Xét nghiệm FSH

Tổng quát

Ở phụ nữ, hormone kích thích nang trứng giúp các nang noãn trưởng thành và giải phóng trứng. Cơ thể nam giới sử dụng FSH để hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của tinh trùng.

Nếu không có sự hiện diện của hormon FSH sẽ gây ra gián đoạn trong chu kỳ sinh sản do trứng không được giải phóng.

Mức độ FSH có thể được kiểm tra ở cả hai giới để đánh giá khả năng sinh sản hoặc để xem xét liệu phụ nữ có đang bước vào thời kỳ mãn kinh hay không.

Xét nghiệm FSH máu thường được thực hiện cùng với các xét nghiệm các hormone giới tính khác như testosterone hoặc estrogen.

Công dụng

Xét nghiệm FSH như một phần của bộ xét nghiệm nhằm khảo sát các tình trạng như:

Xét nghiệm mãn kinh: Nếu phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh nguyệt. Nếu mức độ FSH trong máu cao có thể gợi ý rằng phụ nữ này đã bước vào thời kỳ mãn kinh.
Xét nghiệm khả năng sinh sản của phụ nữ: Trường hợp phụ nữ không rụng trứng, nồng độ FSH trong máu có thể cao hoặc thấp tùy thuộc vào nguyên nhân.
Xét nghiệm khả năng sinh sản của nam giới: Ở nam giới, FSH kích thích sự phát triển của các tế bào tinh trùng. Mức FSH cao có thể gợi ý tình trạng tinh hoàn không hoạt động bình thường.

Ngoài việc xét nghiệm để đánh giá khả năng sinh sản và tình trạng mãn kinh, các bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm FSH để tìm rối loạn tuyến yên hoặc để xác định xem trẻ em có bước vào tuổi dậy thì quá sớm hay không.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng đã phê duyệt xét nghiệm nước tiểu để đo nồng độ FSH. Nếu phụ nữ lớn tuổi gặp khó khăn trong việc thụ thai, xét nghiệm này có thể giúp xác nhận giai đoạn đầu của thời kỳ mãn kinh.

Chỉ định xét nghiệm

Mức độ FSH thường chỉ phản ánh một phần vấn đề mà bệnh nhân đang gặp phải. Để có được một bức tranh rõ ràng hơn, cần thực hiện một số xét nghiệm khác như:

Estradiol;
Hormone luteinizing;
Progesterone;
Testosterone.

Ngoài ra, khi khảo sát khả năng sinh sản bác sĩ có thể yêu cầu theo dõi sự thay đổi của nhiệt độ của cơ thể trong quá trình rụng trứng hay thực hiện các kỹ thuật hình ảnh để kiểm tra ống dẫn trứng. Nếu các ống dẫn trứng bị tắc nghẽn, trứng sẽ không thể di chuyển đến tử cung để thụ thai.

Theo Hiệp hội mãn kinh Bắc Mỹ, nếu một phụ nữ có mức FSH là 30 (mIU/mL) hoặc cao hơn và không hành kinh trong một năm, thì được kết luận là đã đến tuổi mãn kinh.

Tuy nhiên, nếu chỉ có một xét nghiệm FSH duy nhất với kết quả này không có nghĩa rằng người phụ nữ này đã đến tuổi mãn kinh. Việc thực hiện thêm nhiều xét nghiệm khác để kết luận là điều cần thiết.

Theo Phòng xét nghiệm y tế Mayo – Hoa Kỳ, các giá trị tham chiếu cho FSH là:

Nam giới trên 18 tuổi: 1.0-18.0 (IU/L)
Phụ nữ mãn kinh: 16,7-113,6 (IU/L)

Ở phụ nữ tiền mãn kinh:

Pha nang trứng: 3,9-8,8 IU/L
Pha rụng trứng: 4,5-22,5IU/L
Pha hoàng thể: 1,8-5,1 IU/L

Nếu đang trong thời kỳ mãn kinh sớm, bác sĩ có thể đề nghị áp dụng liệu pháp thay thế hormone để giảm các triệu chứng liên quan.

Các yếu tố nguy cơ và sự cân nhắc

Xét nghiệm FSH là một xét nghiệm máu đơn giản. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ không sử dụng một mình xét nghiệm FSH để kết luận phụ nữ đang trải qua thời kỳ mãn kinh hoặc xác định lý do gây vô sinh.

Một vấn đề khác với xét nghiệm nội tiết tố là mức nội tiết tố dao động liên tục trong tháng. Vì vậy, mẫu máu xét nghiệm kiểm tra chỉ phản ánh tình trạng nội tiết tố ngay trong thời điểm lúc đó.

Việc chẩn đoán dựa trên mức độ FSH có thể không chính xác đối với phụ nữ. Ở nam giới mức độ hormone thường có phần ổn định hơn.

Có một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến mức độ FSH. Vì vậy cần thông báo với bác sĩ về tất cả các loại thuốc hiện đang sử dụng bao gồm:

Cimetidin;
Clomiphene;
Digitalis;
Levodopa.

Các loại thuốc làm giảm nồng độ FSH bao gồm:

Liệu pháp thay thế hormone;
Thuốc tránh thai;
Phenothiazin.

Uống vitamin tổng hợp có chứa biotin hoặc vitamin B7 cũng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của xét nghiệm FSH. Do đó, bác sĩ thường khuyên không nên dùng các chất bổ sung này trong ít nhất 12 giờ trước khi tiến hành xét nghiệm.

Tổng kết

Các xét nghiệm FSH có thể giúp đánh giá khả năng sinh sản hoặc tình trạng mãn kinh. Để kết quả có độ chính xác nhất, bác sĩ thường đề nghị lấy nhiều mẫu máu trong suốt chu kỳ kinh nguyệt để xem liệu mức độ FSH đang ở mức cao, thấp hay bình thường.

Đối với phụ nữ trên 45 tuổi, việc dựa vào các triệu chứng thường đủ để kết luận rằng họ đã bước vào thời kỳ mãn kinh mà không cần phải xét nghiệm, các triệu chứng bao gồm:

Nóng bừng;
Thay đổi tâm trạng;
Khó ngủ.

Tuy nhiên, đối tượng dưới 40 tuổi và muốn được kiểm tra các vấn đề liên quan đến khả năng sinh sản hoặc mãn kinh sớm, xét nghiệm FSH vẫn có giá trị cao trong chẩn đoán.

Có thể bạn quan tâm: Xét nghiệm Hormone Luteinizing (LH) để làm gì?

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP