Tiên lượng là gì?
Tiên lượng (Hy Lạp: πρόγρόγ "tiên đoán, biết trước") là một thuật ngữ y tế để dự đoán khả năng phát triển của bệnh, kể cả dấu hiệu và triệu chứng sẽ cải thiện hoặc xấu đi (và nhanh như thế nào) hoặc duy trì ổn định theo thời gian; kỳ vọng về chất lượng cuộc sống, như khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày; khả năng biến chứng và các vấn đề sức khỏe liên quan; và khả năng sống sót (bao gồm cả tuổi thọ).
Tiên lượng được thực hiện vào cơ sở của quá trình bình thường của bệnh được chẩn đoán, tình trạng thể chất và tinh thần của từng cá nhân, các phương pháp điều trị có sẵn và các yếu tố bổ sung. Tiên lượng đầy đủ bao gồm thời gian dự kiến, chức năng và mô tả về khóa học của bệnh, chẳng hạn như suy giảm tiến triển, khủng hoảng không liên tục hoặc khủng hoảng đột ngột, không thể đoán trước.
Do việc điều trị ung thư rất khó khăn, nhất là khi bước vào ở giai đoạn giữa và cuối, việc chữa khỏi hoàn toàn lại càng khó hơn. Đặc biệt, 4 loại ung thư kể dưới đây được các bác sĩ mô tả là những căn bệnh ung thư có tiên lượng xấu
1. UNG THƯ TUYẾN TỤY
Nói đến một trong những căn bệnh ung thư nào khó chữa nhất thì phải kể đến ung thư tuyến tụy. Nó được mệnh danh là “vua của các bệnh ung thư”. Điều này cho thấy tác hại của bệnh ung thư tuyến tụy như thế nào. Trước hết, mặc dù tỷ lệ mắc bệnh này thấp hơn ung thư đường tiêu hóa, ung thư phổi,… Nhưng trong số tất cả các khối u ác tính thể rắn, tỷ lệ mắc và tử vong đều gần 1:1. Điều này cũng cho thấy việc điều trị gặp nhiều khó khăn.
Thứ hai , ung thư tuyến tụy có độ ác tính cao, không nhạy cảm với xạ trị và hóa trị. Hơn nữa vị trí ung thư tuyến tụy ẩn và có nhiều mạch máu; cơ quan quan trọng xung quanh. Ngay cả khi được phát hiện sớm, việc phẫu thuật cũng rất khó khăn. Đó là lý do tại sao một số bệnh nhân tử vong do biến chứng trước khi phẫu thuật.
2. UNG THƯ PHỔI
Một trong những căn bệnh ung thư nào tiên lượng xấu; đó chính là ung thư phổi. Theo báo cáo của bệnh viện Quân y 103, hàng năm cả nước có khoảng 20.000 bệnh nhân ung thư phổi; trong đó có 17.000 ca tử vong.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả này là do nhiều người không chú ý đến dấu hiệu giai đoạn đầu của bệnh ung thư phổi nên bỏ lỡ thời điểm điều trị tốt nhất.
Bệnh ung thư phổi nếu được phát hiện sớm và điều trị sớm; tỷ lệ sống sau 5 năm của người bệnh có thể lên tới hơn 80%. Tuy nhiên, hơn 80% bệnh nhân ung thư phổi đã chuyển sang giai đoạn cuối khi phát hiện trên lâm sàng; dẫn đến tỷ lệ sống sót sau 5 năm của hầu hết bệnh nhân chỉ là 5%. Điều này cũng cho thấy tầm quan trọng của việc tầm soát phổi. ngăn ngừa ung thư.
3. UNG THƯ DẠ DÀY
Câu trả lời tiếp theo của câu hỏi bệnh ung thư nào tiên lượng xấu chính là bệnh ung thư dạ dày.
Ung thư dạ dày cũng là một trong những khối u ác tính có tỷ lệ mắc bệnh cao; tạm thời đứng thứ hai trong số các bệnh ung thư; đồng thời tỷ lệ tử vong cũng tương đối cao; xếp sau ung thư phổi và ung thư gan hay số người chết vì ung thư dạ dày .
Để nói về việc tại sao tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư dạ dày cao như vậy thì thực ra là do thời điểm phát hiện bệnh quá muộn. Nhiều bệnh nhân đã bước sang giai đoạn giữa và cuối của bệnh. Ở giai đoạn này các tế bào ung thư đã liên tục di căn và xâm lấn các mô khác.
4. UNG THƯ ĐƯỜNG MẬT
Nói đến căn bệnh này có thể bạn sẽ cảm thấy lạ lẫm, đúng là như vậy. So với ung thư gan và ung thư dạ dày thì tỷ lệ mắc ung thư đường mật thấp hơn. Nhưng nó lại có nhiều điểm tương đồng với ung thư tuyến tụy như mức độ suy giảm cao hơn và tiên lượng tốt hơn.
Ngoài ra, nhiều bệnh nhân khi được chẩn đoán lâm sàng thì bệnh đã bước sang giai đoạn giữa và cuối; thậm chí nếu gấp rút điều trị ngoại khoa lúc này thì khả năng tái phát sau phẫu thuật là tương đối cao. Nên nó được xếp vào 1 trong 4 loại bệnh ung thư tiên lượng xấu.
Có cần thiết phải điều trị cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối không?
Hầu hết các bệnh ung thư giai đoạn đầu có thể được chữa khỏi thông qua phẫu thuật, kết hợp với xạ trị và hóa trị. Tuy nhiên, bỏ lỡ cơ hội phẫu thuật không có nghĩa là không thể chữa khỏi. Các bệnh ung thư khác rất nhạy cảm với xạ trị và hóa trị.
Cũng có một số bệnh ung thư tiến triển không thể chữa khỏi. Nhưng sau khi được chẩn đoán và điều trị theo tiêu chuẩn, chúng có thể tồn tại trong một thời gian dài. Chẳng hạn như ung thư vú giai đoạn cuối, thông qua điều trị toàn diện; có thể tồn tại lâu dài với khối u, và một số có thể sống sót trong bảy hoặc tám năm hoặc thậm chí lâu hơn.
Do đó, đối với bệnh ung thư giai đoạn cuối, đừng đơn giản nói “không điều trị được” hoặc “không thể chữa khỏi”. Đừng nói từ bỏ một cách dễ dàng!
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
