- Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là một vấn đề về da có thể gây ra các loại mụn bọc trên bề mặt da. Những vết sưng này có thể hình thành ở bất cứ đâu trên cơ thể nhưng phổ biến nhất là ở:
- Khuôn mặt
- Cổ
- Lưng
- Vai
Mụn trứng cá thường được kích hoạt bởi sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, do đó, nó phổ biến nhất ở trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên bước qua tuổi dậy thì.
Mụn trứng cá sẽ từ từ biến mất mà không cần điều trị, nhưng đôi khi chúng không biến mất mà còn xuất hiện nhiều hơn. Những trường hợp nghiêm trọng của mụn trứng cá hiếm khi có hại, nhưng có thể gây ra tự ti và có thể để lại sẹo trên da.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nó, bạn có thể chọn không điều trị, điều trị không kê đơn hoặc thuốc trị mụn theo toa để đối phó với mụn của mình.
- Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá
Để hiểu mụn trứng cá phát triển như thế nào, bạn nên tìm hiểu về cấu trúc và cách hoạt động của da: Bề mặt da được bao phủ bởi các lỗ nhỏ kết nối với các tuyến dầu hoặc tuyến bã nhờn bên dưới da. Những lỗ này được gọi là lỗ rỗng. Các tuyến dầu tạo ra một chất lỏng nhờn gọi là bã nhờn. Các tuyến dầu của bạn đưa bã nhờn lên bề mặt da thông qua một kênh mỏng gọi là nang.
Dầu loại bỏ các tế bào da chết bằng cách mang chúng qua nang lông lên bề mặt da. Một phần tóc mỏng cũng mọc lên qua nang lông.
Mụn trứng cá xảy ra khi các lỗ chân lông trên da bị tắc nghẽn do tế bào da chết, dầu thừa và đôi khi là vi khuẩn. Trong giai đoạn dậy thì, các hormone thường khiến các tuyến dầu sản xuất dầu thừa, làm tăng nguy cơ bị mụn.
Có ba loại mụn chính:
- Mụn đầu trắng là một lỗ chân lông bị tắc và đóng lại nhưng nhô ra khỏi da. Chúng xuất hiện như những vết sưng cứng, màu trắng.
- Mụn đầu đen là một lỗ chân lông bị tắc nhưng vẫn mở. Chúng xuất hiện dưới dạng những đốm đen nhỏ trên bề mặt da.
- Mụn bọc một lỗ chân lông có các màng mở ra, cho phép dầu, vi khuẩn và tế bào da chết đi vào dưới da. Những nốt mụn này xuất hiện dưới dạng mụn đỏ, đôi khi có phần đầu màu trắng chứa đầy mủ (phản ứng của cơ thể với vi khuẩn).
- Chế độ ăn ảnh hưởng đến làn da như thế nào?
Một điều có thể ảnh hưởng đến làn da của bạn là chế độ ăn uống. Một số loại thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu của bạn nhanh hơn những loại khác.
Khi lượng đường trong máu của bạn tăng nhanh chóng, nó sẽ khiến cơ thể tiết ra một loại hormone gọi là insulin. Lượng insulin dư thừa trong máu có thể khiến các tuyến dầu của bạn tiết ra nhiều dầu hơn, làm tăng nguy cơ bị mụn trứng cá.
Một số thực phẩm kích hoạt insulin tăng đột biến được làm từ đường đơn, bao gồm:
- Mỳ ống
- Gạo trắng
- Bánh mì trắng
- Đường
.png)
Do tác dụng sản xuất insulin của chúng, những thực phẩm này được coi là carbohydrate có “đường huyết cao”. Điều đó có nghĩa là chúng làm tăng đường máu nhanh sau khi ăn
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Da liễu Lâm sàng và Thẩm mỹ, sô cô la cũng được cho là làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá, nhưng dường như nó không ảnh hưởng đến tất cả mọi người.
Các nhà nghiên cứu khác đã nghiên cứu mối liên hệ giữa cái gọi là "chế độ ăn phương Tây" hoặc "chế độ ăn uống tiêu chuẩn của Mỹ" và mụn trứng cá. Loại chế độ ăn kiêng này chủ yếu dựa trên:
- Cacbohydrat đường huyết cao
- Sản phẩm bơ sữa
- Chất béo bão hòa
- Chất béo chuyển hóa
Theo nghiên cứu được báo cáo trên Tạp chí Da liễu Lâm sàng, Mỹ phẩm và Điều tra, những loại thực phẩm này kích thích sản xuất hormone có thể khiến dầu thừa được tạo ra và tiết ra bởi các tuyến dầu.
Họ cũng phát hiện ra rằng chế độ ăn phương Tây có liên quan đến tình trạng viêm nhiều hơn, cũng có thể góp phần gây ra các vấn đề về mụn.
- Thực phẩm nào tốt cho làn da?
Ăn thực phẩm có hàm lượng đường huyết thấp làm từ carbohydrate phức hợp có thể làm giảm nguy cơ phát triển mụn trứng cá. Carbohydrate phức hợp được tìm thấy trong các loại thực phẩm sau:
- Các loại ngũ cốc
- Cây họ đậu
- Trái cây và rau chưa chế biến
Thực phẩm có chứa các thành phần sau đây cũng được cho là có lợi cho da vì chúng làm giảm viêm:
- Kẽm
- Vitamin A và E
- Chất chống oxy hóa
Một số lựa chọn thực phẩm thân thiện với da bao gồm:
- Trái cây và rau màu vàng và cam như cà rốt, mơ và khoai lang
- Rau bina và các loại rau lá và màu xanh đậm khác
- Cà chua
- Quả việt quất
- Bánh mì nguyên cám
- Gạo lức
- Quinoa
- Ức gà
- Hạt bí ngô
- Các loại đậu (đậu đen, đậu nành, đậu đỏ, đậu Hà Lan…)
- Cá hồi, cá thu và các loại cá béo khác
- Các loại hạt
Cơ thể của mỗi người là khác nhau và một số người thấy rằng họ nổi nhiều mụn hơn khi ăn một số loại thực phẩm cụ thể. Bạn hãy thử nghiệm với chế độ ăn uống của mình để xem những gì phù hợp nhất với bạn, sau đó lập một kế hoạch ăn kiêng trị mụn hiệu quả.
Một số nghiên cứu cho thấy một số loại thực phẩm có thể giúp loại bỏ mụn trứng cá và cải thiện sức khỏe làn da, nhưng không có thực phẩm nào "chữa khỏi" dứt điểm. Lời khuyên về chế độ ăn uống tốt nhất để đối phó với mụn trứng cá dường như là ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, giàu trái cây và rau tươi, nguồn protein lành mạnh và ngũ cốc nguyên hạt.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
