Vai trò của thể dục, thể thao để nâng cao thể lực và sức chịu đựng của cơ thể đã được các nhà khoa học chứng minh, đặc biệt thể dục, thể thao giúp cải thiện và ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, hô hấp và chuyển hóa. Đối với một số người mắc các bệnh lý như: đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid... thì thể dục, thể thao là một trong những liệu pháp bắt buộc để làm giảm và hạn chế biến chứng của bệnh.
Tuy nhiên, luyện tập thể dục, thể thao như thế nào để có lợi cho điều trị là điều quan tâm của tất cả mọi người, bởi vì nếu rèn luyện không đúng sẽ không có lợi cho sức khỏe.
Khi tập thể dục, thể thao, hệ tuần hoàn hoạt động nhiều hơn, nhịp tim tăng co bóp, lượng máu được tim bơm ra đến các cơ quan của cơ thể trong một phút (lưu lượng tuần hoàn) cũng nhiều hơn để đáp ứng cho nhu cầu của cơ thể.
Chính sự tăng hoạt động này làm tiêu tốn năng lượng cũng như tăng cường sức chịu đựng của cơ thể, đồng thời đào thải chất dư thừa trong quá trình chuyển hóa ra bên ngoài nhiều hơn. Hơn nữa, thể dục, thể thao còn giúp não bộ tiết ra Endorphin, một hormon hết sức cần thiết cho cơ thể. Endorphin có tác dụng giảm đau, giảm lo âu, chống lão hóa và kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể hoạt động chống lại bệnh tật.
Tập thể dục, thể thao như thế nào là hợp lý, là câu hỏi quan tâm của nhiều người, bởi vì khi chơi thể thao, bên cạnh rèn luyện cho sức khỏe còn có yếu tố đam mê và cạnh tranh, nên việc dừng hay tiếp tục chơi để có lợi cho sức khỏe là hết sức cần thiết. Mỗi người nên chọn cho mình môn thể thao phù hợp, vừa thỏa mãn sở thích, vừa có lợi cho sức khỏe.
Tuy nhiên, đối với người cao tuổi, người vừa ốm dậy, người yếu, có bệnh lý mạn tính về tim mạch thì nên tập thể dục vừa mức, trước khi tập nên khởi động khoảng 5-10 phút và tập khoảng 30-45 phút mỗi ngày. Tập cho đến khi cảm thấy nhịp tim hơi nhanh, hoặc cảm giác nhịp thở tăng nhanh hơn bình thường, hoặc ra mồ hôi thì nên dừng lại. Các môn thể dục phù hợp với người cao tuổi hoặc người có tình trạng bệnh lý là đi bộ, tập thể dục tại chỗ hay thể dục bằng dụng cụ... Khi tập thể dục, thể thao nếu ngừng chơi sau 10 phút, nhịp tim vẫn cao hoặc sau nghỉ 60 phút bạn vẫn còn mệt tức là đã luyện tập quá mức.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh