, viêm tai giữa, viêm thanh khí quản, viêm xoang…
– Biến chứng ở toàn thân: Một số trường hợp nếu bệnh tiến triển nặng, người bệnh viêm amidan hốc mủ có thể sẽ bị phù mặt và tay chân; nghiêm trọng hơn, họ sẽ gặp những biến chứng như bị viêm cầu thận, viêm khớp, nhiễm khuẩn máu, suy tim,… Trường hợp amidan bị sưng quá to có thể gây chèn ép hệ hô hấp, gây áp lực cho phổi khiến người bệnh khó thở hoặc bị ngưng thở tạm thời.
Viêm amidan mủ là căn bệnh nguy hiểm nếu không được chữa trị sớm và đúng cách, do đó người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín, có máy móc hiện đại để được chẩn đoán chính xác bệnh và có phương pháp xử trí sớm, tránh những hậu quả đáng tiếc.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh