Phân biệt viêm kết mạc với các tình trạng mắt có triệu chứng tương tự

1. Viêm kết mạc – tổng quan lâm sàng

Viêm kết mạc (thường gọi là “đau mắt đỏ”) là tình trạng viêm lớp kết mạc – lớp màng trong suốt bao phủ mặt trong của mi mắt và phần tròng trắng của mắt. Nguyên nhân có thể do nhiễm khuẩn, virus hoặc phản ứng dị ứng.

Triệu chứng lâm sàng thường gặp:

• Mắt đỏ

• Cảm giác cộm, xốn mắt như có dị vật

• Ngứa, rát hoặc nóng mắt

• Mí mắt sưng

• Tăng tiết dịch, chảy nước mắt

• Nhạy cảm với ánh sáng

• Nhìn mờ mức độ nhẹ

• Đau nhẹ

Tuy nhiên, nhiều tình trạng mắt khác cũng có thể biểu hiện tương tự và cần được phân biệt để tránh chẩn đoán nhầm.

2. Các bệnh lý mắt có triệu chứng tương tự viêm kết mạc

2.1. Lẹo mắt (Hordeolum)

Là nhiễm trùng cấp tính tuyến bờ mi, biểu hiện bằng sưng nóng, đỏ đau tại bờ mi, thường kèm theo cục sưng giống mụn nhọt. Không đặc trưng tiết dịch kết mạc.

2.2. Viêm bờ mi (Blepharitis)

Viêm mạn tính bờ mi, biểu hiện bằng đỏ, ngứa mí mắt, rụng lông mi, có vảy bám quanh chân lông mi. Thường kèm khô mắt và không gây đỏ kết mạc lan tỏa như viêm kết mạc.

2.3. Viêm giác mạc (Keratitis)

Viêm lớp giác mạc, có thể do nhiễm trùng hoặc chấn thương. Triệu chứng gồm đỏ mắt, đau nhiều, nhìn mờ và nhạy cảm ánh sáng. Nặng hơn viêm kết mạc và có nguy cơ mất thị lực nếu không điều trị kịp thời.

2.4. Viêm màng bồ đào (Uveitis)

Là tình trạng viêm các lớp màng bồ đào (mống mắt, thể mi, màng mạch). Thường gây đỏ sâu trong mắt, đau, nhạy sáng dữ dội, nhìn mờ và xuất hiện hiện tượng “ruồi bay”. Có thể liên quan đến bệnh tự miễn hoặc nhiễm trùng.

2.5. Bệnh tăng nhãn áp cấp (Acute angle-closure glaucoma)

Đây là cấp cứu nhãn khoa, biểu hiện bằng đau dữ dội, đỏ mắt, nhức đầu, buồn nôn, nhìn mờ. Không giống viêm kết mạc vì không tiết dịch, thường kèm giãn đồng tử và mất thị lực nhanh.

2.6. Dị ứng mắt (Allergic conjunctivitis)

Gây đỏ mắt, ngứa nhiều, chảy nước mắt, có thể kèm sổ mũi, hắt hơi. Không kèm tiết dịch mủ hoặc đau như viêm kết mạc nhiễm khuẩn.

2.7. Khô mắt (Dry eye syndrome)

Gây cảm giác cộm, nóng rát, mỏi mắt. Triệu chứng dai dẳng, không cấp tính như viêm kết mạc. Bệnh thường mạn tính, liên quan tuổi tác, bệnh lý nền hoặc dùng thuốc kéo dài.

2.8. Trầy xước giác mạc

Thường do chấn thương, dị vật. Đau nhói, đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều và nhạy cảm ánh sáng. Cần loại trừ viêm nhiễm thứ phát.

2.9. Viêm màng cứng và thượng củng mạc

Viêm màng cứng gây đỏ mắt sâu, đau lan vùng thái dương hoặc hàm. Viêm thượng củng mạc nhẹ hơn, ít đau, đỏ khu trú. Không có tiết dịch mủ như viêm kết mạc.

2.10. Chắp (Chalazion)

Là u nang tuyến bờ mi do tắc tuyến Meibomian. Gây sưng mí, không đau, tiến triển chậm hơn lẹo. Không đỏ mắt lan tỏa như viêm kết mạc.

2.11. Viêm củng mạc (Scleritis)

Viêm mạch máu ở lớp củng mạc, gây đau sâu, đỏ mắt một bên, có thể lan mặt và đầu. Thường liên quan bệnh lý hệ thống (ví dụ lupus, viêm khớp dạng thấp).

3. Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Người bệnh nên được khám chuyên khoa mắt khi có một trong các dấu hiệu sau:

• Triệu chứng không cải thiện sau vài ngày điều trị.

• Có tiền sử chấn thương mắt.

• Đau dữ dội, nhạy sáng hoặc nhìn mờ nặng.

• Tiền sử bệnh tự miễn, ung thư hoặc đang điều trị miễn dịch.

• Tiết dịch mủ nhiều, sưng nề, có biểu hiện toàn thân như sốt.

4. Kết luận

Viêm kết mạc là bệnh lý thường gặp, tuy nhiên dễ bị nhầm lẫn với nhiều bệnh lý mắt khác có biểu hiện tương tự. Việc đánh giá toàn diện các triệu chứng, tiến triển và yếu tố nguy cơ là cần thiết để chẩn đoán chính xác. Người bệnh cần được khám bởi bác sĩ chuyên khoa mắt để xác định nguyên nhân cụ thể và có hướng điều trị phù hợp, tránh biến chứng ảnh hưởng đến thị lực.