Hen tim là gì ? Khác với hen phế quản ra sao

Hen tim là trạng thái đặc trưng bởi các cơn khó thở kịch phát mà nguyên nhân là do tăng áp lực tuần hoàn phổi. Yếu tố khiến một người dễ bị hen tim là suy tim trái, tăng huyết áp, hẹp van hai lá, nhồi máu cơ tim,…

Sự ứ đọng dịch tại phổi xảy ra do tim bơm máu không hiệu quả, dịch tích tụ ngược làm hẹp các đường dẫn khí.

Triệu chứng của hen tim là khó thở, khò khè, ho thành cơn. Khó thở khi nằm, thở nhanh, tăng huyết áp, phù mắt cá chân cũng hay gặp ở bệnh nhân hen tim.

Cơ chế gây bệnh

• Hen tim xảy ra trên nền bệnh lý tim mạch như tăng huyết áp, bệnh cơ tim, bệnh mạch vành.
• Hen phế quản là bệnh trên bệnh sử khó thở mạn tính tái diễn có chu kỳ, tái phát khi tiếp xúc với dị nguyên gây bệnh.

Dấu hiệu nhận biết

• Người bệnh hen tim thường có dấu hiệu khó thở đột ngột, xảy ra vào ban đêm, khó thở nhanh nông. Trong khi đó hen phế quản có dấu hiệu khó thở đột ngột nhưng khó thở chậm, rít tạo cảm giác ngẹt ở lồng ngực người bệnh.
• Hen tim có thể kèm ho khan, ho có đờm, bọt hồng. Hen phế quản ho khạc đờm ít, dính, màu trắng, nếu hen ở thể bội nhiễm thì có xuất hiện nhầy mủ hoặc màu hồng.
• Người bệnh hen tim có dấu hiệu rõ rệt suy tim biểu hiện trên lâm sàng, huyết áp tăng nhanh, trong khi hen phế quản thì người bệnh có huyết áp bình thường.
• Người bệnh hen tim khi lên cơn hen sẽ có dấu hiệu vã mồ hôi, tím tái, mạch đập nhanh, huyết áp cao bất thường, khó kiểm soát. Khi nghe phổi người bệnh thấy có nhiều ran ẩm ở đáy, cùng các biểu hiện suy tim khác. Đối với hen phế quản, người bệnh sẽ vã mồ hôi hoặc không, không tím tái khi lên cơn hen, huyết áp vẫn bình thường hoặc có thể tăng nhẹ.

Khám cận lâm sàng

• Nghe phổi: người bệnh hen tim thấy nhiều ran ẩm ở đáy phổi, hen phế quản nghe thấy tiếng ran rít, ran ngáy.
• Chụp X-quang: người bệnh hen tim có thể thấy hình ảnh X-quang thâm nhiễm 2 rốn phổi hình cánh bướm, tái phân bố tuần hoàn phổi bóng tim to. Trong khi người bệnh hen phế quản sẽ có hình ảnh X-quang bình thường.

Độ tuổi mắc bệnh

• Bệnh hen tim thường gặp ở người cao tuổi, có nguy cơ bệnh tim mạch cao hơn, còn hen phế quản thường dễ xảy ra với người trẻ tuổi.

• Những người cao tuổi mắc bệnh suy tim thì khả năng co bóp tống máu của cơ tim yếu dần dẫn đến sự ứ trệ tại tuần hoàn phổi. Đây là nguyên nhân chính gây nên tình trạng hen tim. Bởi vậy đối với người cao tuổi khi có dấu hiệu ho, khò khè, khó thở tăng dần kết hợp với suy tim cần nghĩ ngay đến hen tim và được điều trị sớm nhất có thể.

Phương pháp điều trị

Để điều trị hen tim hay hen phế quản, người bệnh cần phải được xác định chính xác bệnh.

• Để điều trị hen tim, nguyên tắc cơ bản là cải thiện khả năng bơm máu của tim để giải phóng lượng máu ứ trệ ở phổi. Nếu bệnh hen tim do nguyên nhân từ van vim, hoặc các bệnh bẩm sinh có thông giữa các buồng tim thì phẫu thuật, can thiệp qua da là phương pháp điều trị cần được cân nhắc.
• Đối với hen phế quản, để điều trị hiệu quả thì cách tốt nhất là phòng chống tái phát bằng điều trị dự phòng, bên cạnh điều trị kịp thời các cơn hen phế quản cấp tính.