Ban đầu vết rạn da sẽ xuất hiện như một đường mảnh màu đỏ hoặc tím, có cấu trúc khác với các vùng da xung quanh. Đa số các tình trạng rạn da sẽ mờ dần theo thời gian. Tuy nhiên, các vết rạn da kể cả sau khi mờ đi vẫn có màu nhạt hơn so với màu da xung quanh, và trông giống như vết sẹo. Các nghiên cứu cho thấy rằng, không có cách nào có thể giúp điều trị khỏi hoàn toàn tình trạng rạn da nhưng có một số giải pháp đơn giản có thể giúp hạn chế tối đa sự xuất hiện của các vết rạn da và giúp các vết rạn da mờ đi nhanh hơn. Dưới đây là các giải pháp như vậy.
Vitamin A trong các sản phẩm chăm sóc da được biết đến phổ biến hơn với tên gọi là retinoid. Retinoid có thể khiến da trông mịn hơn và trẻ trung hơn. Retinoid cũng được sử dụng trong rất nhiều loại kem bôi ngoài da khác. Nghiên cứu năm 2015 tập trung vào tretinoin – một dạng retinol mạnh hơn cần phải kê đơn. Một nghiên cứu khác từ năm 1996 cũng chỉ ra rằng tretinoin giúp các vết rạn da trông nhỏ hơn và bớt nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên có rất ít nghiên cứu lớn, trên quy mô rộng xem xét hiệu quả của tretinoin đối với các vết rạn da.
Các sản phẩm có chứa vitamin A đôi khi có thể gây kích ứng da, do vậy, tốt nhất là bạn tuân theo các hướng dẫn sử dụng nếu muốn thử dùng các sản phẩm này. Bạn không nên sử dụng retinoid trong khi mang thai, đang cho con bú hoặc đang muốn có thai.
Acid hyaluronic là một thành phần dưỡng ẩm và dưỡng da rất tốt. Acid hyaluronic được sử dụng nhiều trong các loại kem, lotion và serum dưỡng da. Các vết rạn da thường sẽ nhìn thấy rõ hơn nếu da bạn có độ đàn hồi kém, do collagen không thể thực hiện đúng chức năng của mình. Acid hyaluronic có thể có tác dụng đến độ đàn hồi của da, theo kết quả nghiên cứu năm 2014. Trên thực tế, nghiên cứu năm 2017 chỉ ra rằng acid hyaluronic có thể cải thiện tình trạng rạn da.
Rau má là loại thành phần thảo mộc dưỡng da phổ biến, đặc biệt là tại Hàn Quốc. Các sản phẩm có chứa thành phần từ rau má thường được sử dụng như các sản phẩm điều trị sẹo, giúp làm mềm và phục hồi cho làn da nhạy cảm. Chiết xuất từ rau má có thể giúp làm giảm viêm và kích thích sản xuất collagen. Nghiên cứu năm 2015 gợi ý rằng kem dưỡng da có chứa rau má có thể giúp dự phòng tình trạng rạn da khi mang thai và cải thiện các vết rạn da.
Đường là một chất tẩy da chết phổ biến. Các phân tử đường nhỏ có thể nhẹ nhàng loại bỏ lớp da chết và giúp da bạn trở nên mịn màng hơn. Tẩy tế bào chết siêu nhỏ (Microdermabrasion) là một trong số ít kỹ thuật lâm sàng đã được chứng minh có thể giúp làm mờ các vết rạn da. Bạn cần chuẩn bị:
Mỗi lần hãy trộn lượng hỗn hợp vừa đủ để sử dụng, nếu còn thừa bạn có thể sử dụng màng bọc thực phẩm bọc lại và sử dụng tiếp trong lần sau. Nhưng nếu hỗn hợp có mùi khó chịu hoặc có cấu trúc khác lạ, hãy trộn một mẻ mới.
Nha đam có lịch sử từ rất lâu đời trong việc điều trị các vấn đề về da. Gel nha đam có thể được thoa trực tiếp lên da với tác dụng làm dịu và dưỡng ẩm da. Nghiên cứu từ năm 2018 cho thấy rằng nha đam có thể giúp làn da phục hồi sau khi bị bỏng và có vết thươgn hở. Vì rạn da là một dạng sẹo do da bị tổn thương nên khả năng chữa lành da của nha đam có thể giúp các vết rạn mờ đi và ngăn chặn hình thành các vết rạn mới. Mặc dù có rất ít bằng chứng lâm sàng cho thấy nha đam có thể giúp chữa lành các vết rạn da nhưng nha đam nguyên chất thì rất đáng để thử vì nha đam có thể giúp làm mềm và làm lành da. Thoa nha đam tinh khiết lên da hoặc sử dụng một sản phẩm không kê đơn có chứa nha đam lên các vết rạn hàng ngày sau khi tắm.
Dầu dừa nguyên chất có một vài lợi ích với da. Dầu dừa có thể giúp duy trì hàng rào tự nhiên bảo vệ da. Nghiên cứu từ 2018 gợi ý rằng dầu dừa có thể cải thiện làn da khô và một số tình trạng viêm da. Một nghiên cứu khác năm 2010 trên chuột cho thấy sử dụng dầu dừa giúp vết thương lành nhanh hơn. Tuy vậy, số lượng nghiên cứu về dầu dừa với tình trạng rạn da không nhiều. Nghiên cứu về các loại dầu thực vật khác (dầu ôliu, dầu hạnh nhân và bơ cacao) cho thấy không có bất cứ sự cải thiện nào sau khi sử dụng. Do đó, nhiều người cho rằng có thể đó là do tác dụng của việc massage các loại dầu lên da có thể giúp dự phòng hình thành rạn da. Nhẹ nhàng massage các vết rạn hàng ngày với dầu dừa có thể giúp ích, và cũng không gây hại gì cả. Tất nhiên, nếu bạn bị dị ứng với dừa, bạn nên tránh sử dụng thành phần này.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh